نکونیوز جنگ ۱۹۷۳ اعراب با رژیمصهیونیستی و حمایت امریکا از این رژیم، تحریم نفتی غرب را به همراه داشت. در نتیجه این تحریم قیمت نفت جهش بیسابقهیی را تجربه کرد و بنزین در امریکا و برخی کشورهای غربی جیرهبندی شد. توهم دسترسی به عرضه پایدار نفت، بدینترتیب کنار رفت و درست دو سال پس از این جنگ ساخت ذخایر استراتژیک نفت در امریکا آغاز شد.
امریکا برنامهیی را جلو پای خود گذاشته است که این برنامه یک بار دیگر ما را به تفکر در مورد ذخیرهسازی استراتژیک نفت وا میدارد. امریکا قصد دارد از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۵ حدود ۱۹۰میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک خود را به فروش برساند. تنها در 3سال آتی، امریکاییها میخواهند از فروش بخشی از ذخایر استراتژیک خود، ۲میلیارد دلار درآمد به دست بیاورند. برنامه وزارت انرژی امریکا این است که این 2میلیارد دلار را صرف مدرنسازی ذخایر استراتژیک این کشور در خلیج مکزیک کند. اما آیا امریکاییها نقشه دیگری نیز در ذهن دارند؟
برنامه فروش بخشی از نفت ذخیرهشده در امریکا علاوه بر تامین هزینه بازسازی و مدرنسازی ذخایر استراتژیک امریکا میتواند، تبعات بیشتری نیز به دنبال داشته باشد. این برنامه درست در زمانی که اوپک و ۱۱کشور غیرعضو اوپک قصد دارند تولید خود را حدود 1.8میلیون بشکه در روز کاهش داده و قیمت نفت را بالا ببرند، یک منبع جدید عرضه برای بازار نفت مهیا میکند و افزایش قیمت نفت را تا حدی مهار میکند. در واقع برنامه وزارت انرژی امریکا احتمالا آثار توافق اوپک را محدودتر میکند، گرچه نمیتواند آثار آن را به کلی از بین ببرد.
از قضا برنامه امریکا برای فروش بخشی از ذخایر استراتژیک نفت خود نیز با اجرای توافق نفتی اوپکیها همزمان شده است. اوپک از اول ژانویه طرح کاهش تولید خود را آغاز خواهد کرد و امریکا از اواسط ژانویه فروش ۸میلیون بشکه نفت به مشتریان را آغاز خواهد کرد. در مرحله اول هدف امریکاییها این است که از محل فروش نفت ذخایر استراتژیک خود ۳۷۵میلیون دلار درآمد به دست بیاورند.
نفت فروخته شده از اول مارس به خریداران تحویل میشود و حتی امریکاییها اعلام کردهاند که مشتریان از فوریه نیز میتوانند نفت خود را تحویل بگیرند.
جدول منتشر شده در صفحه، برنامه فروش بخشی از ذخایر استراتژیک نفت امریکا را در سالهای ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۵ نشان میدهد. همانطور که مشاهده میشود، در نتیجه این برنامه حجم زیادی از نفت به بازارها روانه خواهد شد.
اما ذخایر استراتژیک نفتی از کجا شکل گرفتند؟ جنگ سال ۱۹۷۳ اعراب با رژیمصهیونیستی، تحریم نفتی غرب را به همراه داشت و در نتیجه آن آسیبپذیری کشورهای واردکننده نفت در برابر کمبود نفت عیان شد. پس از این تحریم، کشورهای غربی واردکننده نفت آژانس بینالمللی انرژی را تاسیس کردند و ساخت ذخایر استراتژیک نفت امریکا از سال ۱۹۷۵ آغاز شد. ساخت این ذخایر ۴ میلیارد دلار هزینه در بر داشت.
پس از این جنگ، صادرات نفت از امریکا نیز ممنوع اعلام شد اما قانونی تصویب شد که عمق اتحاد استراتژیک امریکا و رژیمصهیونیستی را نشان میدهد. امریکاییها تعهد کردند که در صورت نیاز و در وضعیت اضطراری تا 5سال، نفت رژیمصهیونیستی را تامین کنند. رژیمصهیونیستی هیچگاه از این قانون استفاده نکرد اما این قانون همچنان معتبر است و حتی در سال ۲۰۱۵ دوره آن تمدید شد.
سایتهای ذخیرهسازی استراتژیک نفت امریکا در مکانهایی قرار دارند که به آنها گنبدهای نمکی میگویند. نفتخام نمیتواند در نمک نفوذ کند و با آن ترکیب نمیشود. بنابراین مخازن نمکی بهترین مکانها برای ذخیرهسازی نفتخام هستند. این مخازن به صورت مصنوعی در گنبدهای نمکی زیرزمین ساخته شدهاند. عمق هر مخزن میتواند به ۱۰۰۰متر برسد. طول متوسط هریک ۶۰۰متر و عرض آنها ۶۰ متر است. ظرفیت آنها هم بین ۶ تا ۳۷ میلیون بشکه متغیر است.
هزینه ساخت مخازن زیرزمینی امریکا، ۱۰برابر کمتر از هزینه ساخت مخازن روی زمین است. این ذخایر در چهار سایت قرار دارند که در کنار هریک، تاسیساتی برای پالایش و همچنین مجتمعهای پتروشیمیایی ساخته شده است. این ذخایر هزینه نگهداری بسیار بالایی دارند. هماکنون هزینه نگهداری این مخازن سالانه ۲۰۰میلیون دلار است.
امریکا تاکنون چند بار از ذخایر استراتژیک نفت خود استفاده کرده است. در جنگ اول خلیجفارس و پس از حمله امریکا به عراق در سال ۱۹۹۱، امریکاییها حدود ۱۷میلیون بشکه از ذخایر نفت خود را در ژانویه ۱۹۹۱ روانه بازار کردند.
توفان کاترینا باعث شد تا ۹۵درصد تولید نفت امریکا و ۸۸درصد تولید گاز این کشور در خلیج مکزیک تعطیل شود. امریکا در این هنگام نیز ۱۱میلیون بشکه نفت از ذخایر استراتژیک خود را روانه بازار کرد.
حتی در بهار عربی نیز امریکاییها برای جبران کاهش تولید کشورهایی نظیر لیبی، ذخایر استراتژیک خود را مورد استفاده قرار دادند و ۳۰میلیون بشکه نفت راهی بازارها کردند.