حمله به سفارت عربستان کاهش محسوسی در جذب گردشگری مذهبی از ایران داشت
گروه اقتصاد اجتماعی|
همه حق دارند گردش کنند، چه آنها که معلولند، چه آنها که فقیرند و چه آنها که به هر شکلی تاکنون از فعالیت‌های گردشگری بازمانده‌اند. این مفهومی است که از شعار امسال روز جهانی گردشگری استخراج می‌شود. سازمان جهانی گردشگری، مثل الکساندر دوما شعار «گردشگری برای همه، همه برای گردشگری» را برای این روز برگزیده تا ضمن گوشزد کردن ضرورت مشارکت همه افراد، نهادها و سازمان‌ها در توسعه صنعت گردشگری، از همگان بخواهد تا فراهم آوردن امکان گردشگری برای تمام جمعیت کره زمین را در راس سیاست‌های خود قرار دهند. ایران نیز که بعد از برجام درهای خود را به روی گردشگران خارجی گشوده است، سعی دارد تا با مدنظر قرار دادن این شعار امکان گردشگری برای تعداد بیشتری از جمعیت کشور و همچنین گردشگران خارجی را در کشور فراهم کند. این خبری است که معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری روز گذشته در جمع خبرنگاران اعلام کرد و اظهار داشت که این سازمان قصد دارد پنجم مهرماه، با دستی پر به استقبال روز جهانی گردشگری برود.
***
در تاریخ 27سپتامبر سال1970 میلادی، اساسنامه سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) به تصویب رسید و درست ده سال بعد، در تاریخ 27سپتامبر سال1980، این سازمان برای نخستین‌بار روز جهانی گردشگری را جشن گرفت. این تاریخ از آن جهت انتخاب شد که تاسیس سازمان جهانی گردشگری نقطه عطفی در تاریخ صنعت گردشگری جهان به‌شمار می‌آید؛ سازمانی که برای گسترش صنعت گردشگری در سطح جهان برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری می‌کند. امسال این روز مصادف است با ششم مهرماه، و از آنجا که ایران قصد دارد از فرصت پیش آمده بعد از اجرایی شدن برجام برای توسعه صنعت گردشگری و به کارگیری تمام ظرفیت این حوزه در کشور استفاده کند، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور قصد دارد تا در این تاریخ برنامه‌هایی را برای بزرگداشت روز جهانی گردشگری برگزار کند. به همین منظور، روز گذشته معاون گردشگری این سازمان در ساختمان حج و زیارت، میزبان خبرنگاران بود تا افکار عمومی را در جریان برنامه‌های این سازمان برای بزرگداشت روز جهانی گردشگری و شعار برگزیده توسط سازمان جهانی گردشگری برای این روز در سال2017 قرار دهد. این نشست همچنین فرصتی بود تا خبرنگاران، سوالات خود را درباره
زیرساخت‌های صنعت گردشگری در کشور و ضعف‌های آن، با جناب معاون در میان بگذارند.
گردشگری در خدمت معلولان
«گردشگری برای همه و همه برای گردشگری» شعار امسال روز جهانی گردشگری است. مرتضی رحمانی موحد درباره این شعار گفت: «ما با در نظر گرفتن این شعار نشان می‌دهیم فرقی برای کسی قائل نیستیم و همه عناصر کشور خود را برای توسعه گردشگری آماده می‌کنیم. این یک شعار است که گرایش‌ها و پیام‌های خود را دارد. منظور ما این است که همه حق دارند در کشور گردش کنند و جاذبه‌ها را ببینند و تسهیلات، بستر و امکاناتی متناسب برای آنها فراهم باشد و اگر قرار باشد همه مردم از جاذبه‌های گردشگری بهره‌مند شوند، همه دستگاه‌ها باید در خدمت باشند. برای تحقق این شعار از میانه خرداد مشارکت دستگاه‌ها جلب شده و پیشنهادهای مکتوبی دریافت شده است. مثلا با آموزش و پرورش که جامعه ۴۰میلیون نفری را دربرمی‌گیرد وارد تعاملاتی برای آشنایی با شاخص‌های گردشگری در قشر کم سن و سال جامعه شده‌ایم که این فعالیت‌ها در ۵ مهرماه رونمایی خواهد شد.» رحمانی ادامه داد: «بیشتر کشورها باتوجه به این شعار برنامه‌های خود، به توسعه گردشگری در میان کسانی که از نظر جسمی دچار معلولیت و ناتوانی جسمی هستند توجه کرده‌اند و ما نیز چنین توجه را مدنظر قرار داده‌ایم. با فراخوانی که به ادارات
کل گردشگری استان‌ها و بخش‌های زیرمجموعه خواهیم داد، به توسعه امکانات و ظرفیت‌های گردشگری در میان ناتوانان جسمی تاکید می‌کنیم تا جاذبه‌ها و ظرفیت‌های گردشگری کشور در اختیار همگان قرار گیرد.»
دعا کنید همه‌چیز درست شود
معاون گردشگری سپس درباره آمادگی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و همچنین نمایندگی‌های استانی برای برگزاری کنوانسیون راهنمایان تور در سال۲۰۱۷ گفت: «کنوانسیون دو بخش سیاست‌گذاری و حمایتی دارد. سازمان از حدود یک سال پیش اقدامات خود را در این باره شروع کرده و برای ارائه حمایت‌های مالی و معنوی جلسات متعددی داشته است. فهرستی از نیازها مکتوب شده و طبق آن در حال اقدام هستیم که در ادامه سطح این همکاری‌ها به مدیران مجموعه‌های گردشگری ارتقا خواهد یافت.»
وی متذکر شد: «بخش اجرایی این کنوانسیون دراختیار دبیرخانه است که باید با دقت و هماهنگی بیشتر و با استفاده از ظرفیت راهنماها به امور مربوطه بپردازند. این کارها در سطح استان‌ها نیست، چون کنوانسیون رویکرد ملی و بین‌المللی دارد. با این حال شهرها آماده میزبانی هستند و نباید نگران باشید.»
رحمانی موحد همچنین در پاسخ به مشکلات و زیرساخت‌هایی گردشگری ایران که ایراد فدراسیون جهانی راهنمایان برای این میزبانی بود، گفت: «فدراسیون اگر ایراد گرفته، اما به دبیرخانه تایید میزبانی داده است. مشکلات زیرساخت هم از گذشته بوده، شما دعا کنید که همه‌چیز درست شود.»
نشان افتخاری، بلای جان گردشگری
او در ادامه در پاسخ به وضعیت استانداردسازی هتل‌ها که حدود یک دهه است به اجرا گذاشته شده، گفت: «استانداردسازی فرآیند طولانی است که در دو، سه سال اخیر در بخش تعرفه، علاقه‌مندی و قیمتِ تمام شده با موانعی روبه‌رو شد. مطالعات میدانی صورت گرفته و شیوه‌نامه تغییر کرده، تعرفه‌ها نیز به یک دهم کاهش یافته و فکر می‌کنم جذابیت‌های لازم برای استانداردسازی ایجاد شده است.»
معاون گردشگری با بیان اینکه استانداردسازی هتل‌ها هنوز به ۵۰درصد نرسیده است، ادامه داد: «ما با طیف وسیعی از تاسیسات گردشگری روبرو هستیم که نشان‌های افتخاری دارند که باید آنها را ساماندهی کنیم و این کار آسانی نیست. در استان‌ها نگاه به درجه و نشان، حیثیتی است. وقتی کسی درجه‌یی گرفته به سختی می‌توان آن را جابه‌جا کرد، مگر آنکه تخلفاتش به حدی عیان شده باشد. معتقدیم استانداردسازی برای آینده شغلی و تداوم بهره‌مندی اقتصادی تاسیسات گردشگری خوب است. بنابراین در ادامه طرح مربوط به هتل‌ها، مهمان‌پذیرها، رستوران‌ها و هتل آپارتمان‌ها نیز در دستور قرار گرفته‌اند.»
هتل‌هایی که کمک نکردند، کمک نخواهند!
رحمانی موحد در ادامه در پاسخ به سوالی درباره میزان اثرگذاری بسته شدن سفارت عربستان در ایران در کاهش شمار گردشگران مذهبی گفت: «وقتی حادثه‌یی از این جنس رخ می‌دهد، تاثیرات خود را از نظر تعاملات مردمی می‌گذارد. در این مورد تا اندازه‌یی گردشگری مذهبی ایران از ناحیه کشورهای حوزه خلیج فارس آسیب دید. با وجود آنکه راه‌های دیگری برای حضور این گردشگران جست‌وجو می‌شود، اما از نظر روانی آن اتفاق اثر خود را داشته و در بهار امسال که فصل حضور گردشگران مذهبی با آمار بالا در سال‌های قبل بوده، کاهش محسوسی ایجاد شده است.»
وی در واکنش به اعتراض جامعه هتلداران مشهد تحت تاثیر این اتفاق و کاهش ۸۰درصدی ظرفیت اقامت هتل‌های این شهر این پرسش را مطرح کرد: «وقتی آنها وضع‌شان خوب است، چقدر به توسعه گردشگری کمک می‌کنند که وقتی وضع‌شان خراب می‌شود اعتراض و انتظار کمک دارند؟»
توریست اروپایی خلق‌الساعه نیست
معاون گردشگری درباره اقدامات این سازمان برای جذب گردشگران فرانسوی و انگلیسی به دنبال بسته شدن سفارتخانه‌های این دو کشور در ترکیه و انتشار گزارش‌هایی در گاردین برای معرفی ایران به عنوان مقصدی ارزان و جذاب، گفت: «حرکت گردشگران اروپایی خلق‌الساعه نیست. ممکن است آنها برنامه سفر خود را لغو کنند، اما به سرعت جایگزین نمی‌کنند. معمولا پس از یک سال مطالعه مقصد انتخاب می‌شود. یکی از بخش‌های قابل ادعا و اثبات تعامل سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت خارجه برای توسعه گردشگری است. جز اینکه بنده خود را عضوی از وزارت خارجه می‌دانم مسوولیت‌ها و برنامه‌های این وزارتخانه نیز در راستای حمایت از گردشگری است. قرار است طی این هماهنگی و همکاری محتوایی تهیه و در اختیار نمایندگی‌های خارجی نیز قرار گیرد.»
رحمانی موحد درباره صدور گواهی‌نامه حلال به تاسیسات گردشگری نیز توضیح داد: «در این نوع گردشگری واقعیتی وجود دارد که صاحبان تاسیسات باید بپذیرند. گردش مالی گردشگری حلال سالانه ۱۵۰میلیارد دلار است درحالی که ایران سه درصد از آن سهم دارد. صحبت‌هایی که درباره دسته‌بندی حلال و حرام مطرح می‌شود اصلا درست نیست. این یک استاندارد جهانی است که علاقه‌مندان خاص خود را دارد و با آنکه ما مدعی آن هستیم اما سهمی از آن نداریم. بنابراین باید تاسیسات گردشگری را به یک استاندارد آمیخته کنیم. همه باید این استاندارد را داشته باشند و همه باید این نشان را بگیرند.»
لازم به ذکر است که بنا به گفته معاون گردشگری، سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور، در تاریخ پنجم مهرماه برترین‌های صنعت گردشگری را معرفی خواهد کرد. این سازمان همچنین به استان‌ها اجازه داده است تا بیش از یک روز برای گرامیداشت روز جهانی گردشگری برنامه اجرا کنند.
