گروه بورس
روز گذشته، شاخص کل به همت معاملات بلوکی رشد 7واحدی را تجربه کرد. این رشد اندک شاخص که با حمایت دستوری انجام شد درحالی رخ می‌دهد که روزهای اخیر بیش از یک سوم نمادهای تاثیرگذار بازار در دامنه منفی دادوستد شده و قیمت پایانی اغلب این نمادها، قرمزپوش به کار خود پایان دادند. با این حال بررسی شرایط کنونی بازار حاکی از آن است که حقیقی‌ها تنها نظاره‌گر بازار بودند اما حقوقی‌ها برای تغییر روند و جلوگیری از ریزش بازار اقدام به خریدهای سنگین طی روزهای اخیر کرده و با شاخص‌سازی بازار را مسموم کردند.
به گزارش«تعادل» تحت تاثیر خرید حقوقی‌ها در روز گذشته، ارزش معاملات به رقم 518 میلیارد تومان رسید این درحالی است که در روزهای گذشته ارزش معاملات زیر 200میلیارد بوده و تنها طی چند روز و آن هم به سختی به رقم 300میلیارد تومان می‌رسید. از طرف دیگر افزایش معاملات در روزهای اخیر نشان از توجه فعالان و سرمایه‌گذاران به بازار بدهی است زیرا دیروز اوراق مشارکت شهرداری‌ها و اوراق مشارکت ملی نفت از پر معامله‌ترین نمادهای بازار بودند. این درحالی بود که تعداد دادوستدهای روز گذشته بازار به کمترین مقادیر خود در دوره‌های قبل رسیده بود. این موضوع نشان از ارزش معاملات بلوکی و حجم دادوستدهای حقوقی برای حمایت از شاخص دارد. در این شرایط بازار از دو جهت تحت ریسک بالایی قرار خواهد گرفت. نخست حجم گسترده معاملات حقوقی سبب نگهداری مصنوعی شاخص در دامنه مثبت شده و با رها کردن این فنر، ناگهان شاخص کل با افت شدید روبه‌رو می‌شود. از طرف دیگر قیمت سهام نیز که از سوی معاملات حجیم حقوقی‌ها در دامنه مثبت نگه داشته شد با افت شدید روبه‌رو شده و موجب زیان سهامداران خرد می‌شود.
هر چند این اتفاق در ماه‌های اخیر روال عادی بازار بوده است با بررسی معاملات در 9ماه گذشته نیز مشخص می‌شود که در این مدت حقیقی‌ها 49.6 درصد و حقوقی‌ها 50.4 درصد در خرید سهم و حق تقدم نقش داشتند. در آذر ماه امسال حقیقی‌ها هزار و 582 میلیارد تومان معادل 49.6درصد و حقوقی‌ها هزار و 651 میلیارد تومان معادل 50.4 درصد سهم و حق تقدم در بورس خریداری کرده‌اند.
داد و ستدهای دیروز حقوقی‌ها
دیروز نمادهایی مانند «فارس» تحت معاملات کد به کدی تاثیر مثبت بر شاخص کل داشتند. معاملات شاخص‌ساز این بار برای نجات شاخص بازار از غرق شدن در ریزش‌های بیشتر انجام شد که در این میان حقوقی‌ها از دو سو رونق معاملات کد به کدی را پیگیری می‌کنند. نخستین علت اصلی حضور پررونق حقوقی‌ها در معاملات، حمایت از لیدرهای بازار است. به طور مثال در دادوستدهای دیروز بازار سهام، حقوقی‌ها 93درصد از حجم خرید نماد «فخور» را بر دوش کشیدند. در نماد معاملات صنعتی دریایی ایران نیز کمتر از 30میلیون سهم به ارزش بیش از 7.5میلیارد تومان کد به کد شد. در شرکت آهن و فولاد ارفع نیز دیروز 29میلیون سهم به ارزش کمتر از 9میلیارد تومان با معاملات درون‌گروهی میان سهامداران عمده دست به دست شد. در گسترش صنایع انرژی آذرآب نیز دیروز 16میلیون سهم به ارزش کمتر از 4میلیارد تومان و اندکی بیش از 5 میلیون سهم ذوب‌آهن اصفهان به ارزش یک میلیارد تومان روی صفر تابلو تبادل شدند.
حال آنچه در معاملات دیروز مهم به نظر می‌رسد، تبعات حمایتی فعالان حقوقی بازار سهام است. حقوقی‌ها این روزها سکان هدایت شاخص کل را در دست گرفته‌اند و می‌کوشند تا با معاملاتی در حجم‌های بالا، کشتی سرگردان بازار سهام را به سوی ساحل امن رهنمود کنند اما تجربه نشان داده که این قبیل دلسوزی‌ها، دستاوردهای تلخی برای شاخص کل بازار به ارمغان داشته است. شاخص بازار سهام که در این روزها با رفتارهای حمایتی اشخاص حقوقی به سوی شاخص‌سازی حرکت کرده بعید به نظر می‌رسد، انجام این حجم از معاملات کد به کدی بدون هماهنگی نهادهای ناظر صورت گرفته باشد. پیشینه اینگونه معاملات نیز در دوره‌های روسای سابق سازمان بورس نیز وجود داشته است. اما تجربه بارها ثابت کرده که این قبیل دخالت‌ها در روند کلی بازار تاثیر نداشته و اغلب به غیرواقعی شدن شاخص‌ها و انحراف از واقعیت می‌انجامد.
حمایت از شاخص کل بازار و ارزش سهام برخی نمادها، دو روی یک سکه‌اند که حقیقی‌ها در این وانفسای قهر حقیقی‌ها از بازار سرمایه درحال جولانند. این موضوع تهدید بزرگی برای تحلیل‌های کارشناسان بزرگ بازار سهام به شمار می‌آید. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان بازار، معاملات کد به کدی شاخص‌ساز توهین به سهامداران حقیقی است چراکه قدرت پیش‌بینی روندهای آتی بازار را با تکیه بر داده‌ها و علوم مالی از فعالان خرد بازار سلب می‌کند. کاهش توانایی تحلیل و بی‌اعتمادی سهامداران به بازار سرمایه جز خروج نقدینگی‌ها از این بازار و ناامیدی برای بورس‌بازان، دستاورد دیگری ندارد. بسیاری از کارشناسان بر این باورند که سازمان بورس خلاف ادعای دفاع از حقوق مردم، قوانین و شرایط کنونی را به گونه‌یی رقم زده که تنها در ظاهر مدافع حقوق سرمایه‌گذاران بوده اما در جهت حقوق سهامداران عمده حرکت می‌کند و منافع سهامداران خرد را ضایع می‌کند.
معاملات تالار بورس
شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس تهران در پایان معاملات دیروز با افزایش 7واحدی به رقم 78هزار و 991واحد رسید. شاخص کل هم وزن اما با کاهش 49واحدی روی رقم 15هزار و 420واحد متوقف شد. دیروز همچنین شاخص سهام آزاد شناور با افزایش 2واحدی عدد 86 هزار و 713واحد را تجربه کرد.
شاخص بازار اول نیز درحالی با افزایش 2واحدی به عدد 56 هزار و 30واحد دست یافت که شاخص بازار دوم با 33واحد افزایش روی رقم 168هزار و 328واحد ایستاد. براساس این گزارش دیروز معاملات سهام در نماد معاملاتی 3شرکت فولاد مبارکه با 39واحد، فولاد خوزستان با 22واحد و هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس با 15واحد افزایش، بیشترین تاثیر مثبت را بر محاسبه شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند در مقابل معاملات سهام در نماد معاملاتی3شرکت سرمایه‌گذاری غدیر با 11واحد، پالایش نفت بندرعباس با 7واحد و گسترش نفت و پارسیان نیز با 7واحد کاهش، بیشترین تاثیر منفی را در برآورد نماگر به دوش کشیدند.
ارزش کل معاملات دیروز بورس تهران درحالی بیش از 518 میلیارد تومان در تابلو معاملات تالار شیشه‌یی درج شد که در بازار نقدی سهام این ارزش به 84 میلیارد تومان نرسید که ناشی از دست به دست شدن 492میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 35هزار و 655 نوبت داد و ستد بود. طی معاملات دیروز نماد معاملاتی شرکت‌های سایپا دیزل، کاغذسازی کاوه، داروسازی زاگرس‌فارمدپارس، افست، سیمان لار سبزوار، کشت و صنعت شهداب ناب خراسان، اوراق مشارکت میدکو، اوراق مشارکت شهرداری قم و حق تقدم استفاده نشده خرید سهام باغمیشه از سوی ناظر بازار سهام بازگشایی و در مقابل تنها نماد معاملاتی اوراق اجاره «صدانا» متوقف شدند. این درحالی بود که دیروز به دلیل سررسید اسناد خزانه‌داری اسلامی کوتاه‌مدت مرحله اولیه در نماد سخا11 و پرداخت مبالغ اسمی این اسناد از سوی دولت متوقف شد.
خرید و فروش‌های فرا بورس
در آخرین روز از هفته معاملاتی گذشته، ارزش معاملات در بازار سهام فرابورس ایران به بیش از 328میلیارد ریال رسید. دیروز سهامداران شاهد دادوستد 169میلیون ورقه در 14هزار و 699 دفعه بودند که ارزش معاملات آن به 149میلیارد و 100میلیون تومان رسید. در مجموع بازارهای اول، دوم و پایه نیز 98میلیون سهم به ارزش 32میلیارد و 883 میلیون تومان دست به دست شد که بالاترین حجم معاملات به نماد «غشهداب» که روز گذشته در بازار دوم گشایش یافت، اختصاص داشت. در نماد شرکت کشت و صنعت شهداب ناب خراسان معامله‌گران شاهد خرید و فروش 13میلیون سهم به ارزش 1.7میلیارد تومان بودند. در عین حال نماد «کیمیا» متعلق به شرکت معدنی کیمیای زنجان‌گستران نیز با بالاترین ارزش معامله به میزان 3.7میلیارد تومان روبه‌رو شد. بررسی معاملات در مجموع این 3 بازار همچنین نشان می‌دهد، نمادهای «ذوب»، «خراسان» و «شاوان» به عنوان پربیننده‌ترین نمادهای معاملاتی بودند که نماد شرکت ذوب آهن با رشد قیمت و نماد شرکت‌های پتروشیمی خراسان و پالایش نفت لاوان با افت قیمت به کار خود پایان دادند. دیروز همچنین در کنار گشایش نماد «غشهداب» در بازار دوم شاهد بازگشایی نماد معاملاتی شرکت
سیمان لار سبزوار با نماد «سبزوا» پس از به حد نصاب نرسیدن مجمع عمومی عادی سالانه صاحبان سهام بودیم. معاملات بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس دیروز درحالی پیگیری شد که کماکان بیشترین ارزش معاملات به این بازار با سهم 67 درصدی اختصاص داشت. بر این اساس یک میلیون ورقه به ارزش بیش از 110میلیارد تومان اوراق با درآمد ثابت در فرابورس دادوستد شد که بالاترین حجم و ارزش معاملاتی به نماد اسناد خزانه اسلامی مرحله نهم با نقل و انتقال 220هزار ورقه به ارزش 18.9میلیارد تومان اختصاص داشت. در این بازار روز گذشته نماد اسناد خزانه اسلامی کوتاه‌مدت مرحله اول با نماد «سخا1» در پایان بازار متوقف شد.
شاخص کل فرابورس دیروز افتی نزدیک به 6 واحد را تجربه کرد تا به این ترتیب آیفکس در ارتفاع 845واحدی بایستد. تاثیر منفی از جانب نمادهای پتروشیمی و پالایشی همچون«زاگرس»، «مارون»، «شراز» و «شاوان» که تا سقف بیش از 3واحد به ثبت رسید در مقابل تاثیر مثبت تا حداکثر یک واحد از جانب نمادهای«هرمز»، «کوثر» و «شپاس» قرار گرفت و افت نزدیک به 6 واحدی آیفکس را رقم زد.
عرضه ۹۴ هزار تن فرآورده نفتی
تالار فرآورده‌های نفتی و پتروشیمی بورس کالای ایران دیروز میزبان عرضه ۹۴هزار و ۴۰۴ تن انواع قیر، وکیو باتوم، مواد شیمیایی و گوگرد بود.
طی این روز و در تالار صادراتی نیز ۷هزار و ۱۰۰تن انواع قیر، گوگرد و عایق رطوبتی عرضه می‌شود. تالار محصولات صنعتی و معدنی بورس کالای ایران شاهد عرضه ۲هزار و ۵۰۰ تن شمش هزار پوندی و بیلت آلومینیوم و ۱۲کیلوگرم شمش طلا بود. این گزارش حاکی است ۸۱ هزار تن گندم خوراکی استان‌های ایلام، کرمانشاه، گلستان، مرکزی، آذربایجان غربی، خراسان رضوی، همدان و سیستان و بلوچستان در تالار محصولات کشاورزی عرضه شد. علاوه بر این ۴۰۰ تن شکر سفید، ۱۰۰تن روغن خام سویا، ۴۰۰ تن ذرت دانه‌یی، ۹هزار و ۳۶۰ تن جو دامی و ۲۵ تن برنج وارداتی در تالار محصولات کشاورزی عرضه می‌شود. همچنین ۱۵تن جو دامی و ۱۲تن ذرت دانه‌یی در قالب طرح قیمت تضمینی و ۲۱هزار و ۶۶ تن ذرت دانه‌یی در قالب گواهی سپرده کالایی در تالار محصولات کشاورزی عرضه شد.
