در سال‌های اخیر بحث خرید هواپیماهای شخصی و دریافت گواهینامه‌های مورد نیاز برای پرواز با آنها در بین مردم بسیار داغ شده است. هواپیماهای شخصی هواپیماهایی فوق سبک (ultra light) هستند هواپیماهایی با ظرفیت دو یا نهایتا چهار نفره هستند که در زمره هواپیماهای تفریحی قرار می‌گیرند.
در کشورهای مختلف جهان خرید و پرواز با هواپیماهای شخصی مدت‌هاست که رواج یافته و کشور ما نیز چند سالی است که این موضوع مورد توجه علاقه‌مندان به پرواز قرار گرفته است.
با اینکه آمار دقیقی از تعداد هواپیماهای خصوصی در کشور در دست نیست برخی از صاحب‌نظران و کارشناسان اعلام می‌کنند که ممکن است حدود 200 فروند هواپیما در کشور وجود داشته باشند که البته هر روز بر تعداد آنها افزوده می‌شود.
اوخر سال 1379 بود که مجوز مالکیت هواپیمای خصوصی توسط دولت حاکم در کشور صادر شد و از همان زمان بود که در بسیاری از فرودگاه‌های کشور هواپیماهای سبک و فوق سبک خصوصی حضور خود را در آسمان کشور شروع کردند که امروز تعداد فرودگاه‌های فعال پذیرنده هواپیماهای شخصی به 16 فرودگاه رسیده است.
هواپیماهای شخصی فوق سبک این توانایی را دارند تا ارتفاع 1450 پا پرواز کنند در کشور ما نیز صاحبان هواپیمای شخصی می‌توانند با هواپیمای خود تا زمانی که در مرزهای کشور حضور داشته باشند در تمامی شهرها پرواز کنند.
از سوی دیگر از آنجایی که نمی‌توان از پارکینگ فرودگاه‌های عادی برای پارک هواپیماهای فوق سبک شخصی استفاده کرد در نتیجه نیاز است تا این هواپیماها پایگاه و آشیانه‌های مخصوص خود را داشته باشند که البته این آشیانه‌ها در بیشتر شهرهای کشور ساخته شده و در حال خدمت رسانی به صاحبان هواپیماها هستند.
از سوی دیگر در دسته‌بندی هواپیماهای آموزشی دو نوع هواپیما وجود دارد که یکی از آنها هواپیمای فوق سبک (ultra light) شخصی است که پرواز آن در زمره پروازهای تفریحی وجود دارد و نوع دیگر هواپیماهای سبک (light) است که این نوع هواپیماها زیرمجموعه هواپیماهای مسافربری محسوب می‌شوند که البته این دو نوع هواپیما کاملا با یکدیگر فرق دارند.
تفاوت بین این دو نوع از هواپیما در حدی است که اگر فردی گواهینامه پرواز با یکی از آنها را داشته باشد به این معنا نیست که می‌تواند با هواپیمای دیگر هم پرواز کند.
البته این امکان وجود دارد که اگر فردی گواهینامه پرواز با هواپیماهای سبک را داشته باشد، می‌تواند با چند ساعت پرواز با هواپیمای فوق سبک گواهینامه پرواز با این نوع از هواپیماها را بگیرد اما این موضوع در رابطه با دارندگان گواهینامه هواپیماهای فوق سبک صدق نمی‌کند و افرادی که مجوز پرواز با هواپیماهای فوق سبک را دارند، نمی‌توانند با هواپیماهای سبک پرواز کنند.
نکته دیگر آنکه هواپیماهای عادی این توانایی را دارند که با سرعت 400 مایل در ساعت (900 تا هزار کیلومتر در ساعت) پرواز کنند اما سرعت هواپیماهای فوق سبک که به عنوان هواپیمای شخصی مورد استفاده قرار می‌گیرند بین 70 تا 130 مایل در ساعت (نهایتا 250 کیلومتر در ساعت) است.
از سوی دیگر پرواز با هواپیماهای فوق سبک نیاز به دریافت گواهینامه‌های PPL و CPL دارد. فردی که هر یک از این گواهینامه‌ها را دریافت می‌کند، می‌تواند پس از 70 ساعت پرواز به صورت انفرادی فرد دیگری را نیز به عنوان مسافر با خود همراه کند.
از آنجایی که انواع مختلف هواپیماهای شخصی براساس ظرفیتی که دارند با سرعت مشخصی پرواز می‌کنند درنتیجه قیمت این نوع هواپیماها هم بر اساس میزان سرعتی که پرواز می‌کنند مشخص می‌شود و از 300 میلیون تومان تا بیش از یک میلیارد تومان متفاوت است.
به گفته برخی از کارشناسان و دست اندرکاران صنعت هوانوردی افزایش تعداد هواپیماهای شخصی در کشور موجب می‌شود که نه تنها مدت زمان سفر در کشور کاهش یابد بلکه علاوه بر آن موجب می‌شود تا ترافیک جاده‌ها نیز کاهش یابد.
از سوی دیگر به دلیل آنکه به عقیده بسیاری از بزرگان حمل و نقل هواپیما بعد از آسانسور ایمن‌ترین وسیله حمل و نقل هستند درنتیجه بر میزان ایمینی سفرهای بین شهری نیز در کشور افزوده خواهد شد.
همچنین باتوجه به استانداردهای موجود و سخت‌گیری دستگاه‌های مربوط در زمینه پرواز آنها که دقیقا مانند هواپیماهای تجاری (مسافربری) است، نمی‌توان نقطه ضعفی در ایمنی این نوع وسایل پرنده دید. فراموش نکنیم با توجه به قوانین موجود حمل‌ونقل هوایی، هیچ یک از این نوع هواپیماها نمی‌توانند در صورت نداشتن بیمه‌نامه شخص ثالث و مجوز از سوی سازمان هواپیمایی کشوری اجازه پرواز دریافت کنند.
درنهایت با توجه به توضیحاتی که در خصوص هواپیماهای شخصی داده شد نیاز است تا دولت و به‌خصوص وزارت راه و شهرسازی و سازمان هواپیمایی زیرساخت‌های لازم برای ساخت یا خرید این ناوگان را فراهم کند که این امر نیازمند سرمایه‌گذاری بخش خصوصی و همچنین حمایت‌های دولت است.
نباید فراموش کرد که امروز و با در نظر گرفتن سرعت توسعه هوانوردی عمومی در کشور استفاده از هواپیماهای شخصی در ایران بطور انبوه دیگر دور از ذهن نیست. در واقع تنها لازم است تا دولت همانطور که به دنبال نوسازی ناوگان هوایی مسافربری با خرید هواپیماهای بزرگ از بویینگ و ایرباس است از توسعه خرید و استفاده هواپیماهای شخصی به عنوان یکی دیگر از زیرمجموعه‌های صنعت هوانوردی در کشور حمایت کند زیرا که توسعه هوانوردی عمومی باعث توسعه بسیاری از صنایع دیگر هم می‌شود.
