رییس مرکز مطالعات ژئوتکنیک و مقاومت مصالح سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران با بیان اینکه ساختار طبیعی لایههای خاک بستر شهر تهران علاوه بر دارا بودن شیب طبیعی قابل توجه از شمال به جنوب شهر از تنوع لایهها و لیتولوژی متفاوتی برخوردار است، گفت: به عبارت دیگر به مرور زمان بر اثر فرسایش کوهپایهها در ارتفاعات، بستر خاکی شهر تهران شکل گرفته که این بستر از شمال به جنوب شهر به تدریج از سنگ و مصالح درشت دانه به مصالح ریز دانه تغییر میکند. به گزارش ایسنا، مهندس محمدرضا معماریان افزود: در مناطق جنوبی شهر تهران، لایه قابل توجهی از خاک مجاور سطح از خاک کاملا ریز دانه رُسی حساس به رطوبت تشکیل شده و به همین دلیل، خاک بستر شهر تهران دارای تنوع بسیار زیاد و پیچیدگیهای خاص عملکردی به لحاظ تفاوت رفتار خاکهای درشت دانه و ریز دانه و تناوب این لایهها در هر نقطه است. وی با تاکید بر اینکه نکته مهم در این میان، تغییرات رطوبت به دلیل نشت ناشی از دفع غیراصولی چاههای جذبی فاضلاب و فرسودگی شبکه انتقال آب شهری است که باعث آب شستگی لایههای خاک میشود، اضافه کرد: به این ترتیب بر اثر نفوذ آب سطحی و آب نشتی، دانههای ریزتر خاک از اسکلت خاک شسته شده و به سمت فضاهای خالی اعم از قنوات متروکه، حفرههای طبیعی واقع در بستر خاک و فضاهای بین لایهیی و نیز انباره چاههای جذبی بیشمار حفر شده در شهر تهران حرکت میکند. رییس مرکز مطالعات ژئوتکنیک و مقاومت مصالح سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران با اشاره به اینکه این امر سبب سست شدن اسکلت خاک و متخلل شدن بستر خاکی میشود، اظهار کرد: به این ترتیب فشار ناشی از تجمع آب در تراز فوقانی خاک و افزایش این فشار به دلیل نشت یا ترکیدگی انشعابات آبرسانی، عامل مهم و اساسی در فرونشستهای سریع میشود. معماریان با بیان اینکه اجرای پروژههای زیرزمینی در تمام دنیا دارای مخاطرات خاص خود است، تصریح کرد: شهرداری تهران نیز ضمن تقبل هزینههای مضاعف در اجرای تونلهای مترو از طریق اتخاذ و اجرای تدابیر و تمهیدات لازم ازجمله استفاده از تکنیکهای متعدد نگهداری خاک دیواره تونل با نیروی ناشی از حرکت خاک روباره مقابله کرده است.