گروه جهان طلا تسلیمی
شورای امنیت سازمان ملل متحد با تصویب قطعنامه‌یی، شهرک‌سازی‌های اسراییل در اراضی اشغالی فلسطینی را محکوم کرد و توقف شهرک‌سازی‌ها را خواستار شد. این قطعنامه با رای مثبت 14عضو شورای امنیت تصویب شد، اما عامل تصویب آن در حقیقت رای ممتنع امریکا بود که عموما قطعنامه‌های اینچنینی را وتو می‌کرد. صائب عریقات مذاکره‌کننده ارشد فلسطین، با استقبال از این تصمیم به رویترز گفت که این رای پیروزی حقوق بین‌الملل، پیروزی گفت‌وگوهای متمدنانه و رد نیروهای افراطی در اسراییل بوده است. اما از سوی دیگر، ران پروسور نماینده اسراییل در سازمان ملل، از رای ممتنع امریکا انتقاد کرد و گفت که تردیدی ندارد که با روی کار آمدن دولت جدید در امریکا و همچنین آغاز به کار دبیرکل جدید سازمان ملل متحد، نقطه عطفی در روابط اسراییل و سازمان ملل رقم خواهد خورد. سامانتا پاور نماینده امریکا در سازمان ملل هم تصریح کرد که کشورش همچنان به تامین امنیت اسراییل متعهد است، اما رای ممتنع به معنای تاکیدی بر «راه‌حل دو کشوری» بوده است.
در این حال نشریه نیویورک تایمز در گزارشی به قلم پتیر بیکر نوشت، آخرین دیدار باراک اوباما رییس‌جمهور امریکا و بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر اسراییل در ماه سپتامبر برای آخرین مرتبه پیش از اینکه اوباما کاخ سفید را ترک کند، با خنده‌های اجباری و لطیفه‌های تلخ در مورد گلف‌بازی در دوران بازنشستگی همراه بود؛ انگار که پس از هشت سال درگیری میان این دو مقام، گذشته‌ها درنهایت به دست فراموشی سپرده می‌شد. اما معلوم بود که اختلافات هیچ‌گاه آن‌گونه پایان نخواهد یافت. چگونه چنین چیزی ممکن بود؟ بالعکس، داستان رابطه پرتنش بین رییس‌جمهور لیبرال و نخست‌وزیر محافظه‌کار در زورآزمایی شدید سیاسی بر سر جنگ، صلح، حقوق بشر، دادگستری، امنیت و حقوق بشر و درنهایت معنای واقعی دوستی دوجانبه، به اوج خود رسید.
تصمیم روز جمعه باراک اوباما در خودداری از وتوی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد درخصوص محکوم کردن شهرک‌سازی‌های اسراییلی، از نارضایتی‌های دو مرد که از اندکی پس از روی کار آمدن آنها در سال 2009 آغاز شده بود، نقاب برداشت. برای نتانیاهو، این اقدام آخرین ضربه رییس‌جمهوری بود که قرار بود متحد اسراییل باشد و هیچ‌گاه یک متحد واقعی به‌مثابه دیگر روسای جمهور نبود. برای اوباما، این اقدام نتیجه ناگزیر لجاجت اوباما در نادیده گرفتن نگرانی‌های بین‌المللی درمورد سیاست‌گذاری‌هایش بود.
دو طرف اقدام چندانی هم برای پنهان کردن این تحقیر و اهانت دوجانبه انجام ندادند. پس از گفت‌وگوهایی که نتیجه آنها خودداری اوباما از وتوی قطعنامه بود، مقامات اسراییلی از رییس‌جمهور کنونی دست کشیدند و با رییس‌جمهور منتخب که به‌زودی در کاخ سفید مستقر می‌شود، تماس گرفتند. دونالد جی. ترامپ هم بی‌درنگ بیانیه‌یی صادر کرد و از اوباما وتوی قطعنامه را خواستار شد.
وقتی درنهایت این بیانیه هم شورای امنیت را از تصویب قطعنامه باز نداشت، گروه نتانیاهو خشم شدید خود را به اوباما ابراز داشتند. یک مقام اسراییلی که خواست نامش فاش نشود، روز جمعه متن بیانیه‌یی را دراختیار چندین خبرنگار قرار داد که در آن به اوباما و جان کری وزیر امور خارجه دولت او، حمله شده بود.
این مقام اسراییلی گفت: «رییس‌جمهور اوباما و وزیر خارجه کری پشت این عمل شرم‌آورانه علیه اسراییل در سازمان ملل هستند. دولت امریکا به‌طور پنهانی با فلسطینی‌ها قطعنامه‌یی ضداسراییلی را آماده کرده است.» کاخ سفید هم در واکنش به این حمله، دست داشتن در تنظیم قطعنامه را رد کرد. کاخ سفید همچنین در دفاع از این تصمیم، آن را تاکیدی بر مخالفت هر دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه امریکا با شهرک‌سازی‌های اسراییلی دانست که مانع اصلی صلح با فلسطینی‌هاست. بنجامین جی. رادز معاون مشاور امنیت ملی باراک اوباما در کنفرانس خبری گفت: «بیانیه اسراییلی سرشار از ابهامات و اشتباهات بود. رییس‌جمهور مکررا تلاش کرد دشمنان را سر میز مذاکره بیاورد و تنها شاهد این بود که اسراییل خانه‌های بیشتری در کرانه باختری اشغالی می‌سازد تا حدی که این مساله دستیابی به توافقنامه صلح را دشوارتر می‌کرد. ما همه‌چیز را تست کردیم. نخست‌وزیر نتانیاهو این فرصت را داشت که سیاست‌هایی را دنبال کند که امروز شاهد نتیجه دیگری باشد. اگر این تسریع در فعالیت‌های شهرک‌سازی نبود، اگر شاهد چنین اظهاراتی از مقامات کنونی اسراییل نبودیم، فکر می‌کنم امریکا احتمالا دیدگاه متفاوتی
می‌داشت.»
ضربه نهایی
درگیری آن هم درست 4هفته پیش از اینکه باراک اوباما کاخ سفید را ترک کند، ناراحتی و درگیری 8ساله میان این دو مرد را به اوج خود رساند. از ابتدای دولت اوباما، این دو مرد هیچ‌گاه روابط خوبی با یکدیگر نداشتند. اوبامای ایده‌آل‌گرا و شاید کمی خود رای، درحالی وارد کاخ سفید شد که می‌اندیشید در دوران ریاست‌جمهوری‌اش درنهایت مناقشات چندین و چند ساله میان اسراییلی‌ها و پاکستانی‌ها را حل می‌کند. اما نتانیاهو، اوباما را مردی ساده می‌انگاشت که تهدیدهای موجود علیه اسراییل را نمی‌بیند و از دوستان بیش از دشمنان انتظار دارد.
روابط اوباما و نتانیاهو با مناقشات پی در پی همراه بود که از تفاوت‌های شخصی و همچنین اهداف کاملا متفاوت سیاسی آنها خبر می‌داد. اوباما از اسراییل می‌خواست شهرک‌سازی‌های جدید را برای آغاز مذاکرات صلح متوقف کند و خبر شهرک‌سازی‌های جدید در شرق بیت‌المقدس در زمان ورود جوزف آر. بایدن معاون رییس‌جمهور به منطقه، اوباما را خشمگین کرد. دو مرتبه تلاش جدی دولت اوباما برای مذاکرات صلح در پی عدم اطمینان و دشمنی، بی‌نتیجه ماند.
توافقنامه چندجانبه بر سر برنامه هسته‌یی ایران در حقیقت اوج اختلافات امریکا و اسراییل بود. دولت اوباما در ابتدا گفت‌وگوها با ایران را از اسراییلی‌ها پنهان کرد. پس از علنی شدن مذاکرات، نتانیاهو به واشنگتن رفت و در تلاش برای جلوگیری از توافق در جلسه مشترک کنگره حضور یافت، اما درنهایت موفق نشد جلوی حصول توافق را بگیرد. نتانیاهو و اوباما پاییز گذشته در تلاش برای پشت‌سر گذاشتن اختلافات، بسته کمک امنیتی 38میلیارد دلاری 10ساله امریکا به اسراییل را امضا کردند؛ اما تلخی روابط دو مرد روی این توافقنامه هم تاثیر گذاشت.
حتی پس از لبخندهای اجباری و بازی گلف دو نفره در نیویورک در ماه سپتامبر سال کنونی میلادی، اوباما به وضوح اعلام کرد که تلاش‌هایش برای تاثیرگذاری بر مذاکرات صلح خاورمیانه پایان نیافته است و درنهایت هم با خودداری از وتوی قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل که به تصویب این قطعنامه منجر شد، مهلک‌ترین ضربه را به نتانیاهو وارد آورد. هنوز 27روز از ریاست‌جمهوری اوباما باقی است و شاید بتوان این اقدام دولت او را آخرین موومان از سمفونی ناهماهنگ روابط این دو مرد دانست.
