نوبخت: از بهشت صحبت کردن با اینکه با دست بهشت را نشان دهیم فرق دارد
صحن علنی پارلمان دیروز تمام دستور کار خود را به کلیات لایحه برنامه ششم توسعه اختصاص داد تا در دو شیفت صبح و عصر، آن را به سرانجام برساند و در نهایت بهارستانیها در نشست علنی نوبت دوم پس از استماع اظهارات مخالفان و موافقان کلیات لایحه برنامه ششم توسعه، آن را با 154رای موافق، 76رای مخالف و 8 رای ممتنع از 248نماینده حاضر به تصویب رساندند. علی لاریجانی که ریاست مجلس را تا نوبت عصر برعهده داشت، پس از تصویب کلیات این لایحه از رییس سازمان برنامه و بودجه و رییس کمیسیون تلفیق برنامه ششم توسعه تشکر کرد و گفت:«با همافزایی و هدفمندی تلاش شد تا برنامهریزی مدونی صورت گیرد البته امیدواریم دغدغههای موجود و بخشی که ممکن است در برنامه ششم دارای اشکالاتی باشد هر چه سریعتر حل شود.»
در همین حال رییس مجلس ماجرای تدوین برنامه ششم از جلسه در مجمع تشخیص مصلحت نظام تا تاکید رهبر معظم انقلاب در مورد ارائه لایحه از سوی دولت را تشریح کرد. علی لاریجانی رییس مجلس شورای اسلامی پیش از پایان جلسه علنی عصر دیروز پارلمان در پاسخ به تذکر کواکبیان گفت: در مورد اینکه لایحه برنامه را به کمیسیون ارجاع دهیم چنین چیزی در آییننامه داخلی مجلس نیامده و این موضوع در بودجه سالانه کشور ذکر شده است. رییس مجلس با بیان اینکه 61درصد نمایندگان به کلیات لایحه برنامه ششم رای مثبت دادهاند، اظهار کرد: این موضوع نشان از هوشمندی نمایندگان است که راه را برای آینده کشور مشخص کردهاند.
وی با بیان اینکه اگر مواردی در لایحه برنامه ششم با سیاستهای کلی مقام معظم رهبری متناقض باشد، به کمیسیون ارجاع میشود، گفت: شاید دولت موادی از این لایحه را قبول نداشته باشد که آن مواد برای اصلاح به کمیسیون تلفیق بازگشت داده خواهد شد. لاریجانی با اشاره به جلسهیی که چندی پیش درباره برنامه ششم در مجمع تشخیص مصلحت نظام تشکیل شده بود، گفت: در مجمع تشخیص مصلحت نظام تذکراتی داده و این مساله مطرح شد که آیا تدوین برنامه جزو شؤونات دولت است یا خیر؟ که نظر نظام مخالف این موضوع بود و کار به مقام معظم رهبری کشید و ایشان کلیات سیاستهای کلی برنامه ششم توسعه را ابلاغ کردند و قرار شد دولت لایحه مدونی تنظیم کند که این کار را نکرد.
لاریجانی در ادامه گفت: «سیاستهای کلی برای برنامه ششم ابلاغ شده بود اما دولت لایحه جدیدی را برای برنامه ششم تقدیم مجلس نکرد، چه کاری انجام میدادیم، تذکراتی هم به دولت داده شد که باید لایحه برنامه ششم را تقدیم مجلس کند، بنده خودم با آقای روحانی رییسجمهور و آقای عارف در این زمینه صحبت کردم البته ترمیمی انجام دادند و جداولی را اصلاح کردند، بنده این موضوع را رد نمیکنم ولی باز هم آن لایحه هیبت برنامه ششم را نداشت. در نتیجه کار به مقام معظم رهبری کشید و نظر ایشان هم این بود که دولت باید لایحه بدهد اما ندادند، چه کار باید میکردیم؟» وی تاکید کرد: آیا ما باید کشور را بدون برنامه میگذاشتیم یا لایحه را تدوین میکردیم؟
وی در ادامه با اشاره به این نکته که اولویت این بود دولت لایحه بدهد اما نکردند چه کنیم؟ افزود: باید تلاش کنیم افکارمان به یکدیگر نزدیکتر شود، مجلس شورای اسلامی خیرخواهانه و عاقلانه در این مسیر حرکت کرد تا کشور بدون برنامه باقی نماند، بنده هم معتقدم هماهنگی با دولت حتما خوب است، جایی که مشکل وجود دارد، دولت نظرش را به ما بگوید آن را مدنظر قرار میدهیم. رییس مجلس ادامه داد: در مجلس نهم میخواستند با عجله برنامه ششم را بررسی کنند که آقای کواکبیان خود شما و دیگر نمایندگان نامهیی نوشتید و آن را امضا کردید تا از بررسی شدن با عجله برنامه ششم جلوگیری کنید. پس از آنکه در مجلس دهم دولت لایحه برنامه ششم را ارائه کرد، خود شما گفتید که این لایحه برنامه نیست و اگر به هر اقتصاددانی نشان داده شود، آن را به عنوان برنامه ششم قبول نمیکند. وی افزود: در همین راستا تذکراتی به دولت داده شد که لایحه را ترمیم کند اما دولت فقط اصلاحات اندکی را انجام داد.
لاریجانی با بیان اینکه در این حالت مجلس دو راه پیش روی خود داشت، اظهار کرد: یا باید دولت برنامه را کامل میکرد که این کار را انجام نداد یا اینکه کمیسیون تلفیق مجلس برنامه ششم را تدوین میکرد که این اقدام را انجام داد. رییس مجلس در پایان با بیان اینکه تا آنجا که ممکن باشد دولت و مجلس برای پیشبرد این برنامه با هم همکاری میکنند، گفت: اقدام مجلس در کامل کردن لایحه برنامه ششم اقدامی خیرخواهانه بوده و اگر دولت به موادی از این لایحه ایراداتی دارد مجلس آنها را با ارجاع به کمیسیون تلفیق بررسی خواهد کرد.
اما نکته قابل توجه نوبت صبح پارلمان، نگرانی لاریجانی از عدم تصویب احتمالی لایحه بود. دیروز صبح رییس مجلس پس از اطلاع از تصمیم فراکسیون امید برای رد کلیات لایحه برنامه ششم توسعه به آنان یادآوری کرد که این تصمیم به معنای بایگانی شدن برنامه ششم است. این درحالی بود که در جریان بررسی کلیات لایحه برنامه ششم توسعه، زمزمههایی مبنی بر مخالفت فراکسیون امید مجلس با این لایحه و تصمیم برای رد کلیات آن مطرح و باعث واکنش علی لاریجانی رییس مجلس شد. بنابراین هنگام صحبت مخالفان و موافقان با کلیات لایحه، هنگامی که محمدعلی وکیلی، نماینده اصلاحطلب تهران به عنوان مخالف صحبت و به ایرادات لایحه اشاره میکرد، لاریجانی خطاب به وی و برخی نمایندگان یادآور شد که رد کلیات این لایحه به معنای بازگشت آن به کمیسیون تلفیق نیست و اگر نمایندگان کلیات لایحه را رد کنند، بایگانی و از دستور کار خارج میشود؛ یعنی دوباره دولت باید لایحه بیاورد. او تاکید کرد: به جای رد کلیات لایحه به آن رای بدهید و در بررسی جزییات، اشکالات را برطرف کنید.
ماجرا از این قرار بود که اعضای فراکسیون امید قبل از آغاز جلسه علنی مجلس در جلسهیی مشترک با محمدباقر نوبخت، دیدگاههای خود را درباره محتوای لایحه برنامه ششم با وی در میان گذاشتند که نهایتا در آن رییس سازمان برنامه و بودجه به خاطر اعمال تغییرات در کمیسیون تلفیق خواستار اصلاح لایحه برنامه ششم شده بود. بر همین اساس در حاشیه صحن علنی، جمعی از نمایندگان فراکسیون امید و مستقلین ولایی در گوشهیی از مجلس به صورت غیررسمی تشکیل جلسه دادند. پیش از آن جلسه بود که غلامرضا تاجگرودن، رییس کمیسیون برنامه و بودجه در تذکری خواستار اظهارنظر صریح رییس مجلس شورای اسلامی درباره اشکالات قانونی همچنین مغایرت برخی از مواد ششم توسعه با اسناد بالادستی و سند چشمانداز 20ساله شد. برخی از مخالفان تصویب این لایحه ازجمله قاسم احمدیلاشکی و محمدعلی وکیلی و جلال میرزایی نیز در نطقهایی نسبت به افزایش مواد لایحه برنامه ششم از ۳۵ماده مصوب دولت به حدود ۱۸۰مادهیی که توسط کمیسیون تلفیق به تصویب رسید، انتقاداتی را مطرح کردند. هر چند بالاخره کلیات لایحه به تصویب رسید اما رییس کمیسیون اقتصادی مجلس به بخشی از سخنان محمدباقر نوبخت اعتراض کرد.
محمدرضا پورابراهیمی در تذکری مستند به بند 11ماده 24 آییننامه داخلی مجلس گفت: حین صحبتهای آقای نوبخت مطالبی مطرح شد که رییس مجلس باید نسبت به آن تذکر میداد. آقای نوبخت گفتند، مجلس التفاتی به زمان بررسی بودجه نداشته و ما بودجه را در تاریخ مقرر دادهایم. این بیاحترامی به مجلس است. درحالی که سالهای قبل بودجه را با تاخیر به مجلس دادند و ما آن را با تاخیر بررسی کردیم.
حداقل 30 سند پشتیبان برای لایحه برنامه ششم
رییس سازمان برنامه و بودجه همزمان با روند تصویب کلیات لایحه برنامه ششم توسعه در صحن علنی حاضر شد تا در این خصوص توضیحاتی را ارائه دهد.
محمدباقر نوبخت در سخنانی با بیان اینکه به نظر میرسد، اشکالاتی در لایحه برنامه ششم وجود دارد که باید کمیسیون تلفیق آن اشکالات را رسیدگی کرده و برطرف کند، گفت: در لایحه برنامه ششم که تقدیم مجلس شده حداقل 30سند پشتیبان برای آن وجود دارد. اگر بخواهیم رشد 8 درصدی در اقتصاد داشته باشیم چیزی در حد 734هزار میلیارد تومان باید سالانه سرمایهگذاری شود وگرنه هر عدد دیگری صرفا ما را به آن نمیرساند، از بهشت صحبت کردن با اینکه با دست بهشت را نشان دهیم، فرق دارد و ما را به آن سمت نمیرساند.
وی در ادامه با اشاره به روند بررسی 4ماهه لایحه برنامه ششم در کمیسیون تلفیق افزود: آنچه ما به مجلس تقدیم کردیم شامل 34ماده بود اما امروز 144ماده شده است و حجم گستردهیی از مواد و احکام را شامل میشود. وی گفت: درخواست ما این بود، لایحهیی که آمده از عقل جمعی کمیسیون تلفیق استفاده شود و در بخشهایی که نمیتواند پیشنهادات ما را برای رسیدن به رشد 8 درصدی محقق کند، حذف شود و اگر احکامی هم در لایحه تقدیمی مغفول مانده توسط کمیسیون تلفیق تکمیل شود. رییس سازمان برنامه و بودجه همچنین به افزایش 4 برابری سرمایهگذاری در بخش کشاورزی یا افزایش دو برابری بهرهوری اشاره کرد و گفت: با چه مکانیسمی این پیشبینیها محقق خواهد شد یا در رابطه با الزاماتی که به بانک مرکزی و مدیریت بدهی دولت وجود دارد، مغایرتهایی با سیاستهای اقتصاد مقاومتی است. مگر قرار نیست در اقتصاد مقاومتی هزینههای جاری کاسته شود پس چرا این هزینهها کاسته شده درحالی که مغایر سیاستهای اقتصاد مقاومتی است.
رییس مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه مشکل اینجاست که دولت لایحه برنامه را ارائه نکرد، گفت: اگر لایحه برنامه ارائه میشد ما این وضع را نداشتیم. علی لاریجانی افزود: مشکل اینجاست که دولت لایحه برنامه ششم را ارائه نکرد. اگر لایحه برنامه را ارائه میداد ما این وضع را نداشتیم. آنچه به مجلس داده شد موادی از برنامه بود. بعضیها معتقد بودند که تدوین لایحه از شؤون ریاستجمهوری است درحالی که این حرف در نظام ما قابل قبول نیست. (گزارش کمیسیون تلفیق در خصوص برنامه ششم را در صفحه 3 بخوانید).