گروه ایران
توافق هستهیی میان ایران و گروه 1+5 همانطور که از آغاز با پوشش وسیع رسانهیی و حواشی زیادی همراه بود، پس از بهسرانجام رسیدن و اجرای رسمی آن نیز همچنان یکی از مباحث اصلی در صحنه داخلی و بینالمللی بهشمار میرود. پس از کش و قوسهایی که در اجرای برجام بهخصوص از طرف امریکاییها شاهد بودهایم، روی کار آمدن دونالد ترامپ در امریکا و اظهارنظرهای وی درخصوص آن باعث شده تا نگرانیها از بهخطر افتادن جدی این توافق تاریخی روز به روز تشدیدتر شود.
هر چند گفته میشد که اظهارات ترامپ در مورد برجام تنها جنبه انتخاباتی دارد و او با گرفتن سکان ریاستجمهوری امریکا متوجه واقعیتهای بینالمللی خواهد شد، اما وی در نخستین اظهارنظر خود درخصوص برجام بهعنوان رییسجمهوری امریکا با انتقاد تند از باراک اوباما، برجام را توافقی ابلهانه توصیف کرد. همین امر باعث شده تا جان تازهیی بر کالبد مخالفان منطقهیی و بینالمللی توافق هستهیی بهخصوص رژیم صهیونیستی دمیده شود.
بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیمصهیونیستی که از هر تلاشی برای کارشکنی در حصول توافق و اجرای آن دریغ نکرده و همین امر موجبات تنش در روابط با امریکا و انزوای وی را فراهم کرده بود، اینک با پشتگرمی به ترامپ در تماس تلفنی با وی اعلام کرده که بهعنوان نخستوزیر رژیمصهیونیستی درقبال توافق هستهیی ساکت نمانده و سعی خواهد کرد تا ماهیت خطرناک برجام را برای رییسجمهوری امریکا تشریح کند.
لغو برجام اشتباه بزرگی است
ازسوی دیگر، جامعه جهانی و سایر مقامات1+5 ماههاست که با پافشاری از حمایت خود از برجام بهعنوان یک سند بینالمللی سخن میگویند. آنها معتقدند که برجام یک توافق چندجانبه است و امریکا نمیتواند و نباید بهصورت یکجانبه در روند اجرایی شدن آن اخلال ایجاد کند. در همین رابطه در تازهترین اظهارنظرها درخصوص توافق هستهیی بهعنوان سندی حقوقی و بینالمللی که به تصویب شورای امنیت سازمان ملل نیز رسیده است، ترزا می نخستوزیر بریتانیا، برجام را برای امنیت منطقه بسیار مهم و اساسی خوانده و گفته است که این توافق اکنون باید بسیار سرسختانه و با دقت مورد نظارت قرار گیرد و هرگونه نقض آن باید فورا و با جدیت پاسخ داده شود. از سوی دیگر، فرانک والتر اشتاینمایر وزیر امور خارجه آلمان نیز با بیان اینکه کشورش اختلافهای اساسی با دونالد ترامپ در موضوعات متفاوتی مثل لغو توافق هستهیی دارد، تاکید کرده که لغو برجام اشتباه بسیار بزرگی خواهد بود و این اقدام باعث آغاز جنگ در خاورمیانه میشود که درراستای منافع امریکا و رژیمصهیونیستی نیز نیست.
همچنین یوکیو آمانو مدیرکل آژانس بینالمللی اتمی نیز در بخشی از سخنان خود در مراسم سال نو و آغاز بهکار آژانس در سال ۲۰۱۷ در مورد ایران که در وبسایت آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) قرار گرفته است، اظهار کرد: از ژانویه ۲۰۱۶ تاکنون، آژانس در حال نظارت و راستیآزمایی اجرای تعهدات ایران بنا بر توافق برجام است. توافق در مورد برنامه هستهیی ایران شرایط را از تقابل با این کشور به همکاری تغییر داد.
به گزارش ایسنا، وی گفته است: ما به استفاده از متخصصان راستیآزمای خود برای ادامه ثبات برجام استفاده خواهیم کرد. برجام تاکنون نیز منجر به تقویت قابلتوجه راستیآزمایی هستهیی در ایران شده و به ما اجازه دسترسیهای گستردهتر به سایتهای هستهیی این کشور را داده است. وی همچنین تاکید کرده که پایبندی همه طرفها بر برجام ضروری است.