احمد زمانی|
سازمان امور مالیاتی برای توسعه کلان و همه جانبه کشور، اقدامهایی برای حمایت ویژه مالیاتی در مناطق کمتر توسعه یافته کشور پیشبینی کرده است. با توجه به اهمیت و ظرفیت اقتصادی بالای مناطق کمتر توسعهیافته و لزوم توجه روزافزون به این مناطق در راستای گسترش فعالیتهای تولیدی، سرمایهگذاری و افزایش اشتغال در این مناطق و در نتیجه حرکت در مسیر توسعه کلان و همه جانبه کشور، سازمان امور مالیاتی اقدامات قانونی و اجرایی برای حمایت ویژه مالیاتی در این مناطق پیشبینی کرده است.
اهم حمایتهای قانونی مرتبط با مشوقها و معافیتهای مالیاتی خاص مناطق کمتر توسعه یافته عبارتند از:
1- معافیت 10ساله درآمد ابرازی فعالیتهای تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی و درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری
طبق ماده(132) قانون مالیاتهای مستقیم درآمد ابرازی ناشی از فعالیتهای تولیدی و معدنی اشخاص حقوقی غیردولتی همچنین درآمدهای خدماتی بیمارستانها، هتلها و مراکز اقامتی گردشگری در مناطق کمتر توسعه یافته به مدت 10سال با نرخ صفر مشمول مالیات است. این معافیت مالیاتی امکان افزایش ظرفیتهای تولیدی و گردشگری و افزایش درآمد بخشهای خدماتی را در مناطق کمتر توسعه یافته فراهم میکند.
2- افزایش معافیت واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمتر توسعه یافته به 13سال. همچنین برای توجه به فعالیت تولیدی در شهرکهای صنعتی و مناطق ویژه طبق بند (پ) ماده (132) قانون مالیاتهای مستقیم در صورت استقرار واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در شهرکهای صنعتی یا مناطق ویژه اقتصادی در مناطق کمتر توسعه یافته، سه سال به معافیت صدر ماده 132 اضافه میشود.
3- معافیت جمع درآمد مشمول مالیات واحدها تا دو برابر سرمایه ثبت و پرداخت شده در سالهای بعد از محاسبه مالیات با نرخ صفر طبق جزو یک بند (ث) ماده(132) قانون مالیاتهای مستقیم، در مناطق کمتر توسعه یافته، مالیات سالهای بعد از دوره محاسبه مالیات با نرخ صفر موضوع ماده 132 تا زمانی که جمع درآمد مشمول مالیات واحدها به دو برابر سرمایه ثبت و پرداخت شده برسد با نرخ صفر محاسبه میشود. قابل ذکر است، این معافیت شامل درآمد حمل و نقل اشخاص حقوقی غیردولتی و نیز هر گونه سرمایهگذاری که با مجوز مراجع قانونی برای تاسیس، گسترش، بازسازی و نوسازی واحدهای مذکور برای ایجاد داراییهای ثابت (به استثنای زمین) هزینه شده نیز میشود.
4- معافیت 50 درصدی مالیات حقوق کارکنان شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته
برای بهبود سطح زندگی کارکنان مناطق کمتر توسعه یافته و حفظ بافت جمعیتی این مناطق در بخش مالیات بر حقوق نیز طبق ماده 92 قانون مالیاتهای مستقیم 50 درصد مالیات حقوق کارکنان شاغل در مناطق کمتر توسعه یافته بخشوده میشود.
5- سایر معافیتها و مشوقها
علاوه بر معافیتهای ذکر شده که خاص مناطق کمتر توسعه یافته است، واحدهای مستقر در مناطق کمتر توسعه یافته میتوانند از سایر معافیتها و مشوقهای مندرج در قوانین مالیاتی استفاده کنند.
ازجمله این معافیتها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- افزایش معافیت مالیاتی برای واحدهایی که نیروی کار شاغل خود را دستکم 50 درصد نسبت به سال قبل افزایش دهند(بند ب ماده 132قانون مالیاتهای مستقیم).
2- اعطای مشوق مالیاتی به سرمایهگذاریهای انجام شده با مشارکت سرمایهگذار خارجی (بند ح ماده 132قانون مالیاتهای مستقیم).
3- کاهش نرخ مالیات به ازای هر 10درصد افزایش درآمد ابرازی مشمول مالیات اشخاص نسبت به درآمد ابرازی مشمول مالیات سال گذشته آنها (تبصره ماده 131و تبصره 7 ماده 105).
4- اعطای معافیت مالیاتی 50 درصدی شرکتهای خارجی که از طریق انعقاد قرارداد با واحدهای تولیدی ایرانی اقدام به تولید در ایران با نشان معتبر میکنند در صورتی که دستکم 20درصد محصولات تولیدی مربوط را صادر کنند (بند خ ماده 132قانون مالیاتهای مستقیم).
5- اعمال نرخ صفر مالیاتی برای واحدهای تولیدی و معدنی مستقر در همه مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای صنعتی به استثنای مناطق ویژه اقتصادی و شهرکهای مستقر در شعاع 120کیلومتری مرکز استان تهران(بند د ماده132قانون مالیاتهای مستقیم).
6- اعطای اعتبار مالیاتی برای هزینههای تحقیقاتی اشخاص حقوقی تا میزان 10درصد مالیات ابرازی (بند س ماده 132قانون مالیاتهای مستقیم).
7- معافیت مالیات بر درآمد اشخاصی که آورده نقدی برای تامین مالی پروژه- طرح و سرمایه در گردش بنگاههای تولیدی را در قالب عقود مشارکتی فراهم کنند معادل حداقل سود مورد انتظار عقود مشارکتی مصوب شورای پول و اعتبار(ماده 138مکرر قانون مالیاتهای مستقیم).
8- عدم شمول مالیات بر درآمد نسبت به افزایش بهای ناشی از تجدید ارزیابی داراییها (تبصره 1 ماده 149قانون مالیاتهای مستقیم).
9- تخفیف در نرخ مالیاتی شرکتهای تعاونی به میزان 25درصد(تبصره 6 ماده 105قانون مالیاتهای مستقیم).
10- معافیت 100درصدی درآمد صندوق حمایت از توسعه بخش کشاورزی، شرکتهای تعاونی روستایی، عشایری، کشاورزی، صیادان، کارگری، کارمندی، دانشجویان و دانشآموزان و اتحادیههای آنها (ماده 133قانون مالیاتهای مستقیم).
11- معافیت درآمد کارگاههای فرش دستباف، صنایع دستی و شرکتهای تعاونی و اتحادیههای تولیدی مربوطه از پرداخت مالیات(ماده 142قانون مالیاتهای مستقیم).
12- معافیت 100درصدی درآمد حاصل از صادرات خدمات و کالاهای غیرنفتی و محصولات بخش کشاورزی و معافیت 20درصدی درآمد حاصل از صادرات مواد خام(ماده 141قانون مالیاتهای مستقیم).
13- معافیت شرکتها و موسسات دانشبنیان از پرداخت مالیات، عوارض، حقوق گمرکی، سود بازرگانی و عوارض صادراتی به مدت 15سال (بند الف ماده 3 قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانشبنیان).
14- برخورداری واحدهای پژوهشی و فناوری و مهندسی مستقر در پارکهای علم و فناوری از معافیتهای مالیاتی معادل معافیت مناطق آزاد (ماده 9 قانون حمایت از شرکتها و موسسات دانش بنیان).
15- معافیت همه تاسیسات ایرانگردی و جهانگردی تا مدت 6 سال از پرداخت 50 درصد مالیات بر درآمد ابرازی (بند ر ماده 132قانون مالیاتهای مستقیم).
مدیرکل دفتر پژوهش و برنامهریزی سازمان امور مالیاتی کشور