فریز 32 طرح و لغو مجوز 14 شهرک صنعتی
گروه صنعت سمانه عابدی
در ایران غالبا طرح‌های توسعه‌یی به سفارش نمایندگان مجلس یا از سوی دولت انجام می‌شود. این طرح‌ها در شرایطی در دوره‌های مختلف مطرح می‌شود که دولت باید با یک اقدام کارشناسی آن را به تصویب برساند اما متاسفانه در ایران در دوره‌های مختلف ریاست‌جمهوری و ادوار مختلف مجلس، نمایندگان طرح‌هایی را پیشنهاد می‌کنند که اغلب جنبه تبلیغی بدون درنظر گرفتن زیرساخت‌های لازم دارد و به همین دلیل عمدتا بلاتکلیف و نیمه‌تمام می‌ماند. بر همین اساس، ایران سال‌ها با دو مساله مناطق ویژه اقتصادی و ایجاد شهرک‌های صنعتی اینچنینی روبه‌رو بوده؛ حال آنکه این مناطق یا شهرک‌ها می‌توانند در رشد اقتصادی کشور موثر باشند اما پیش از احداث با چالش جدی زیرساخت‌ها مواجه هستند. واحدهایی که ابتدا راه‌اندازی می‌شوند و سپس به دلیل بدهی یا مشکلات مالی یا تعطیل می‌شوند یا به تملک بانک‌ها درمی‌آیند. در این زمینه در سال‌های اخیر از یک‌هزار و 500واحد صنعتی تحت تملک بانک‌ها، یک‌هزار و ١٠٠واحد در شهرک‌ها و نواحی صنعتی قرار دارد که سرمایه‌گذار اولیه آن دیگر توان بازپس‌گیری ندارد و در همین حال دولت بانک‌ها را مکلف کرده که این واحدها را به مزایده بگذارند تا
سرمایه‌گذار جدید آنها را به چرخه تولید بازگرداند. موضوعی که مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران نیز بر آن تاکید دارد تا از این طریق، تکلیف نهایی واحدهای تعطیل شده، مشخص شود.
با این حال، بنگاه‌های کوچک و متوسط در شهرک‌های صنعتی، طرحی برای انسجام و بازدهی صنعت است که در این زمینه نیز در دولت یازدهم، 366ناحیه و شهرک صنعتی مصوب شد و در مجموع 358ناحیه و شهرک صنعتی تا پایان 9ماهه امسال در کل کشور به مرحله اجرا رسیده است. درحالی که به گفته معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت، 14طرح شهرک و ناحیه صنعتی مربوط به دولت قبل متوقف شده است؛ چراکه این مناطق بدون درنظر گرفتن زیرساخت‌ها پیشنهاد شده‌اند و براساس سیاست‌های دولت فعلی در زمینه ایجاد شهرک‌ها و نواحی صنعتی، امکان ایجاد آنها وجود ندارد. در واقع دولت یازدهم با درنظر گرفتن این مساله که ممکن است این شهرک‌ها با چالش‌هایی چون بحران آب، بیکاری و آسیب به زمین‌های کشاورزی مواجه باشند، این طرح‌ها را ابطال کرده است. هرچند این دولت، 32طرح را نیز فریز کرده که 95درصد آنها انجام شده است.
در همین حال، در دولت یازدهم 2هزار و 855واحد تولیدی تعطیل شده با ٣٣هزار و 500نفر اشتغال به چرخه تولید بازگشتند. درحالی که از سال 90 تاکنون، جمعا 3هزار و 319واحد تعطیل دوباره راه‌اندازی شدند. با این حال، بنگاه‌های کوچک و متوسط، 40درصد کل تولید را برعهده دارند که برهمین اساس، سهم ارزش افزوده این بنگاه‌ها 12درصد است. به همین ترتیب، در شهرک‌های صنعتی ایران، 88هزار بنگاه تولیدی کوچک مقیاس که دارای پروانه بهره‌برداری هستند، سهم 42درصدی از اشتغال و 17درصد ارزش تولیدات صنعتی کشور را به خود اختصاص داده‌اند. در عین حال، تا پایان شهریور سال 92، 922شهرک و نواحی صنعتی مصوب در کشور وجود داشته که این تعداد تا 9ماهه امسال به 958فقره رسیده است. در عین حال، سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران مسوولیت اجرای 9منطقه ویژه اقتصادی کشور را عهده‌دار است که 7منطقه در دست بهره‌برداری و 2منطقه دیگر در مرحله ساخت و ساز است که استان‌های یزد و لرستان در دست بهره‌برداری و استان‌های سمنان، بوشهر و غیره در مرحله ساخت و ساز است. به گزارش «تعادل»، علی یزدانی روز گذشته در نشست خبری با ارائه گزارشی از عملکرد این سازمان گفت: تا پایان آذر
امسال ٣٩هزار و ٨٧واحد صنعتی پروانه بهره‌برداری دریافت کرده و به بهره‌برداری رسیده‌اند و واحدهای صنعتی دارای پروانه بهره‌برداری در شهرک‌ها و نواحی صنعتی ٧٩٠هزار و ٩٠٠شغل ایجاد کرده است. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت در ارتباط با اعطای تسهیلات به بنگاه‌های صنعتی گفت: در طرح رونق و ارتقای رقابت‌پذیری، تاکنون 59هزار واحد و طرح ثبت‌نام شده که از این میزان 36هزار و 600طرح و واحد در کارگروه‌های استانی بررسی شده و ١٩هزار و 74طرح و واحد به شعبه‌ها ارجاع داده شده است. وی گفت: در این زمینه تسهیلاتی به مبلغ ٧هزار و 213میلیارد تومان به ١٠هزار و 142طرح و واحد پرداخت شده است. یزدانی افزود: علاوه بر این طرح، سیستم بانکی به صورت مستقل 6هزار میلیارد تومان تسهیلات به 8هزار و 952طرح و واحد صنعتی پرداخت کرده است.
غربالگری تسهیلات به نفع واحدهای صنعتی
یزدانی در پاسخ به این سوال که فعالان اقتصادی مدعی هستند تسهیلات رونق تولید بابت بدهی‌های گذشته به بانک‌ها باز گردانده می‌شوند، گفت: با طرح‌های نظارتی از هزینه شدن تسهیلات برای طرح‌هایی خارج از واحدهای صنعتی جلوگیری می‌کنیم. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت افزود: تفاوت این طرح با طرح بنگاه‌های زودبازده این است که در بنگاه‌های زودبازده تسهیلات اعطا می‌شد تا بنگاهی راه‌اندازی شود اما در طرح فعلی، تسهیلات به بنگاه‌های راه‌اندازی شده اعطا می‌شود و این امر از ورود منابع به بخش‌های دیگر جلوگیری می‌کند. یزدانی درباره اینکه برخی بانک‌ها نرخ تسهیلات را تغییر می‌دهند، گفت: بانک‌ها مکلف هستند براساس نرخ شورای پول و اعتبار تسهیلات خود را اعطا کنند و حتی آنها مجاز نیستند تسهیلات جدید را به جای تسهیلات قبلی تسویه کنند.
بازگشت 30 درصد مالیات بر ارزش افزوده
یزدانی ادامه داد: علاوه بر این با پیشنهاد دولت و موافقت مجلس، در جهت حمایت از شهرک‌های صنعتی، 30درصد از مالیات بر ارزش افزوده سهم شهرداری‌ها که از داخل شهرک‌ها و نواحی صنعتی وصول می‌شود، از سال آینده به خود شهرک‌ها بازگردانده خواهد شد.
به گفته وی، بنگاه‌هایی که به‌دلیل عدم پرداخت اقساط تسهیلات خود مشمول جریمه شده بودند نیز در چارچوب سیاست‌های اقتصاد مقاومتی مورد تخفیف قرار گرفته‌اند به‌طوری که تا 90درصد جرایم مشمول تخفیف شده و این طرح تا پایان سال نیز تمدید شده است. وی درخصوص تامین نقدینگی واحدهای صنعتی از محل کمک‌های فنی و اعتباری نیز گفت: 342میلیارد تومان تسهیلات از محل کمک‌های فنی و اعتباری و اجرای طرح نوسازی در قالب 1642قرارداد و با اشتغالزایی 134هزار نفری از شهریور92 تا شهریور95 به متقاضیان پرداخت شده است. یزدانی در ادامه در واکنش به صحبت‌های رییس اتاق بازرگانی ایران درخصوص عدم مطالعه و مکان‌یابی دقیق برخی شهرک‌های صنعتی، اظهار داشت: تعدادی از شهرک‌های صنعتی در دولت نهم و دهم در سفرهای استانی مصوب شده بود که از نظر توجیه اقتصادی جای تامل داشتند.
وی ادامه داد: برخی از این طرح‌ها با مشکلات زیست‌محیطی، مشکل تامین زمین، مشکل مکان‌یابی و تامین آب و برق روبه‌رو بودند که درنهایت، در یک محدوده زمانی سه ساله اجرای 32شهرک و ناحیه صنعتی فریز شد تا شرایط منطقه برای سرمایه‌گذاری فراهم شود. وی تصریح کرد: در مورد بقیه شهرک‌ها نیز مطالعات مکان‌یابی و توجیه فنی و اقتصادی انجام خواهد شد. یزدانی تاکید کرد: ما شهرک صنعتی که بدون مطالعه اقتصادی مصوب شود، نداشته‌ایم.
ایجاد زنجیره تامین چینی در شهرک صنعتی
معاون وزیر صنعت همچنین با اشاره به پیشنهاد 15شهرک صنعتی به اتاق استانبول گفت: این اتاق پس از یک سال یکی از این شهرک‌ها را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کند که قرار است 10میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کنند. او همچنین تاکید کرد: شهرک‌های مشترکی برای سرمایه‌گذاری خارجی پیش‌بینی کرده‌ایم که مجوز شهرک صنعتی خصوصی بر واحدها می‌دهیم. یزدانی در پاسخ به سوال دیگری درخصوص حضور شرکت‌های چینی در منطقه ویژه بم نیز گفت: خودروساز چری چین به این منطقه وارد شده و در حال حاضر 200هکتار زمین را دراختیار دارد که این میزان قابل افزایش تا 400هکتار است. وی ادامه داد: شرکت چری با 5واحد تولیدکننده قطعات خودرو برای تولید رادیوپخش، صندلی خودرو و یکسری تجهیزات داخلی خودرو قرارداد بسته است. وی ادامه داد: چینی‌ها قول دادند در سال 2017 در منطقه بم سرمایه‌گذاری کنند. به گفته یزدانی، شرکت‌های چینی برای حضور در زمینه مصالح ساختمانی و حوزه پایین‌دستی نفت، گاز و پتروشیمی نیز از ما اطلاعات خواسته‌اند که ما نیز این اطلاعات را به آنها ارائه کرده‌ایم.
با 17 کشور خارجی تفاهمنامه امضا کردیم
این مقام مسوول همچنین گفت: در حوزه بین‌الملل این سازمان با 17کشور مطرح خارجی ازجمله آلمان، بلغارستان، ترکیه، بوسنی‌وهرزه‌گوین تفاهمنامه‌هایی در رابطه با ایجاد و توسعه شهرک‌های صنعتی، آموزش، مشاوره و نیز ارتباط بنگاه‌های کوچک و متوسط همسان دو کشور به امضا رساندیم.
وی به انعقاد 21 قرارداد برای تشکیل شرکت‌های مدیریت صادرات خبر داد و افزود: تشکیل کنسرسیوم‌های صادراتی همچنین روش‌های نوین تامین منابع مالی و از سوی دیگر معرفی 87واحد صنعتی به شرکت فرابورس ایران برای بررسی جهت پذیرش در بازار که تاکنون 4واحد صنعتی پذیرش شده‌اند را از دیگر تلاش‌های این سازمان برشمرد. وی گفت: این سازمان برای الکترونیکی کردن خدمات و اجرای طرح GIS در سطح شهرک‌ها و نواحی ایران آماده‌سازی و بارگذاری 770شهرک و ناحیه صنعتی اقداماتی انجام داده است.
واکنش به بخشش جریمه شرکت کره‌ای
مدیرعامل سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی ایران در عین حال در پاسخ به پرسشی درباره واکنش وزیر صنعت، معدن و تجارت به بخشش جریمه 3هزار میلیارد تومانی شرکت کره‌یی توسط گمرک، گفت: وزارت صنعت براساس اصول حمایت از تولید عمل می‌کند و واردات را نیز در بخش کالاهایی که امکان تولید آن در داخل نیست، ممکن کرده و درواقع، واردات تا آنجا که حمایت از تولید و تکمیل‌کننده زنجیره تولید باشد، مناسب است.
