صدا و سیما یک قراری گذاشت و بعد هم دبه کرد
گروه ایران
سیدعباس عراقچی، معاون حقوقی و بینالملل وزارت خارجه کشورمان روز گذشته در یک نشست خبری به تشریح شرایط اجرایی برجام در طول یکسالی که از آغاز رسمی آن میگذرد، پرداخت. وی که قرار بود همزمان با یکسالگی اجرای برجام در برنامه متن و حاشیه شبکه سوم سیما حضور پیدا کند، با تغییر رویکرد مسوولان این برنامه از حاضر شدن در صدا و سیما امتناع کرد.
در همین رابطه اداره دیپلماسی رسانهیی وزارت خارجه طی اطلاعیهیی اعلام کرد: روز جمعه در هماهنگی به عمل آمده بین آقای دکتر عراقچی و یکی از مسوولان برنامه «متن و حاشیه» شبکه سوم سیما، قرار شد مشارالیه در برنامه فوق حضور یافته و درخصوص آخرین وضعیت اجرای برجام در نخستین سالگرد اجرای آن گفتوگو کند. بعد از ظهر شنبه مسوولان برنامه طی تماسی با آقای عراقچی، حضور ایشان را مشروط به انجام یک مناظره تلویزیونی کردند که بیشک برخلاف توافق اولیه بود. پس از مخالفت ایشان با این شرط غیرمترقبه، مسوولان مربوطه حاضر به انجام گفتوگو بر اساس توافق اولیه نشده و برنامه را لغو کردند.
همین امر موجب شد که معاون ظریف صبح دیروز با حضور در ساختمان شماره 9 وزارت خارجه، پاسخگوی سوالات خبرنگاران درخصوص فرآیند اجرای برجام در طول یکسال گذشته باشد. عراقچی که در پایان این نشست از مصاحبه با شبکههای تلویزیونی خودداری کرد، در این جلسه با اشاره به اینکه برنامه هستهیی ایران اکنون یک برنامه مشروع بوده و با قوت به مسیر خود ادامه میدهد، اعلام کرد که در این مدت کار روی ماشینهای پیشرفته و تحقیق و توسعه در حال انجام است و ما ضمن رسیدن به غنیسازی صنعتی به همکاریهای صلحآمیز هستهیی با دیگر کشورها ادامه میدهیم. این امر نشانگر آن است که فضایی در مقابل برنامه هستهیی صلحآمیز ما باز شده که قابل مقایسه با گذشته نیست.
رفع موانع تجاری در طول یکسال گذشته
وی با بیان اینکه در طول این یکسال توانستیم با سنگاندازیها مقابله کرده و موانع را برطرف کنیم، گفت: در یکسال گذشته 29 میلیارد دلار از فروش نفت وصول کردهایم. همچنین در حوزه حمل و نقل که موضوع بسیار کلیدی است و عمده حرکات اقتصادی بدون آن بیمعنی است، گشایشهای بسیار خوبی انجام شده و براساس گزارش مقامات کشتیرانی، الان بدون هیچ مشکلی کارها در حال انجام است.
از سوی دیگر شرکت ملی نفتکش، نهادی کلیدی در انتقال نفت ایران بود که با مشکل بیمهها در زمان تحریم مواجه بودند، اما امروز این مشکل حل شده است و بیش از یک میلیارد دلار کشتیهای ما پوشش بیمهیی دریافت میکنند.
عراقچی در ادامه تصریح کرد: موانع خرید و فروش هواپیما میان ایران و کشورهای دیگر بهویژه تولیدکنندگان اصلی از بین رفته و نخستین هواپیما نیز وارد ایران شده است.
بنبستهای مالی رفع شد
معاون وزارت خارجه کشورمان در ادامه با بیان اینکه هنوز شرایط بانکی ما به حالت عادی باز نگشته است، علتهای مختلفی را برای بروز چنین شرایطی برشمرد و تصریح کرد: تقریبا هیچ یک به برجام مربوط نیست. دوستان بانکی مطرح میکنند اگرچه مشکلات بانکی هنوز هست، اما هیچ جا در بنبست نیستیم. در هر حال بهطور کلی در حوزه بانکی و مالی در وضعیت خوبی قرار داریم.
عراقچی در بخش دیگری از صحبتهای خود اظهار داشت: برجام خوب حرکت کرده و گشایشهای خوبی را داشته است. باید بگویم که کسی به ایران لطف نکرده است؛ نه امریکا و نه اروپا. نه تنها آنها منتی بر سر ایران ندارند، بلکه ما مدعی هستیم با اقداماتشان علیه ایران کار ما را کند کردند. در عین حال که ما با تکتک اقداماتشان مقابله کردیم و الان وضعیتمان در شرایط خوبی قرار دارد.
وی درباره احتمال پاره کردن برجام یا انجام اقداماتی که ایران را به سمت خروج از برجام بکشد، گفت: برجام یک تعهد بینالمللی است. اگر کشوری بخواهد برجام را کنار بگذارد تصمیم خودش است. ما درباره برجام مذاکره مجدد نمیکنیم و اگر کسی تصمیم دارد آن را پاره کند، انتخاب با اوست؛ عکسالعمل ما هم در برابر این اقدام روشن است. ما هم آن را آتش میزنیم و این به معنی آن است که هیچ مذاکره مجددی نخواهیم داشت و پرونده هستهیی ایران مجددا باز نمیشود.
ترامپ قادر به کنارگذاشتن برجام نیست
وی درخصوص مواضع وزرای پیشنهادی خارجه و دفاع ترامپ درخصوص برجام اظهار داشت: مواضع آنها نشان میدهد که نظراتشان کمی با ترامپ متفاوت است. وزیر امور خارجه پیشنهادی ترامپ گفت که باید بررسی کاملی داشته باشیم. ما معتقدیم دولت جدید امریکا هم قادر به کنار گذاشتن برجام نیست. عراقچی درخصوص تمدید قانون ایسا و اینکه از نظر ایران در این راستا نقض برجام صورت گرفته است، گفت: خوشبختانه دیگر کشورهای گروه 1+5 با ما همنظر بودند و تاکید داشتند اگر قانون تمدید شده ایسا با دستور رییسجمهور بلااثر نشود، نقض فاحش برجام است اما خوشبختانه بعد از تمدید رییسجمهور امریکا این قانون را مجددا بلا اثر کرد.
صدا و سیما دبه کرد
عراقچی در پاسخ به سوال خبرنگار دیگری درباره لغو حضورش در تلویزیون که قرار بود شنبه شب برای ارائه گزارش اجرای برجام در یک سال گذشته حاضر شود، گفت: دوستان صدا و سیما مدتها متقاضی حضور من در صدا و سیما هستند و حداقل از 3شبکه درخواست کردند که در جلسهیی حاضر شوم و خود آنها پیشنهاد کردند که تنها من حضور یابم. اما گفتند شرایط عوض شده است، بنابراین میتوانم بگویم صدا و سیما یک قراری گذاشت و بعد هم دبه کرد.
وی خاطرنشان کرد: در هیچ جای دنیا اینگونه نیست که یک مقام رسمی را در حالی که میخواهد گزارش کار خود را ارائه کند، در کنار منتقد بنشانند. ما از مناظره و گفتوگو ابایی نداریم. من از ابتدای مذاکرات هستهیی در جلسات خصوصی با منتقدان صحبت کردهام و در وزارت خارجه این جلسات برگزار میشد. معتقدم وقتی سربازی بر میگردد به خانه، میخواهد گزارش کار بدهد؛ گذاشتن یک منتقد کنارش کار قشنگی نیست.
تمام داراییهای ایران در دسترس است
وی همچنین در بخش دیگری از سخنان خود اعلام کرد که تمام داراییهای ایران امروز در دسترس است و در طول مذاکرات حدود 12 میلیارد دلار از داراییهایمان آزاد شد. در این یک سال، بیش از 80هزار السی و حواله بانکی و حدود ۲۶ میلیارد دلار در اشکال مختلف جابهجا شده و این نشان میدهد سیستم مالی در حال کار است. معاون ظریف گفت: یکی از مشکلاتی که با امریکاییها داشتیم در بحث احتمال بازگشت تحریمها و تعیین تکلیف بدهیهای ایران بود، مبنی بر اینکه در صورت بازگشت تحریمها چه شرایطی بر بدهی ایران حاکم خواهد شد. ما بعد از برجام با بسیاری از بانکها و بنگاههای اقتصادی و بیمه قرارداد بستیم که اگر تحریمها برگردد مشخص نبود چه بلایی بر سر این موضوعات یا وامهایی که به ایران داده شده است، میآمد. اوفک ابتدا معتقد بود همه بدهیها باید به سرعت باز گردانده شود، اما این برای ایران امکانپذیر نبود. در عین حال حدود ۶۰ الی ۷۰ میلیارد دلار اعتبارات اختصاص یافته بود که به خاطر حل نشدن این موضوع بلاتکلیف مانده بود. ما حدود یک سال مذاکره کردیم تا اینکه 3-2هفته پیش درنهایت اوفک پاسخ داد و قبول کرد که بدهیها در صورت بازگشت تحریمها طبق جدول
زمانی خودش پرداخت شود.
پرهیز از دروغگویی
این دیپلمات ارشد کشورمان در بخش دیگری از سخنان خود تاکید کرد: امیدوارم بازارهای بینالمللی که در حال بازیابی اطمینانشان به ایران و سرمایهگذاری در کشورمان هستند، خودمان در داخل کاری نکنیم که آنها به ما بیاعتماد شوند. معتقدم انتقاد مخالفان از روی صداقت، دغدغه و نگرانیهای آنهاست و ما نیز باید به عنوان مسوول پاسخگو باشیم، اما از گروههای مختلف سیاسی خواهش میکنم جانب انصاف را رعایت کنند، حداقل واقعیات را بیان کنند و دروغ نگویند. ایکاش برجام همچنان موضوعی ملی باقی میماند و به موضوعی فروملی تبدیل نمیشد.