ضرورت بازنگری در وضعیت برخی رشته‌ها و بیمه‌های اتکایی
گروه بانک وبیمه| احسان شمشیری|
شرکت‌های بیمه در ۵ماهه اول سال95 با جذب 9874میلیارد تومان حق بیمه با رشد 20.3درصدی، معادل 6هزار میلیارد تومان خسارت به بیمه‌گذاران پرداخت کردند که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 31.2درصد رشد نشان می‌دهد و ۵۵.۱درصد از خسارتهای بازار بیمه توسط بخش غیردولتی جبران شد. به گزارش «تعادل» براین اساس نسبت خسارت در این مدت معادل 60.7درصد بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 5.1واحد افزایش نشان داد. این نسبت خسارت با وجودی که مربوط به 5ماه اول سال است اما درصد بالایی از نسبت خسارت به حق بیمه را نشان می‌دهد. از سوی دیگر، بالا بودن نسبت خسارت در بیمه درمان که معادل 107درصد اعلام شده و همچنین خسارت‌هایی که اخیرا در بخش نفت و انرژی و پتروشیمی رخ داده است، ضرورت بازنگری در وضعیت حق بیمه‌ها، خسارت‌ها، تعرفه‌ها، محاسبات خسارتهای احتمالی، پوشش بیمه اتکایی و... را مطرح کرده تا ضمن پوشش بهتر خسارت‌ها و بهبود رفاه شرکت‌ها و هموطنان، امکان تامین خسارت و حمایت‌های اتکایی از شرکت‌های بیمه‌یی فراهم شود.
نسبت خسارت ۸شرکت بیمه میهن، حافظ، ایران، ملت، نوین، سینا، دانا و البرز به ترتیب با 168.5، ۹۳، 82.2، 74.2، 74.1، 72.2، 67.5 و 67.2درصد بالاتر از این میزان در بازار بیمه بوده و نشان‌دهنده فشار بالایی است که به این شرکت‌های بیمه وارد شده است. نسبت خسارت شرکت بیمه سرمد نیز با 58.1درصد از نسبت خسارت سایر شرکت‌های بیمه بالاتر بوده اما پایین‌تر از سطح بازار بیمه قرار دارد .2رشته بیمه درمان106.8درصد و بدنه اتومبیل 70.9درصد نسبت خسارتی بالاتر از بازار بیمه داشتند.
پس از رشته‌های نامبرده دو رشته بیمه‌یی حوادث راننده و شخص ثالث و مازاد با 60.5 و 56.6درصد نسبت خسارتی بالاتر از سایر رشته‌ها داشته اما از نسبت خسارت بازار بیمه پایین‌تر است.
75درصد خسارت‌ها در شخص ثالث و درمان
طی این مدت شرکت‌های بیمه تعداد ۱۲میلیون مورد خسارت به بیمه‌گذاران پرداخت کرده‌اند که در مقایسه با پنج ماهه نخست سال گذشته 29.1درصد رشد داشته است. ۳۸.۷درصد از این خسارت‌ها به بیمه شخص ثالث و مازاد، حدود ۳۵.۸درصد به رشته بیمه درمان و ۷.۵درصد نیز به بیمه زندگی اختصاص یافته است.
خسارت بیمه درمان 107درصد
2رشته بیمه درمان و بدنه اتومبیل به ترتیب با 106.8 و70.9درصد، نسبت خسارتی بالاتر از بازار بیمه با 60.7درصد داشتند. این موضوع نشان می‌دهد که وضعیت بیمه درمان همچنان وخیم است و باید فکری برای رشد درآمد بیمه‌نامه‌ها انجام یا تعرفه پزشکان، جراحان، بیمارستان‌ها و مراکز درمانی متعادل شود تا امکان گسترش بیمه درمان وجود داشته باشد و باعث محدود شدن تعداد بیمه‌شده‌های درمان و کاهش خدمات نشود و حداقل می‌توان تعرفه و هزینه‌های درمان را مطابق کشورهای همسایه، کشورهای اروپایی و آسیایی به گونه‌یی تنظیم کرد که خدمات و بیمه‌شده‌های بیمه درمان گسترش یافته و خدمات مناسبی به هموطنان ارائه شود.
پس از این رشته‌ها، نسبت خسارت دو رشته بیمه حوادث راننده و شخص ثالث- مازاد با 60.5 و 56.6 درصد بالاتر از این نسبت در سایر رشته‌های بیمه بوده اما پایین‌تر از نسبت خسارت بازار بیمه قرار دارد.
10شرکت با سهم 86درصدی
حجم حق بیمه‌های تولیدی بازار بیمه با 20.3 درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال گذشته به حدود 9870میلیارد تومان رسید که سهم بخش غیردولتی از این مقدار حدود 66.8درصد بوده و 33.2درصد دیگر توسط بیمه ایران در نقش تنها شرکت بیمه دولتی تولید شده است. تعداد ۱۰شرکت بیمه ایران، آسیا، دانا، پارسیان، البرز، کوثر، رازی، پاسارگاد، کارآفرین و معلم هر یک دارای سهم بالاتر از ۳درصد در مجموع 85.7درصد از حق بیمه تولیدی بازار را به خود اختصاص داده‌اند و 14.3درصد مابقی توسط ۱۵شرکت بیمه دیگر از جمله شرکت بیمه « تجارت نو» که پروانه فعالیت خود را از بیمه مرکزی در اردیبهشت 95اخذ کرده، تولید شده است. همچنین شرکت‌های بیمه در این مدت 20.6میلیون فقره بیمه‌نامه صادر کرده‌اند که این تعداد در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 12.3درصد رشد داشته است.
62درصد بیمه‌نامه‌ها شخص ثالث و درمان
41.5درصد حق بیمه‌های تولیدی به رشته بیمه شخص ثالث و مازاد، 20.4درصد به بیمه درمان اختصاص دارد و سهم بیمه زندگی به میزان 13.4 درصد از پرتفوی حق بیمه تولیدی بازار رسیده است.
در ادامه پس از رشته‌های نامبرده دو رشته بیمه‌یی حوادث راننده و شخص ثالث و مازاد (با 60.5 و 56.6 درصد) نسبت خسارتی بالاتر از سایر رشته‌ها داشته اما از نسبت خسارت بازار بیمه پایین‌تر است.
گفتنی است، نسبت خسارت عبارت است از حاصل تقسیم خسارت پرداختی به حق بیمه تولیدی بر حسب درصد و در محاسبه آن مبالغ خسارتهای معوق، ذخایر حق‌بیمه، کارمزد شبکه فروش و هزینه‌های اداری- عمومی دخالت داده نمی‌شود. بررسی آمار عملکرد شرکت‌ها و رشته‌های بیمه از حیث «نسبت خسارت» در این مدت نمی‌تواند ارزیابی مطلوبی از عملکرد آنها در دسترس قرار داده و فعالیت واقعی‌شان را نشان بدهد، چرا که با گذشت تنها پنج ماه از سال، دریافت کامل حق بیمه‌های مربوط به برخی بیمه‌نامه‌های صادره در این مدت انجام نگرفته و به مرور طی سال وصول خواهند شد.
خسارتهای بالا در چند شرکت
آمارهای پنج ماهه از صنعت بیمه در حالی اعلام می‌شود که نسبت خسارت بیمه میهن 108درصد بالاتر از متوسط صنعت بیمه قرار دارد و این شرکت را می‌توان پدیده پنج ماهه صنعت بیمه اعلام کرد.
حواشی مدیریتی این شرکت که از سه ماه گذشته شنیده می‌شود، باعث شده است که با کاهش حق بیمه تولیدی حدود 40درصدی سهم بازار این شرکت نیز به0.69درصد برسد حال آنکه این شرکت عمر 7ساله دارد. کاهش حق بیمه تولیدی توام با افزایش خسارت پرداختی که با بیش از 58درصد رشد گزارش شده است، این شرکت را در گروه وخیم‌ترین‌های بازار قرار می‌دهد. بیمه حافظ نیز پس از این شرکت وضعیت نامناسب‌تری نسبت به متوسط‌های عملکرد صنعت بیمه دارد. کاهش حق بیمه حدود 14درصدی در کنار افزایش خسارت 290درصدی و نسبت خسارت 90درصدی نشان‌دهنده وضعیت این شرکت است. بیمه ایران سومین شرکتی است که با وجود رشد 11.6درصدی حق بیمه، خسارتهای پرداختی‌اش 33درصد رشد دارد و نسبت خسارتش هم به82.2درصد رسیده است.
بیمه ملت با کاهش 12.77درصدی حق بیمه تولیدی بالغ بر 6.18درصد نیز در بخش خسارت‌ها رشد دارد و با نسبت خسارت 74.18درصدی بالاتر از متوسط صنعت در این بخش ایستاده است. اما بیمه نوین نیز با نسبت خسارت 74درصدی که بالاتر از متوسط صنعت قرار دارد، عملکرد مطلوب‌تری دارد چراکه توانسته بالغ بر10.5درصد رشد در حق بیمه و 13.31درصد در زمینه کاهش خسارت‌ها و 20.36درصد کاهش نسبت به خسارت داشته باشد. در این میان هرچند بیمه آرمان موفق شده است نسبت خسارت را پایین‌تر از متوسط صنعت نگه دارد اما کاهش 41درصدی حق بیمه تولیدی این شرکت نیز پیامد تغییرات مدیریتی است. در نهایت باید این نکته نیز اذعان شود که در کنار رشد حق بیمه 20درصدی که به عنوان قابلیت صنعت بیمه محسوب نمی‌شود، خسارت‌ها 31درصد با رشد همراه بوده است.
رشد شدید خسارت‌ها در نفت، انرژی و پتروشیمی
نکته حایز اهمیت در گزارش‌های پنج ماهه وضعیت بیمه‌های آتش‌سوزی است که به نظر نمی‌رسد خسارتهای بزرگ اخیر پتروشیمی‌ها در آن لحاظ شده باشد. در کنار این نکته خسارتهای پرداختی به رشته نفت و انرژی است که با 23113درصد رشد همراه است. این در حالی است که خسارت پرداختی این رشته در مقایسه با خسارتهای واقع شده رقم با اهمیتی نیست.
به عبارت دیگر، خسارتهای نفت، انرژی و پتروشیمی تقریبا 231برابر شده که باید در ماه‌های بعد پرداخت شود. در آمارهای پنج ماهه همچنان درمان و اتومبیل (ثالث، حوادث راننده و بدنه) حدود نیمی از پرتفوی را در اختیار دارند و رویداد چندانی در سهم بازار رشته‌ها رخ نداده است. بررسی آمار عملکرد شرکت‌ها و رشته‌های بیمه از حیث «نسبت خسارت» در این مدت نمی‌تواند ارزیابی مطلوبی از عملکرد آنها در دسترس قرار داده و فعالیت واقعی‌شان را نشان بدهد، چراکه با گذشت تنها پنج ماه از سال، دریافت کامل حق بیمه‌های مربوط به برخی بیمه‌های صادره در این مدت انجام نگرفته و به مرور طی سال وصول خواهند شد. با این وجود، آمار نسبت خسارت در شرکت‌ها و رشته‌های بیمه در این مدت به شرح ذیل است:
