گروه بورس|
شاخص کل بازار سهام ایران در هفته گذشته با کاهش نیمدرصدی نسبت به هفته قبل خود، فصل پاییز را به پایان برد به طوری که در 4روز معاملاتی هفته گذشته، شاخص کل 433واحد ریزش کرد و سرانجام از رقم 80 هزار و 684 واحدی در پایان هفته منتهی به 24 آذر ماه به رقم 80هزار و 250واحدی در پایان معاملات روز چهارشنبه هفته گذشته رسید. ادامه افت شاخص بازار همراه با معاملاتی کم رخوت و تداوم بسته بودن نمادهای اثرگذار، سرنوشت بازاری کم رونق را رقم زد. در این هفته فشار فروش بر خرید غلبه داشت و در روزهایی که شاخص کل رشدهای مثبتی داشت را میتوان ناشی از مداخله حقوقیهای اثرگذار و به کف حمایتی رسیدن قیمت برخی نمادها دانست. با این حال وجود برخی تنشهای سیاسی و بر هم خوردن ثبات بعضی پارامترهای اقتصاد کلان مانند بازار ارز به طور خودکار ریسک سیستماتیک بورس تهران را تشدید کرد و به گفته بسیاری از کارشناسان بازار سرمایه، این عوامل موجب کاهش انگیزه خرید سرمایهگذاران شده است. در ادامه برخی از عوامل موثر بر پایان نه چندان خوب بورس در پاییز سال جاری بررسی میشود.
صعود قیمت ارز به 4 هزار و 10 تومان
بازار ارز ایران که پس از ایام اربعین با روندی صعودی همراه شد از سقف قیمتی 4هزار تومان فراتر رفت و اینک در محدوده 4هزار و 10تومان آرام گرفته است. سیاستهای بانک مرکزی در قبال افزایش ارز نیز بسیار محافظهکارانه بود و شاهد کمتر مداخلهیی از سوی بانک مرکزی برای کاهش قیمت ارز بودیم. در همین راستا مقامات بانک مرکزی پیشبینی کردهاند که قیمت ارز در آینده نزدیک فروکش خواهد کرد و نیازی به مداخله مستقیم بانک مرکزی وجود ندارد. این درحالی است که افزایش نرخ بهره امریکا به تقویت قیمت دلار انجامیده و کمتر انتظاری برای بازگشت قیمت ارز به مبلغ 3هزار و 500 تومان وجود دارد. این درحالی است که بنا بر گفته مقامات فدرال رزرو، افزایش نرخ بهره تداوم خواهد داشت که این میتواند انتظار رشد قیمت ارز در آینده را نیز تقویت کند. در هر حال افزایش قیمت ارز خبر خوبی برای برخی صنایع بورسی بود و حتی کارشناسان بازار سرمایه، رشد شاخص بازار به کمک شارژ ارزی را تا حدود 85هزار واحدی محتمل دانستهاند. اما نکته اساسی اینجاست که به دلیل کمبود نقدینگی بازار، تعدیل مثبت نمادهای بورسی در واکنش به
افزایش نرخ ارز بر قیمت سهام شرکتها اثرگذار نیست.
استانداردسازی صورتهای مالی شرکتها
مطابق با تلاشهای سازمان بورس و اوراق بهادار، صورتهای مالی شرکتهای فعال در بازار سرمایه روند استانداردسازی را در پیش گرفتهاند. در همین رابطه مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس و اوراق بهادار درباره الزام شرکتها به تهیه صورتهای مالی طبق IFRS گفت:«همه شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران که دوره مالی آنها از تاریخ اول فروردین 95 و بعد از آن شروع میشود و سرمایه ثبت شده آنها هزار میلیارد تومان بیشتر است نیز ملزم به تهیه صورتهای مالی سالانه خود طبق IFRS هستند.» بنا بر گفته سعیدمحمد علیزاده 77 شرکت ملزم به رعایت استانداردهای IFRS هستند؛«درحال حاضر بانکها و موسسات اعتباری ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار شامل 27شرکت و شرکتهای بیمه ثبت شده نزد سازمان بورس و اوراق بهادار شامل 23شرکت و شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران که سرمایه ثبت شده آنها هزار میلیارد تومان بیشتر است شامل 27شرکت است.» بهبود صورتهای مالی شرکتهای بزرگ فعال در بورس میتواند در روند تصمیمگیری سهامداران تاثیر بسزایی داشته باشد. به
اعتقاد بسیاری از کارشناسان استانداردسازی صورتهای مالی از سفتهبازی شرکتها به مقدار قابل توجهی خواهد کاست.
آینده نامعلوم نمادهای بانکی
کشمکشها بر سر بازگشایی نمادهای بانکی همچنان ادامه دارد. درحالی بازار سهام از کمبود نقدینگی و بلوکه شدن داراییهای سهامداران در نمادهای متوقف شده، رنج میبرد که اختلاف میان بانک مرکزی و سازمان بورس و اوراق بهادار هنوز حلوفصل نشده است. به نظر میرسد، بازگشایی نمادهای بانکی که پای بلندپایهترین مقامات اقتصادی و حتی رییسجمهوری را به میان کشیده، آینده مشخصی را پیش رو ندارد. در همین راستا شاپور محمدی روز یکشنبه 28 آذر ماه در حاشیه مراسم رونمایی از معاملات اختیار(آپشن) در جمع خبرنگاران گفت:«در جلسه با مسوولان بانک مرکزی درباره وضعیت نمادهای بانکی در بورس، نتایج خوبی حاصل شد که امید است ابهامات به سرعت برطرف شود.» رییس سازمان بورس و اوراق بهادار گفت: «درباره نمادهای بسته بانکی همکاری خوبی با بانک مرکزی آغاز کردیم و توافق شفاهی نیز داشتهایم تا آنها زودتر تعیین تکلیف شوند.» با این حال هیچ اثری از بازگشایی نمادهای بانکی در بازار سهام دیده نمیشود.
کاهش شاخصهای بورس در هفته گذشته
در هفتهیی که گذشت تعداد 3261میلیون سهم و حق تقدم به ارزش608 میلیارد تومان در 187هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت که به ترتیب 2، 29و 17درصد کاهش را نسبت به هفته قبلتر نشان میدهد.
همچنین در این مدت تعداد یک میلیون برگه اوراق مشارکت به ارزش 124میلیارد تومان معامله شد که به ترتیب 44درصد و 46درصد افزایش را به ثبت رسانده است. این درحالی است که تعداد 5 میلیون واحد از صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در بورس تهران نیز به ارزش کل بیش از 50 میلیارد ریال مورد معامله قرار گرفت که به ترتیب با 64 درصد و 62 درصد افزایش همراه شد. شاخص کل نیز در هفتهیی که گذشت با 434واحد کاهش، افت 0.5درصدی را به ثبت رساند و به رقم 80 هزار و 250واحد رسید.
شاخص بازار اول نیز در این مدت با 385واحد کاهش به رقم 57 هزار و 105واحد و شاخص بازار دوم با 489واحد کاهش به عدد 169هزار و 985واحد رسیدند که به ترتیب با 0.7و 0.29درصد کاهش مواجه شدند. همچنین گروه محصولات چرمی با 12.67درصد، بیمه و بازنشستگی با 1.84درصد، استخراج نفت جز کشف با 1.66درصد و تامین آب، برق، گاز با 1.15درصد بیشترین تغییر مثبت در شاخص را نسبت به سایر گروهها در هفته گذشته به خود اختصاص دادند.
رشد ۱۰۰ درصدی معاملات فرابورس در آذر
حجم، ارزش و دفعات معاملات بازارهای فرابورس ایران در آذرماه امسال به ترتیب ۱۰۰، ۶۷ و ۳درصد رشد داشتند. در آخرین ماه پاییز امسال بالغ بر 5هزار و 947میلیون ورقه در 325هزار دفعه در بازارهای فرابورس ایران مورد دادوستد قرار گرفت که ارزش آن 3هزار و 616میلیارد تومان بود. همچنین این ارقام در مقایسه با مدت مشابه سال قبل از رشد بیش از 100درصدی حجم، 3درصدی تعداد دفعات معاملات و 67درصدی ارزش آن حکایت میکند.
براساس این گزارش، در ماه گذشته در 19روز معاملاتی بهطور متوسط روزانه 298میلیون ورقه به ارزش یکهزار و 813میلیارد ریال در بازارهای فرابورس مورد مبادله قرار گرفت. شاخص فرابورس نیز در این مدت بازدهی 4درصدی را در کارنامه عملکردی خود به ثبت رساند و با رشد 35واحدی همراه شد. در این میان ارزش بازار فرابورس ایران نیز در آخرین روز معاملاتی آذر به بیش از یکهزار میلیارد ریال رسید که افزایش حدود 4درصدی را نسبت به روز انتهای ماه پیشین تجربه کرد.
در مجموع بازارهای اول، دوم و پایه فرابورس ماه گذشته بالغ بر 5هزار و 842میلیون سهم به ارزش هزار و 385میلیارد تومان معامله شد که بیشترین حجم و ارزش معاملاتی به بازار دوم اختصاص داشت. در بازار ابزارهای نوین مالی نیز سرمایهگذاران شاهد دادوستد 105میلیون ورقه به ارزش 2هزار و 231میلیارد تومان در این مدت بودند که این ارقام در مقایسه با آذرماه سال 94 با رشد 40درصدی ارزش و افت 46درصدی حجم معاملات همراه بود. همچنین بررسی نقل و انتقالات ابزارهای مالی نیز نشان میدهد اوراق بدهی با معامله 22میلیون ورقه به ارزش 2هزار و 65میلیارد تومان، بهترین عملکرد را در مقایسه با صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله و اوراق گواهی تسهیلات مسکن داشت.
گفتنی است اوراق بدهی در آذر ماه با رشد بیش از 45درصدی حجم و ارزش معاملات روبهرو شد. در همین حال رصد معاملات انجام شده در صنایع فرابورسی نیز در ماه گذشته حاکی از آن است که گروه فلزات اساسی با معامله 189میلیارد تومان، سهم 30درصدی از ارزش معاملات خرد بازار سهام را دراختیار گرفته و در صدر سایر صنایع ایستاده است. پس از این گروه، پالایشیها و محصولات شیمیایی با معامله 48 و 48میلیارد تومان، سهم حدود 8درصدی از ارزش معاملات در مجموع بازارهای اول، دوم و پایه را دراختیار گرفتند و در جایگاه دوم و سوم صنایع فرابورسی ایستادند.
همچنین در آخرین روز معاملاتی آذرماه بهترتیب بازارهای دوم، پایه، اوراق بدهی، بازار اول، اوراق تسهیلات مسکن و ETFها نیز بیشترین ارزش بازار را در فرابورس ایران به نام خود ثبت کردند. افزون بر این درخصوص مهمترین رویدادهای آذرماه فرابورس ایران باید گفت به موازات نقل و انتقالات صورت گرفته در این بازار، قطعیت چند معامله عمده سهام و گشایش نماد اسناد خزانه اسلامی کوتاهمدت با نماد «سخا1» رقم خورد.
بر این اساس در آذرماه امسال «سخا1» در بازار ابزارهای نوین مالی با قیمت 98هزار و 550تومان با تاریخ سررسید 19دی گشایش یافت و معامله 8.13 و 4.06درصد از سهام غیرمدیریتی گروه سرمایهگذاری میراث فرهنگی و گردشگری ایران نیز در این ماه قطعیت یافت. بهعلاوه اینکه در این مدت 40درصد از سهام کنترلی شرکت ریل پرداز سیر هم با ارزش کل معامله 112میلیارد تومان انجام شد.