گروه راه و شهرسازی|
در پی اجرایی شدن برجام، طی ماه‌های گذشته، فرصت‌های متعددی برای جذب و پذیرش سرمایه‌های خارجی در بخش‌های مختلف اقتصاد ایران ازجمله زیرساخت‌های حمل و نقل ریلی، دریایی، هوایی و جاده‌یی فراهم آمده است. در همین رابطه تاکنون هیات‌های مختلف اقتصادی و تجاری خارجی به تهران آمده‌اند یا برخی از مقام‌های دولتی و بخش خصوصی ایران به برخی از کشورها سفر کرده‌اند تا این فرصت‌ها را به محک همتایان خارجی خود بسپارند.
در تازه‌ترین رویداد نیز روز گذشته عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی در راس هیاتی برای دیدار و گفت‌وگو با مقامات کشور چین با هدف گسترش مناسبات و توسعه همکاری در حوزه‌های شهرسازی و حمل و نقل وارد پکن شد. آنگونه که از اظهارات آخوندی در دیدار با معاون نخست‌وزیر چین همچنین وزیر حمل و نقل چین برمی‌آید، هدف آخوندی از این سفر جلب همکاری و جذب سرمایه چینی‌ها برای پروژه‌های حمل و نقلی ایران است. آخوندی در این دیدارها به طور مشخص پیشنهاد تامین مالی تجهیز ناوگان ریلی کشور را روی میز مقام‌های پکن گذاشته است. عباس آخوندی در نخستین دیدار با همتای چینی خود، لی شیائو پینگ از مجموعه دیدارهای خود در سفر به چین با اشاره به دو سویه بودن گسترش همکاری‌ها در تمامی حوزه‌های حمل و نقلی از سوی ایران و چین بر گسترش همکاری‌ها و توسعه مناسبات در حوزه زیرساختی و حمل نقل اعم از ریلی و جاده‌یی نیز تاکید کرد.
آخوندی تصریح کرد: ایران و چین در زمینه‌های مختلف حمل و نقل ازجمله در زمینه ریلی و جاده‌سازی با یکدیگر همکاری دارند و امیدواریم شاهد بیشتر شدن این همکاری‌ها با شرایط خوبی که در روابط دو کشور وجود دارد، باشیم.
وزیر راه و شهرسازی در این خصوص به همکاری دو کشور در ساخت خط آهن سریع‌السیر تهران و اصفهان به طول ۴۰۰کیلومتر و برقی کردن خط آهن تهران- مشهد به طول حدود یک هزار کیلومتر اشاره کرد که قرارداد اجرای آن در جریان سفر شی جین پینگ به تهران به امضا رسیده است.
عباس آخوندی همچنین ابراز امیدواری کرد که دو کشور ایران و چین به عنوان دو قطب تمدنی منطقه علاوه بر همکاری در بخش‌های مختلف در احیای دوباره جاده ابریشم نوین نیز همکاری‌های خود را گسترش دهند.
آخوندی اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران تاکنون بر مسائل مربوط به زیرساخت‌ها تمرکز داشت اما طی یک سال اخیر درخصوص تجهیز ناوگان ریلی وارد بحث جدی با کشورهای مختلف شده و مایل است طرف چینی نیز درخصوص تامین مالی و کمک در ساخت و اجرای پروژه‌ها مشارکت داشته
باشد.
وزیر راه و شهرسازی همچنین از مناقصه بین‌المللی پروژه فاز سه بندر شهید رجایی به عنوان بزرگ‌ترین بندر ایران و توسعه فرودگاه بین‌المللی امام خمینی(ره) در تهران اشاره کرد و از طرف چینی خواست در صورت تمایل در این فراخوان شرکت داشته باشد. آخوندی همچنین از علاقه‌مندی خود برای انجام گفت‌وگو و همکاری میان کریدورهای بین ایران و چین خبر داد و تاکید کرد: این کریدورها به نحوی بازتعریف جاده ابریشم در دوره مدرن خواهد بود. وزیر راه و شهرسازی تصریح کرد: ما علاقه‌مند هستیم که قطار منظم و باری و مسافربری را از چین به ایران و بالعکس داشته باشیم و با توجه به اتصال خط آهن ایران به کشورهای همسایه، دو کشور ایران و چین نیز می‌توانند همکاری گسترده و ترکیبی ریلی و دریایی از خلیج فارس گرفته تا اقیانوس هند با یکدیگر داشته باشند.
وزیر راه و شهرسازی دولت یازدهم اظهار کرد که دو کشور با توجه جدی و تمرکز مناسب روی این طرح می‌توانند فصل نوینی در بخش همکاری‌های ریلی و دریایی میان خود ایجاد کنند.
وی گفت: این آمادگی نیز وجود دارد که بتوانیم با رقابتی کردن تعرفه‌ها در این کریدور، زمینه و شرایط رقابت با دیگر کریدور کشورهای رقیب را با کمک یکدیگر ایجاد کرد.
پیش از این نیز چینی‌ها در نخستین همایش فرصت‌های اقتصادی راه ابریشم با حضور مقامات دولتی ایران و چنین به دنبال آن بودند تا جاده ابریشم را با مشارکت ایران احیا کنند.
به گفته مقامات چینی، پیگیری این طرح بزرگ (احیای جاده ابریشم) به منزله ایجاد فرصت‌های عظیم همکاری میان دو کشور ایران و چین است.
در واقع ایده پروژه احیای جاده ابریشم از سوی چین پاییز سال 1394 توسط شی جین پینگ، رییس‌جمهور این کشور در اجلاس سران شرکت‌های تجاری آسیا در پکن عنوان شد و او گفت که کشورش بالغ بر 40میلیارد دلار برای احیای مجدد آن هزینه می‌کند.
موضوع احیای راه ابریشم دریایی و زمینی قرن بیست و یک برای رییس‌جمهوری چین، شی جین پینگ از اهمیت ویژه‌یی برخوردار است و رییس‌جمهوری چین در این مسیر به دنبال محقق کردن آرزوهای دور و دراز و البته محتمل خویش برای گسترش ارتباط سرزمین اصلی چین به ویژه بخش‌های غربی این کشور به اروپاست. از سویی روسیه و امریکا نیز در این راهگذر به دنبال منافع خود هستند و چین را تنها نخواهند
گذاشت.
در واقع چین احیای جاده ابریشم را کلید زده است. کشوری که در زمان‌های بسیار دور نیز مبدع جاده ابریشم بوده اما این موضوع به اندازه‌یی اهمیت دارد که کشورهای دیگر نمی‌توانند با بی‌تفاوتی از کنار این پروژه بگذرند. ایران هم یکی از کشورهایی است که در مسیر راهگذر شرق به غرب قرار دارد و امکان اینکه یکی از گذرگاه‌های این مسیر باشد، وجود دارد.
در واقع تنها طرح جدی برای جاده ابریشم، طرح چینی‌هاست. چینی‌ها برای توسعه غرب چین (مانند سین کیانگ) اقدام به بازآفرینی طرح جاده ابریشم جدید کرده‌اند. چینی‌ها همچنین صندوقی را هم برای توسعه ارتباطات در این طرح ایجاد کرده و مبلغ قابل توجهی حدود 100میلیارد دلار را به این صندوق اختصاص داده‌اند و حدود 65 کشور ازجمله ایران و کشورهای آسیای مرکزی و روسیه و برخی کشورهای دیگر منطقه را درگیر این پروژه کرده‌اند ضمنا ایران پرداخت مبلغی برای کمک به طرح توسعه جاده ابریشم تعهد کرده است.
همچنین شی جین پینگ، رییس‌جمهور چین سال گذشته نیز سفرهایی به سه کشور قزاقستان، بلاروس و روسیه داشته و در گفت‌وگو با همتایان خود از آنها جهت مشارکت در طرح احیای جاده ابریشم دعوت کرده است.
