گروه گوناگون الهه باقری گردشگری، نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها ایفا میکند. این صنعت منبع درآمد و عاملی موثر در اشتغالزایی برای کشورهای مقصد است. حضور گردشگران خارجی در کشورها، میتواند به رونق گردشگری بینجامد. سالانه درآمد حاصل از گردشگران خارجی در کشورها، بهطور قابلتوجهی در حال افزایش است. این درآمد از هزینههای حملونقل، خرید کالا و خدمات توسط گردشگران در کشور مقصد به دست میآید. درواقع میتوان گفت مبلغی که یک توریست در طول سفر خود در کشوری خرج میکند، درآمد گردشگری کشور مقصد محسوب میشود. در آخرین گزارشی که در سال2016 از گردشگری بینالمللی بهدست آمده 10کشوری که سالانه بیشترین درآمد را از حضور گردشگران خارجی به دست میآورند، معرفی شده است.
طبق این گزارش، چین نخستین کشوری است که در این لیست قرار دارد. این کشور رشد قابلتوجهی در اقتصاد داشته که بسیاری، آن را نتیجه رشد صنعت گردشگری میدانند. پیشینه تاریخی کهن و توجهی که دولت این کشور به توسعه ظرفیتهای گردشگری میکند، باعث شده چین همواره در مقاصد گردشگری جایگاه ویژهیی داشته باشد. طبق آمار سال2016 درآمد سالانه چین در حوزه گردشگری بینالمللی، 169.9میلیارد دلار است که با این رقم سهم چین از بازار جهانی توریسم در مقایسه با دیگر کشورهای این فهرست 13درصد میشود. همچنین، در تازهترین گزارشها، قانون جامع جدیدی در پارلمان چین به تصویب رسیده که راهکارهای تازهیی برای گردشگری این کشور ارائه کرده است. این راهکار برای توسعه صنعت گردشگری در مسیر تبدیل این کشور به یکی از 5مقصد برتر گردشگری جهان ارائه شده است. بهنظر میرسد با اجرای این قانون، درآمد سالانه چین در حوزه گردشگری، افزایش قابلتوجهی داشته باشد.
در امریکا نیز همچون چین، حضور گردشگران خارجی، درآمد زیادی برای این کشور به همراه داشته است. طبق برخی گزارشها، درآمد این کشور از صنعت گردشگری چیزی حدود 110میلیارد دلار در سال است. هرچند که گفته میشود این درآمد بعد از رکود اقتصادی اخیر تا 94میلیون دلار کاهش پیدا کرده است. در حال حاضر سهم این کشور از بازار جهانی توریسم 9درصد است.
آلمان در سالهای اخیر یکی از پربازدیدترین مقاصد گردشگری اروپا بوده است. موزهها، سالنهای تئاتر، پارکهای طبیعی و جاذبههای تفریحی بسیار، این کشور را به سومین کشور پردرآمد در گردشگری تبدیل کرده است. بر این اساس، درآمد سالانه آلمان در حوزه گردشگری خارجی 92.2میلیارد دلار در سال است که نشان از سهم 7درصدی این کشور در بازار جهانی گردشگری دارد.
چهارمین رتبه بین کشورهای پردرآمد در حوزه گردشگری، به بریتانیا اختصاص یافته است. به نظر بسیاری از کارشناسان حوزه گردشگری، بازیهای المپیک، مانند سکوی پرشی برای صنعت توریسم این کشور بوده و توانسته جاذبههای این کشور را بهخوبی به خارجیها معرفی کند. در عین حال، مقامات بریتانیا، از طراحی استراتژیهایی ویژه برای توسعه گردشگری در این کشور خبر میدهند. این کشور، سالانه درآمدی حدود 57.6میلیارد دلار در حوزه گردشگری به دست میآورد و سهمی معادل 5درصد را در گردشگری خارجی کشورها به خود اختصاص میدهد.
روسیه، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، با تسلط بر امور کشور و برنامهریزی برای استفاده از جاذبههای طبیعی و گردشگری، توانست در سالهای اخیر جایگاه ویژهیی در صنعت گردشگری پیدا کند. درآمد سالانه 50.4 میلیاردی روسیه، این کشور را به پنجمین کشور پردرآمد در حوزه گردشگری خارجی تبدیل کرده است. همچنین، روسیه با این درآمد توانسته 4درصد از سهم بازار جهانی توریسم را به خود اختصاص دهد. رتبه ششم در این میان، به فرانسه اختصاص دارد. این کشور بهطور متوسط 47.8میلیارد دلار در سال از گردشگری به دست میآورد که با این درآمد، مانند روسیه، سهم 4درصدی از بازار جهانی توریسم را به خود اختصاص میدهد. کانادا، جایگاه هفتم را بین کشورهای پردرآمد از صنعت توریسم دارد. درآمد سالانه این کشور از جذب گردشگر خارجی معادل 33.8میلیارد دلار است. کانادا با جذب این هزینه ازسوی گردشگران خارجی، 3درصد سهم بازار جهانی توریسم را از آن خود کرده است.
ایتالیا، استرالیا و برزیل در جدول بررسی درآمد حاصل از گردشگری بینالمللی، به ترتیب جایگاه هشتم تا دهم را به خود اختصاص دادهاند. درآمد حاصل از گردشگران خارجی در ایتالیا، 28.8میلیارد دلار و در استرالیا، 26.3میلیارد دلار است که این درآمد در برزیل به 25.6میلیارد دلار میرسد. سهم هر سه کشور از بازار جهانی توریسم، 2 درصد است.
دارا بودن جاذبههای گردشگری -چه جاذبههای تاریخی و چه طبیعی- برگ برندهیی برای کشورها محسوب میشود که میتواند در رشد اقتصادی تاثیر چشمگیری داشته باشد. سالانه تعداد زیادی گردشگر به مقاصد مختلف میروند. بر این اساس گردشگری میتواند صنعتی باشد که کمتر دچار رکود و چالش شود. لازمه استفاده از این توان اقتصادی که صنعت توریسم در خود دارد، نگاه کاربردی و توسعهیی دولتها به گردشگری است.