با پایان یافتن دوره آزمایشی اجرای طرح جامع تهران، دبیر شورای عالی معماری شهرسازی دولت یازدهم خبر از اصلاحات اساسی این طرح به‌ویژه در پهنه‌های پایتخت داد چراکه خلأ قانونی در این طرح منجر به شدت گرفتن پدیده زمین‌خواری در زمین‌های باارزش پایتخت شد تا در تهران پدیده‌های بدتری مانند از بین رفتن فضای سبز شهری، تغییر کاربری زمین‌ها و به‌دنبال آن ساخت‌و‌سازهای غیرمجاز در شهر رواج پیدا کند. به‌همین ترتیب، این امور به گودبرداری‌های غیراصولی در مناطق شهری دامن می‌زند. فروریختن ساختمانی در محله سعادت‌آباد و خیابان ایران‌زمین از این حوادث و اتفاقاتی است که در این اواخر محل چالش وزارت راه‌وشهرسازی و شهرداری بوده است. به‌گفته مشاور ارشد شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور، وزارت راه و شهرسازی در دولت قبل مجوزی به شهرداری اعطا کرد که به موجب آن شهرداری دارای این اختیار قانونی شد که در پهنه‌های مختلف ضریب درصد کاربری را تحت شرایطی از آنچه که در طرح‌های تفصیلی تصویب شده تغییر دهد که این امر به معنای آن است که شهرداری چک سفید برای هر نوع تغییری از شورای عالی معماری و شهرسازی دریافت کرده است.
به‌نظر می‌رسد، خلأ قانونی که ناشی از تصویب طرح ساختاری-راهبردی در شورای عالی معماری شهرسازی در دولت و ارایه مجوز تغییر کاربری را به شهرداری است، نشان می‌دهد بعد از این نیز همچنان از این دست اتفاقات روی دهد چراکه مشاور ارشد شورای مرکزی سازمان نظام مهندسی کشور از گودبرداری پرخطر پروژه «اطلس پالازا» در مجاورت مترو حقانی خبر داده و نسبت به پیشامد چندین گودبرداری پرخطر در حال انجام در سطح شهر تهران به نهادهای متولی هشدار داد.
مجوز دردسرساز دولت سابق به شهرداری
در همین راستا، محسن بهرام غفاری در گفت‌وگو با میزان در رابطه با مجوز دولت پیشین به شهرداری گفت: این مجوز به این معنا بود که شهرداری این اختیار را پیدا کرد که هر کجا مایل بود اقدام به تغییر کاربری کند به شرط اینکه در سرجمع پهنه‌ها کاربری از یک حد معین تجاوز نکند.
رییس پیشین سازمان نظام مهندسی ساختمان استان تهران ادامه داد: این مجوز به‌علاوه امکان نامحدود شهرداری برای مراجعه به کمیسیون ماده 5 و تغییر تراکم در مقیاس پلاک باعث شد که قید تراکم اساسا در تهران شکسته شود و شهرداری با استفاده از این امر در مناطقی که دارای مرغوبیت تجاری، اداری، مسکونی و... بود اقدام به صدور پروانه بلندمرتبه‌سازی با ارتفاع نامحدود کند که به زعم وزارت راه و شهرسازی اقدامی خلاف قانون است.
عضو شورای تدوین مقررات ملی ساختمان تاکید کرد: بدون شک ساخت و سازهای بی‌رویه‌یی که زمینه‌سازی ظرفیت‌پذیری جمعیتی ساختمان را بالا می‌برد باعث می‌شود که نیاز به ساخت پارکینگ در ساختمان‌های بلند تهران افزایش پیدا کند. وی گفت: تا یک دهه پیش برای رعایت مسایل ایمنی زمان ساخت و زمان بهره‌برداری برای تامین پارکینگ، تا جایی که مقدور بود از ساخت پارکینگ در عمق زیاد زمین پرهیز می‌شد و ندرتا تا سه طبقه زیرزمین این امر عملیاتی می‌شد اما متاسفانه در حال حاضر در شهر تهران برای تامین پارکینگ ساختمان‌هایی که به‌طور غیرقانونی برای آنها جواز صادر شده گاه تا 12 طبقه در زیرزمین هم پارکینگ لازم شود که این امر سبب شده گودبرداری‌های عمیق و مخاطره‌آمیزی در شهر تهران رخ دهد.
بهرام ادامه داد: به‌عنوان مثال در حال حاضر در بزرگراه حقانی جنب گذرگاه پیاده مترو در مجاورت پارک طالقانی که محل تردد حجم انبوهی از مسافران مترو است یک گوبرداری عمیق در حال انجام است که کاملا محرز است که گودبرداری پرخطری است و باتوجه به نزدیکی به فصل بارندگی اگر پایدارسازی نشود می‌تواند یک خسارات جبران‌ناپذیر برای انبوه شهروندانی که از کنار آن می‌گذرند داشته باشد.
پرخطرترین پروژه ساختمانی تهران
همچنین رییس سازمان نظام مهندسی استان تهران در گفت‌وگو با معماری نیوز از پرخطر بودن گود «اطلس پلازا» خبر داد و افزود: طی ماه‌های اخیر این گود را به‌عنوان یکی از گودهای پرخطر به شهرداری تهران اعلام کرده‌ایم. سعید غفرانی افزود: در پاسخ به این پرسش که اقدامات بازدارنده شما در این خصوص چه بوده است گفت: ما ابزار توقف در این خصوص نداریم و قانون همچنین تکلیفی به ما نکرده است اما براساس وظیفه ما وقتی خطری را مشاهده می‌کنیم به شهرداری اعلام می‌کنیم که ازجمله گود پرخطر «اطلس پلازا» است که به شهرداری تهران ابلاغ شده است.
درحالی‌که رییس سازمان نظام مهندسی استان تهران توقف این عملیات را صلاح ندانسته و از همکاری سازمان آتش نشانی برای انجام اقدامات لازم و پیش‌بینی‌های قبلی خبر می‌دهد، مسوول روابط عمومی آتش‌نشانی در گفت‌وگو با معماری نیوز گفت: درخصوص این پروژه هیچ اطلاعی به آتش‌نشانی داده نشده است.
