اقتصاد کلان|هادی سلگی|
آخرین آمارها از حساب‌های ملی فصل تابستان امسال نشان می‌دهد که شاخص فعالیت‌های صنعتی کشور (کارگاه‌های 100نفر کارکن به بالا) به میزان 4.1درصد رشد کرده است. صنایع کارخانه‌یی به عنوان یکی از رشته فعالیت‌های مهم در نظام حساب‌های ملی ایران در اغلب موارد به آن به اختصار صنعت یا فعالیت‌های صنعتی اطلاق می‌شود. آمارهای بانک مرکزی حاکی است، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی (کارگاه‌های بالای 100نفر کارکن) براساس سال پایه 1390(100=1390) در 3ماهه دوم امسال به رقم 98.3 رسیده است. هر چند این شاخص نشان می‌دهد که هنوز این شاخص به نقطه صفر سال 90 هم نرسیده و در 5 سال گذشته به طور مکرر رشد منفی داشته است اما این شاخص در دو فصل ابتدایی امسال نسبت به فصول مشابه سال گذشته به ترتیب رشد 2.9و 4.1درصدی را تجربه کرده است. به تعبیر دیگر رقم شاخص تولید صنعتی کارگاه‌های بزرگ در 6 ماهه ابتدایی امسال به بیشترین سطح در 5 سال گذشته رسیده اما هنوز با میزان ثبت شده برای سال 90 فاصله 2واحدی دارد.
وضعیت اقتصادی تابستان
به گزارش«تعادل» نماگرهای اقتصادی فصل تابستان که روز گذشته از سوی بانک مرکزی منتشر شد، نشانگر آن است که جمعیت کشور به ۷۹میلیون و ۷۰۰هزار نفر رسیده است. از میزان جمعیت ۵۸ میلیون و 200هزار نفر در شهر و ۲۱میلیون و 400هزار نفر نیز در روستاها سکونت دارند همچنین نرخ رشد جمعیت در سال 95 به میزان 1.2درصد بوده است.
براساس این آمار، نرخ بیکاری در تابستان امسال ۱۲,۷درصد اعلام شده که این نرخ در مناطق شهری 14.4درصد و در مناطق روستایی نیز 7.9درصد بود. همچنین نرخ بیکاری مردان 10.4درصد، زنان 21.8درصد، جوانان 15تا 29ساله کشور 26.7درصد و جوانان 15تا 24ساله نیز 30.2درصد برآورد شد.
در بخش انرژی در3ماهه دوم سال 95 تولید نفت به 3639هزار بشکه و خالص صادرات نفت خام و فرآورده‌های نفتی 2063 بوده که نسبت به3 ماهه دوم سال 94 به میزان 2.7درصد افزایش داشته است.
در بخش صنعت، شاخص تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی(کارگاه‌های بالای 100نفر کارکن) براساس سال پایه 1390(100=1390) در 3ماهه دوم امسال به رقم 98.3 رسیده است همچنانکه در این چند سال به طور مکرر رشد منفی داشته است. این شاخص در فصل بهار امسال به عدد 90.2 نزول کرده بود اما در تابستان با 8 واحد رشد به 98.3 رسید که نشان‌دهنده رشد نقطه به نقطه(تابستان امسال نسبت به تابستان 94) 4.1درصدی است. بنا بر آمارها امسال تابستان به تعداد 1357فقره پرونده بهره‌برداری از واحدهای صنعتی صادر شده که نسبت به تابستان سال گذشته 13.1درصد افزایش یافته است. ارزش این واحدها 4هزار و 300میلیارد تومان بوده که از این نظر هم نسبت به تابستان گذشته 21درصد رشد داشته است. درخصوص ساختمان نیز آمارها حاکی است که تعداد کل پروانه‌های ساختمانی صادر شده در مناطق شهری کل کشور در 3ماهه دوم امسال 27هزار و 400 فقره بوده که نسبت به همین دوره در سال گذشته به میزان 9.2درصد رشد داشته است. شاخص بهای خدمات ساختمانی در این فصل براساس سال پایه 1390 به عدد 286.1 رسیده که نسبت به تابستان سال پیش 9.4درصد افزایش داشته است. شاخص بهای تولید‌کننده مصالح ساختمانی هم در فصل
تابستان به عدد 185.7 رسیده که نسبت به دوره مشابه سال گذشته منفی 0.4درصد کاهش داشته است. همچنین گفته شده که میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ساختمان‌های جدید مناطق شهری در3ماهه دوم امسال حدود 17هزارمیلیارد تومان بوده که نسبت به دوره مشابه سال قبل منفی 9.7درصد کاهش داشته است. تراز حساب جاری به ۸۶۹۰ میلیون دلار، تراز بازرگانی(حساب کالا) به ۱۰۶۴۹میلیون دلار، صادرات کالا براساس نرخ فوب ۳۸هزار و ۱۴۴میلیون دلار و واردات کالا براساس نرخ فوب ۲۷هزار و ۴۹۵میلیون دلار بوده است.
وضعیت بازرگانی خارجی، صادرات غیرنفتی کشور در 3ماهه دوم امسال به ارزش 7489میلیون دلار بوده که نسبت به دوره مشابه سال 94 به میزان منفی 6.6 درصد کاهش یافته است. در بخش واردات هم در تابستان امسال به ارزش 11307میلیون دلار واردات داشته‌ایم که نسبت به دوره مشابه سال گذشته به میزان 7.6درصد رشد کرده است. در اینجا واردات کالا با ارزش(CIF) محاسبه شده است. در تعریف ارزش CIF گفته شده که ارزش گمرکی همان ارزش CIF (کرایه از مبدا تا ایران + بیمه بین راهی+ قیمت کالا در مبدا = سیف) است و در معدود موارد و در صورت وجود(مثل حمل کالا با ناوگان خارجی) مبالغی به آن اضافه می‌شود.
همچنین کل بدهی‌های خارجی در پایان دوره به ۷۹۱۰میلیون دلار رسید که گفته شده با احتساب معوقه‌ها به مبلغ 3049میلیون دلار و کل بدهی‌های خارجی کشور در مقطع پایان شهریور ماه 1395 معادل 10959میلیون دلار است.
در بخش تراز پرداخت‌ها مربوط به حساب سرمایه و تغییر در ذخایر بین‌المللی گفته شده که خالص حساب سرمایه در بخش کوتاه‌مدت در 6 ماهه اول امسال به منفی 11472میلیون دلار و در بخش بلندمدت به 637 میلیون دلار رسیده است. با این اوصاف کل خالص حساب سرمایه در 6 ماهه اول امسال منفی 10836میلیون دلار بوده است. درخصوص تغییرات ذخایر بین‌المللی که تغییر در دارایی‌های بانک مرکزی بدون ارزهای تهاتری مخصوص را نشان می‌دهد در 6 ماهه اول امسال به منفی 7644میلیون دلار رسیده است. این رقم بدون در نظر گرفتن تغییرات نرخ ارز محاسبه شده است.
وضع مالی دولت
نماگرهای اقتصادی فصل تابستان در حوزه وضع مالی دولت حکایت از آن دارد که درآمدها 37هزار و 840 میلیارد تومان، پرداخت‌های هزینه‌یی ۵۸ هزار میلیارد و 220هزار تومان، واگذاری دارایی‌های سرمایه‌یی ۲۰هزار و 25میلیارد تومان و تملک دارایی‌های سرمایه‌یی ۱۲هزار و 90هزار میلیارد تومان بوده است.
در این میان کسری تراز عملیاتی و سرمایه‌یی به ۹۳هزار 80 میلیارد تومان رسیده است.
لازم به توضیح است که بانک مرکزی تاکنون در بخش نماگرها و حساب‌های ملی هیچگونه آماری از میزان تولید و هزینه ناخالص داخلی نداده و آخرین آمارهای منتشر شده این نهاد از شاخص مهم تولید و هزینه ناخالص داخلی مربوط به سال 93 است. این درحالی است که روز گذشته برخی خبرگزاری‌ها به اشتباه آمارهایی درخصوص تولید ناخالص داخلی، تشکیل سرمایه ثابت و هزینه مصرفی دولتی سال 95 در میان گزارش‌های خود از نماگرهای اقتصادی منتشر کرده بودند.
