نوری نایینی: نمایندگان با لایحه تسهیلات یک‌ونیم میلیارد دلاری اشتغال موافقت نکنند
گروه اقتصاد کلان|
مصوبات 4جلسه اخیر هیات امنای صندوق توسعه ملی منتشر شد و براساس تصمیم هیات امنای صندوق، نرخ سود سپرده‌گذاری ارزی برای میعانات و فرآورده‌های نفتی تا سقف ۳میلیارد دلار به میزان نرخ لایبور 6ماهه برای دلار/ یورو به اضافه یک درصد تعیین شد. صندوق توسعه ملی که بعد از جریان‌های فیش‌های حقوقی اعضای هیات عامل پیشین مدت‌ها بود در سکون فرو رفته بود، مجددا فعالیت‌های خود را از سر گرفته است. هفته پیش بود که هیات وزیران تصویب کردند میزان یک‌ونیم میلیارد دلار از منابع صندوق توسعه ملی برای ایجاد اشتغال به محوریت مناطق محروم دراختیار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار بگیرد و دیروز نیز لایحه دو فوریتی آن به مجلس رفت. اما در همین مدت این تصمیم هیات وزیران مورد انتقاد بسیاری از کارشناسان قرار گرفته است. سعید نوری نایینی، عضو سابق هیات عامل صندوق توسعه به «تعادل» می‌گوید: «این تصمیم هیات وزیران خلاف اهداف اولیه صندوق توسعه ملی است؛ چراکه طبق اساسنامه هیچ تسهیلات ریالی نباید از منابع صندوق ارزی کشور دراختیار بخشی قرار بگیرد. درست است که دولت در تنگنای مالی است و برای بهبود وضعیت اشتغال شاید چاره‌یی جز استفاده از منابع صندوق
توسعه ملی ندارد اما نمایندگان مجلس که قانون‌گذار اصلی این حوزه بوده‌اند، نباید با تصویب لایحه یک‌ونیم میلیارد دلاری اشتغال مصوبات قبلی را زیر سوال ببرند. به‌نظر من این لایحه مغایر با اهداف صندوق است و اگر در مجلس تصویب نشود بهتر و به مصلحت کشور است.» البته نگاهی به مصوبات جدید هیات امنای صندوق توسعه ملی نشان می‌دهد، تاکنون بندی به نظامنامه صندوق اضافه نشده است مبنی بر اینکه صندوق می‌تواند تسهیلات ریالی بپردازد.
به گزارش «تعادل»، از آغاز به کار اعضای جدید هیات عامل صندوق توسعه ملی، هیات امنای صندوق 4جلسه از خردادماه برگزار کرده‌اند و مصوباتی درخصوص نرخ سود سپرده‌گذاری ارزی، نرخ سود تسهیلات ریالی و میزان حقوق اعضا تعیین شد. بر این اساس مقرر شده است، میزان دریافتی اعضای هیات عامل صندوق توسعه ملی از اعضای هیات عامل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بیشتر نشود. جدیدترین مصوبات هیات امنای صندوق توسعه ملی در حالی منتشر شده که براساس آن نرخ سود سپرده‌گذاری ارزی برای میعانات و فرآورده‌های نفتی تا سقف 3میلیارد دلار برای حداکثر یک سال به میزان نرخ لایبور 6ماهه (نرخ بهره بین بانکی در لندن) برای دلار/ یورو به اضافه یک درصد تعیین شده است.
در جلسه آبان‌ماه هیات امنای صندوق توسعه ملی همچنین نرخ سود تسهیلات ریالی از محل منابع صندوق توسعه ملی برای صادرکنندگان کالاهای صنعتی و کشاورزی، 11درصد و برای مناطق مشمول اعمال نرخ ترجیحی (موضوع بند 9 قسمت «ب» مصوبات هیات امنای صندوق توسعه ملی در جلسه مورخ 18/3/1395)، 4 واحد درصد کمتر از این نرخ تعیین شد. طبق این مصوبات بانک‌های سپرده‌پذیر از محل منابع صندوق توسعه ملی، باید تا زمان پرداخت تسهیلات به متقاضیان، نسبت به پرداخت سود سپرده‌ها براساس مصوبات شورای پول و اعتبار در زمینه نرخ سود تسهیلات، به صندوق توسعه ملی اقدام کنند.
مصوبات جلسات تیرماه و مردادماه هیات امنای صندوق توسعه ملی به تعیین اعضای هیات عامل صندوق اختصاص یافته و احمد دوست‌حسینی به عنوان عضو و رییس جدید هیات عامل و علیرضا صالح، حمیدرضا تیموری و علیرضا ساعدی سارخانلو به عنوان اعضای جدید هیات عامل صندوق توسعه ملی، انتخاب شدند. همچنین «کمیسیون تخصصی هیات امنای صندوق توسعه ملی» متشکل از نمایندگان تام‌الاختیار اعضای هیات امنا با مسوولیت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور (دبیرخانه هیات امنای صندوق توسعه ملی) برای بررسی موارد مطرح در دستور جلسات هیات امنای صندوق، تشکیل می‌گردد. حضور رییس هیات عامل و نماینده هیات نظارت در جلسات ضروری است. بند ذیل جایگزین بند (4) صورتجلسه مورخ 26/12/1393 هیات امنای صندوق توسعه ملی درخصوص نحوه انعکاس برداشت‌های خاص در صورت‌های مالی صندوق می‌گردد: «در خصوص نحوه انعکاس برداشت‌های خاص در صورت‌های مالی صندوق مقرر شد کمیسیون تخصصی هیات امنا موضوع بند (4) این صورتجلسه، در چارچوب جزء (7) بند (د) ماده (84) قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، اصلاحی مورخ 17/12/1392 مجمع تشخیص مصلحت نظام، گزارش لازم را تهیه و نتایج را جهت اتخاذ تصمیم، به
هیات امنا ارائه نماید.»
به استناد جزء (4) بند (ط) ماده (84) قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران (اساسنامه صندوق) اصلاح موارد سرمایه‌گذاری در بازارهای پولی و مالی بین‌المللی موضوع پیوست شماره (5) مصوبات جلسه مورخ 17/4/1393 هیات امنای صندوق توسعه ملی به شرح ذیل به تصویب هیات امنا رسید: به هیات عامل صندوق اجازه داده می‌شود در چارچوب دستورالعمل‌های صندوق، در مدیریت منابع و مصارف صندوق با استفاده از ابزارهای رایج و ممکن در بازارهای پولی و مالی بین‌المللی (خارجی) به هر یک از روش‌های زیر اقدام کنند: سرمایه‌گذاری به صورت مستقیم (توسط صندوق) یا غیرمستقیم (برون‌سپاری) از طریق شرکت‌های مدیریت دارایی، مشارکت با موسسات مالی بین‌المللی (خارجی) در تامین مالی طرح‌ها و پروژه‌های بخش خصوصی، تعاونی و عمومی غیردولتی کشور، سرمایه‌گذاری مشترک با صندوق‌های ثروت ملی سایر کشورها برای سرمایه‌گذاری در طرح‌ها و پروژه‌های طرفین.
موارد سرمایه‌گذاری در بازارهای پولی و مالی خارجی (بین‌المللی)، شامل سهام، اوراق قرضه، سپرده بانکی، اوراق خزانه، گواهی سپرده، واحدهای انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری و سایر ابزار و شیوه‌های تامین مالی تجاری خرید سهام شرکت‌های با اهداف خاص (vehicle purpose special) و سرمایه‌گذاری مشترک (JV)venture joint، سایر ابزارها، شیوه‌ها و راهکارهای رایج در این بازارهاست.
بند (ی) بخش اول (تعاریف و مفاهیم) نظامنامه ضوابط و شرایط اعطای تسهیلات ارزی مصوب جلسه 17/4/1393 هیات امنای صندوق توسعه ملی به شرح ذیل اصلاح می‌شود: «ی ـ مناطق مشمول اعمال نرخ ترجیحی: مناطق موضوع مصوبه شماره 262650/ت 48874 مورخ 28/12/1391 هیات وزیران و اصلاحات و الحاقات بعدی آن، به همراه کلیه نقاط استان‌های خراسان‌شمالی، کرمانشاه، کهگیلویه‌وبویراحمد، آذربایجان‌غربی، ایلام، سیستان‌وبلوچستان، کردستان، خراسان‌جنوبی، چهارمحال‌وبختیاری و لرستان.»
جزء (ی) بخش اول نظامنامه تسهیلات ریالی مصوب جلسه مورخ 17/4/1393 و بند (7) مصوبه جلسه 23/12/1393 هیات امنای صندوق توسعه ملی به شرح ذیل اصلاح می‌شود: «ی ـ مناطق مشمـول اعمال نرخ ترجیحی: مناطق موضوع مصوبه شمـاره 262650/ت48874 مورخ 28/12/1391 هیات وزیران و اصلاحات و الحاقات بعدی آن، به همراه کلیه نقاط استان‌های خراسان‌شمالی، کرمانشاه، کهگیلویه‌وبویراحمد، آذربایجان‌غربی، ایلام، سیستان‌وبلوچستان، کردستان، خراسان‌جنوبی، چهارمحال‌وبختیاری و لرستان.» «مناطق مشمول اعمال نرخ ترجیحی» در نظامنامه‌های مصوب جلسه مورخ 17/4/1393 و مصوبات جلسه مورخ 23/12/1393 هیات امنای صندوق توسعه ملی، جایگزین عبارت «مناطق کمتر توسعه یافته» می‌شود.
هیات عامل صندوق مجاز است در اجرای جزء (3) (بند د) اساسنامه با درخواست بانک‌های عامل و برای رفع مشکلات زمانبندی طرح‌های تامین مالی شده از محل منابع آن صندوق، حداکثر دو سال به زمان طرح (اجرا، تنفس و بهره‌برداری) اضافه نماید. در جزء (الف) اولویت‌های ریالی مصوب 23/12/1393 هیات امنا عبارت «طرح‌های سرمایه‌گذاری جدید و توسعه‌یی (طرح‌های ایجادی)» اضافه می‌شود. تبصره بند (ج) اولویت‌های ریالی مصوب 23/12/1393 هیات امنا حذف می‌شود. بودجه سال 1395 ستاد صندوق توسعه ملی که با مهر دبیرخانه هیات امنای صندوق توسعه ملی تایید شده است، به تصویب رسید.
با توجه به جزء (6) بند (ی) ماده (84) قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، هیات امنا مقرر کرد نظر به اینکه اصلاح آیین‌نامه مالی، معاملاتی، اداری و استخدامی صندوق توسعه ملی (مصوبه شماره 81155/ت 47244 هـ مورخ 28/4/1391 هیات وزیران) در کمیسیون اجتماعی هیات دولت در سیر مراحل بررسی و تصویب در هیات وزیران است، به‌گونه‌یی مصوبه مذکور اصلاح شود که میزان دریافتی اعضای هیات عامل صندوق توسعه ملی از اعضای هیات عامل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بیشتر نشود. پاداش عملکرد پایان سال 1394 موضوع ماده (47) آیین‌نامه مالی و معاملاتی و استخدامی صندوق مصوب 17/7/1390 هیات وزیران، مطابق سال 1393 تصویب شد.
