فایننشیال تایمز: برزیل آبستن تلاطم‌های سیاسی است
گروه جهان
برزیل در آستانه یک تلاطم سیاسی جدی قرار دارد. دادگاه لولا داسیلوا، رییس‌جمهوری سابق و قهرمان چپگرای این کشور، به اتهام فساد مالی و دریافت رشوه آغاز شده است. ناظران معتقدند با توجه به مدارک مستدل دادستان‌ها، لولا این‌بار به احتمال بسیار قوی محکوم شده و راهی زندان خواهد شد. امری که تنها چند ماه پس از برکناری پرهیاهوی دیلما روسف از ریاست‌جمهوری، فضای پرالتهاب سیاسی برزیل را ملتهب‌تر خواهد کرد.
نشریه فارین پالسی روز چهارشنبه نوشت: «این روزها از برزیل یک خبر بد و یک خبر خوب به گوش می‌رسد. خبر خوب اینکه رویترز سه‌شنبه گزارش داده اطلاعات بانک مرکزی برزیل نشان می‌دهد که از سپتامبر تا اکتبر، کسری حساب این کشور به 3.34 میلیارد دلار کاهش یافته است. همچنین برزیل توانسته در ماه اکتبر 8.4 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی داشته باشد. اما خبر بد درباره نرخ تورم است. وزارت خزانه‌داری برزیل دوشنبه پیش‌بینی خود درباره تولید ناخالص داخلی کشور را از 1.6 درصد به یک درصد کاهش داده است. این کاهش پیش‌بینی حاکی از آن است که روند بهبود اقتصاد برزیل از یک رکود بزرگ کُند است. اما این خبر بد پشت پرده است. در روی سِن دادگاه رسیدگی به اتهامات فساد لوییز ایناسیو لولا داسیلوا، رییس‌جمهوری سابق برزیل آغاز شده است. این دادگاه از روز دوشنبه همین هفته آغاز شده است. لولا که متهم به فساد و پولشویی است، اتهامات دیگری نیز در پرونده خود دارد ازجمله دریافت رشوه از شرکت ساختمانی OAS. به هر حال نتیجه دادگاه هر چه باشد فضای سیاسی بزریل را دستخوش آشوبی جدی خواهد کرد.»
گفته شده، لولا در برابر نوسازی پرهزینه منزلش به این شرکت ساخت و ساز وعده قراردادهای هنگفت دولتی داده و آن را عملی کرده است. آنها همچنین لولا را متهم کرده‌اند که به شرکت ساختمانی (Odebrecht) کمک کرده تا با استفاده از منابع مالی بانک دولتی توسعه برزیل (BNDES) در مناقصه‌هایی در آنگولا برنده شود.
فایننشیال تایمز هم در گزارشی با اشاره به دوقطبی شدن جامعه برزیل در مواجهه با محاکمه لولا داسیلوا، سیاستمداری که در روزگاری نه‌چندان دور در این کشور بسیار محبوب بوده، می‌نویسد: «وکلای لولا زمانی متوجه شدند که جامعه برزیل کاملا دوقطبی شده و از مدرسه فرزندان‌شان تماس تلفنی دریافت کردند مبنی بر اینکه گروهی از مادران خشمگین در اعتراض به حمایت آنان از لولا در برابر اتهامات فساد در مدرسه تجمع کرده‌اند.»
می‌توان گفت، برزیل با برکناری دیلما روسف (رییس‌جمهوری سابق) و آغاز رسیدگی به اتهامات فساد و پولشویی لولا داسیلوا که روزگاری از محبوبیت بسیاری در این کشور برخوردار بود، سال پرهیاهویی را پشت سر گذاشته است. این در حالی است که حکم دادگاه مبنی بر تایید اتهامات رهبر حزب کارگران برزیل (PT) می‌تواند اعتراض‌های سیاسی گسترده‌یی در این کشور به راه بیندازد؛ آن هم در شرایطی که میشل تمر، معاون سابق رییس‌جمهور که حالا بر کرسی دیلما روسف تکیه زده تلاش دارد تا اعتماد از دست رفته مردم به سیاسیون را با تصویب اصلاحات مالی حساس در کنگره بازگرداند.
میشل تمر در یک برنامه تلویزیونی گفته است: «تصور کنید روزی را که لولا داسیلوا به زندان برود. او روزگاری نه‌چندان دور، چند دوره رییس‌جمهور برزیل بوده و این مساله می‌تواند مشکلاتی جدی را به وجود بیاورد. من در این باره هیچ شکی ندارم.»
دادگاه لولا داسیلوا که این هفته با شهادت شاهدان آغاز شده، نقطه اوج دو سال تحقیقات درباره بزرگ‌ترین فساد برزیل است؛ رشوه‌خواری و فساد در شرکت نفتی پتروبراس، بزرگ‌ترین شرکت نفتی دولتی برزیل.
این تحقیقات تمام میراث سیاسی و اقتصادی مردی را زیر سوال برده که حامیانش او را قهرمانی می‌دانستند که قرار بود ظرف 8سالی که بر مسند قدرت است -یعنی از 2003 تا 2010- آنان را از فقر نجات دهد. اما مخالفانش او را پوپولیستی می‌دانستند که قرار است بودجه عمومی را هدر دهد. به اعتقاد مخالفان، سیاست‌های لولا درنهایت باعث شده که برزیل وارد بدترین رکود اقتصادی خود در یک قرن گذشته شود.
لولا پیش‌تر نیز از رسوایی‌های مربوط به فساد جان سالم به در برده است. همین سال 2013 بود که اغلب اعضای حلقه نزدیکان او به اتهام تلاش برای خرید رای بازداشت و درنهایت زندانی شدند. اما این‌بار دادستان‌ها معتقدند که برای فرستادن قهرمان سابق به پشت میله‌های زندان مدارک کافی در اختیار دارند.
حامیان لولا معتقدند که قاضی سرجیو مورو، قاضی سرسخت مسوول تحقیقات فساد و دادستان‌ها حریم خصوصی و اصل برائت در تحقیقات را نقض کرده و با سوء‌ظن و پیش‌فرض‌های محکم مبنی بر متهم بودن لولا تحقیقات را انجام داده‌اند. گفته شده، قاضی مورو پیش‌تر فایل صوتی محرمانه‌یی از گفت‌وگوی خصوصی لولا داسیلوا و دیلما روسف را درباره شرکت پتروبراس در دادگاه منتشر کرده؛ اقدامی که با اعتراض شدید وکلای لولا روبه‌رو شده است. فایننشیال تایمز در پایان می‌نویسد: «مهم نیست چه اتفاقی خواهد افتاد، انتظار می‌رود که این دادگاه روندی بسیار جنجالی داشته باشد و نتیجه‌اش قطعا جامعه شکاف برداشته امروز برزیل را به دو نیم تقسیم خواهد کرد؛ کسانی که همچنان لولا را قهرمان خود می‌دانند و کسانی که از نظرشان رییس‌جمهور سابق یک تبهکار تمام‌عیار است.»
