آیا رییسجمهوری منتخب امریکا به کردها پشت خواهد کرد؟
گروه جهان
همزمان با پیشروی کردهای سوریه با حمایت هوایی امریکا به سوی شهر رقه، ترکیه تجهیزات نظامی و تانکهای جدیدی را در مرزهایش با سوریه مستقر کرده است. این تحرکات بعد از آن انجام میشود که نیروهای ترکیه متحمل شکستهای سختی در رویارویی با داعش در شهر الباب سوریه شدهاند.
به گزارش خبرگزاری آناتولی، تانکها، خودروهای حملونقل نظامی و دستکم 10قبضه توپ ارتش ترکیه در جنوب شرق این کشور در مرز با سوریه مستقر شدهاند. خبرگزاری آناتولی ترکیه نیز گزارش داده، آنکارا توپخانه خود را در شهرهای مرزی «اوگوزلی» و «کارکامیس» به شدت تقویت کرده است.
رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه یک روز پیشتر تاکید کرده بود که عملیات در شهر الباب در آستانه اتمام است. وی گفته بود که نیروهای ترکیه پس از این به سمت شهر منبج در شرق حرکت خواهند کرد، جایی که کردهای سوریه که از حمایت واشنگتن برخوردار هستند، حضور دارند.
اردوغان بار دیگر تاکید کرده، کشورش آماده گسترش مقابله با تروریستهای جهادی است اگر دولت دونالد ترامپ، رییسجمهوری منتخب امریکا موافقت کند که همکاری با کردها را متوقف کند.
رییسجمهوری ترکیه گفته است:«ما منطقهیی عاری از تروریسم را در شمال سوریه ایجاد خواهیم کرد.» امیدواری اردوغان به جلب حمایت ترامپ برای کنار گذاشتن کردهای سوریه در شرایطی است که ماری بث لانگ، دستیار سابق وزارت دفاع امریکا که پیشبینی شده در تیم سیاست خارجی دولت جدید حضور داشته باشد به روزنامه ترکیهیی حریت گفته «دونالد ترامپ کردها را تنها نمیگذارد.»
رویترز دوشنبه گزارش داده که کردهای سوریه با رسیدن به ورودیهای منطقه سد فرات به شهرهای الطبقه و رقه در شمال سوریه نزدیک شدهاند. این نیروها یکشنبه مرحله دوم عملیات خود موسوم به «خشم فرات» را با حمایت هوایی نیروهای امریکایی و با هدف آزادی رقه از کنترل داعش آغاز کردند.
خبرگزاری بلومبرگ مینویسد، تمام نگرانی اردوغان پیشروی کردها و تشکیل یک منطقه خودمختار کردی در شمال سوریه است. در این مطلب آمده: ترکیه نگران است، مناطق تحت تصرف کردها بیشتر شده در نتیجه منطقهیی خودمختار را در شمال سوریه تشکیل دهند؛ به ویژه اینکه کردها در جریان ناآرامیهای سوریه در 5 سال گذشته نفوذ و قدرت بیشتری به دست آورده و در مبارزه با گروههای تروریستی به عنوان یکی از شرکای محبوب ایالات متحده ظاهر شدهاند.
ترامپ و انتخابی دشوار
از نگاه برخی کارشناسان، نگرانیهای اردوغان چندان بیراه هم نیست؛ به ویژه اینکه اغلب پیشبینیها از حمایت دونالد ترامپ از کردها حکایت دارند.
بهعنوان مثال نیکولاس هراس، پژوهشگر مرکز نیو آمریکن معتقد است که ترامپ به عنوان سیاستمداری که سابقا تاجر بوده، درک میکند در صورت سرمایهگذاری روی کردهای سوریه و عراق میتواند از کمک آنها در مبارزه با تروریسم در جهان استفاده کند. مایکل استفان، مدیر موسسه رویال امریکا نیز پیشبینی کرده که حمایت دولت ترامپ از کردها در سوریه ادامه خواهد یافت.
استفان با وجودی که اعتقاد دارد، حمایت واشنگتن از کردها تا پایان حیات داعش و مدت کمی پس از آن ادامه خواهد یافت، تاکید میکند با شرایط سیاسی امروز سوریه، دولت ترامپ با ایجاد منطقه مستقل کردی در سوریه موافقت نخواهد کرد.
دیوید فیلیپس، کارشناس انستیتو مطالعات انسانی دانشگاه کلمبیا نیز به المانتیور گفته است:«ترامپ روابط نزدیکی را با کردها همچنین با دولت اقلیم کردستان عراق ایجاد خواهد کرد و در مجموع، منافع کردها را در نظر خواهد گرفت.»
البته کسانی هم هستند که معتقدند دولت ترامپ با انتخابی دشوار روبهروست. چنگیز چاندار در المانیتور مینویسد:«البته با توجه به روابط نزدیک میان اردوغان و مسعود بارزانی، رییس دولت اقلیم کردستان اگر ترامپ بخواهد از دریچه نگاه اقلیم به خاورمیانه بنگرد احتمالا باید منافع منطقهیی ترکیه را نیز در نظر بگیرد. چنین اوضاعی برای حزب اتحاد دموکراتیک خوشایند نخواهد بود زیرا آنکارا تلاش میکند تا این گروه را تروریستی جلوه دهد. به نظر میرسد، بارزانی نیز در تقابل با کردهای سوریه است.
مضاف بر این تقریبا تمامی افرادی که ترامپ برای کار در دولت خود برگزیده، تمایلات ضد ایرانی دارند؛ این میتواند نشانه دیگری از احتمال بالای حمایت امریکا از ترکیه در دوران ترامپ باشد. از سوی دیگر ترکیه متحد رسمی امریکاست و راهی برای توازن قدرت ایران محسوب میشود. با این حال اگر اولویت ترامپ ریشهکن کردن داعش باشد او باید به سمت کردهای سوریه متمایل شود زیرا آنان یکی از نیروهای اصلی جنگنده علیه گروههای افراطی در سوریه هستند.»
ترامپ در جریان رقابتهای انتخابات ریاستجمهوری با اشاره به کودتای نافرجام در ترکیه گفته بود که طرفدار بزرگ کردهاست و امیدوار است که کردها و ترکها در کنار یکدیگر بتوانند با داعش مقابله کنند. ترامپ در مصاحبهیی با روزنامه نیویورک تایمز گفته بود:«اردوغان طرفدار کردها نیست. این درحالی است که کنار هم قرار گرفتن کردها و ترکها میتواند ایدهآل باشد.»
رییسجمهوری منتخب امریکا همچنین بارها تاکید کرده که اولویت نخست دولتش در خاورمیانه و سوریه مبارزه با داعش خواهد بود. اولویتی که احتمالا سیاستهای وی در خاورمیانه را شکل خواهد داد.