گروه انرژی
سوم شهریورماه و در روزی که روحانی و کابینه او به مناسبت هفته دولت به دیدار رهبر انقلاب ایران رفتند، بیژن زنگنه، وزیر نفت در کنار معاون علمی ریاست‌جمهوری، وزیر راه و رییس سازمان برنامه و بودجه، در زمره افرادی قرار داشت که گزارش‌هایی از عملکرد وزارتخانه خود در این دیدار قرائت کرد. به گزارش «تعادل»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر مقام معظم رهبری به تازگی فیلم سخنان وزیر نفت در این جمع را در وب‌سایت خود منتشر کرده است. تازه‌ترین وضعیت تولید نفت و گاز ایران از غرب کارون و عسلویه، ظرفیت پالایشی و پتروشیمی ایران، برنامه‌های مشترک وزارت نفت و دانشگاه برای افزایش ضریب بازیافت از مخازن نفتی و برگزاری مناقصه برای چند کالای نفت از طریق سازندگان داخلی، سرفصل گزارش بیژن زنگنه وزیر نفت در دیدار رهبر معظم انقلاب را تشکیل می‌دهند. در این گزارش، مشروح سخنان وزیر نفت در دیدار با مقام معظم رهبری را می‌خوانید. گفتنی است رهبر معظم انقلاب پس از پایان سخنان روحانی، جهانگیری و چند عضو کابینه درنهایت در روز 3شهریورماه فرمودند: «این گزارش‌ها بسیار خوب بودند و باید به اطلاع مردم رسانده شود، زیرا سرمایه اصلی، مردم و اعتماد و امید آنان
است».
بیژن زنگنه، وزیر نفت 3 شهریورماه و در دیدار هیات دولت با رهبر معظم انقلاب اسلامی به مناسب هفته دولت و یادبود شهید باهنر و شهید رجایی، صحبت‌های خود را با اشاره به برنامه‌های محول شده از سوی ستاد اقتصاد مقاومتی به وزارت نفت آغاز کرده و گفت: «در برنامه‌های تصویب شده ستاد اقتصاد مقاومتی، چند طرح مهم به نفت واگذار شده است. توسعه میدان‌های گازی پارس جنوبی، افزایش تولید از میدان‌های مشترک غرب کارون، طرح انتقال و توسعه فناوری به‌ویژه در بخش بالادستی، راه‌اندازی پالایشگاه ستاره خلیح فارس به‌ویژه نخستین خط تولید آن و درنهایت چند پروژه صنعت پتروشیمی این چند طرح را تشکیل داده‌اند».
زنگنه در ادامه این گزارش اظهار می‌کند: «درباره سطح تولید نفت خام ایران که رییس‌جمهوری نیز در گزارش خود به آن اشاره کردند، سال گذشته تولید نفت ایران از میادین غرب کارون معادل 110هزار بشکه در روز و تولید نفت عراق 210هزار بشکه در روز بود. اکنون در تازه‌ترین آمار تولید نفت ایران از این میدان‌ها به 210هزار بشکه در روز رسیده و تا پایان سال به 285 تا 300هزار بشکه در روز خواهد رسید».
او در ادامه صحبت‌های خود به موضوع پارسجنوبی می‌پردازد: «تولید گاز از میدان پارسجنوبی 150میلیون مترمکعب افزایش پیدا کرده و قرار است تا آخر سال 95 نیز 100میلیون مترمکعب دیگر به تولید بیفزاییم».
وی در رابطه با رسیدن سطح تولید گاز ایران به شریک این کشور در میدان پارسجنوبی نیز اظهار می‌کند: «اواخر امسال تولید روزانه گاز ایران از پارسجنوبی به قطر نزدیک می‌شود».
زنگنه در ادامه صحبت‌های خود به چشم‌انداز تکمیل فازهای پارسجنوبی می‌پردازد: «در سال96 تمامی فازهای پارسجنوبی به جز فاز11 به بهره‌برداری خواهد رسید که این موضوع برای مردم و حضرتعالی که در این رابطه تذکر می‌فرمودید بسیار مهم است».
وی در رابطه با تحویل گاز به نیروگاه‌های کشور نیز اظهار داشت: «تحویل گاز به نیروگاه‌ها از 36میلیارد مترمکعب در سال92 به 70میلیارد مترمکعب در سال جاری رسیده است. امر گازرسانی به روستاها نیز با تسریع مواجه شده و در حال حاضر 90درصد جمعیت روستایی کشور تحت پوشش گاز هستند که تا سال آینده این رقم به 95درصد خواهد رسید. در گازرسانی به روستاها امسال بیش از 5هزار میلیارد تومان سرمایه‌گذاری صورت گرفت و گازرسانی به زاهدان نیز تا پایان سال به نتیجه می‌رسد».
وزیر نفت در ادامه صحبت‌های خود در دیدار هیات دولت با رهبر معظم انقلاب با اشاره به انجام طرح توزیع گازوئیل براساس پیمایش اظهار کرد: «با مجموع این اقدام‌ها درحالی‌که ایران در سال 92 واردکننده گازوئیل بوده، اکنون توانایی صادرات 20میلیون لیتر گازوئیل وجود دارد که به واسطه نبود ظرفیت صادراتی در بنادر این اتفاق رخ نمی‌دهد و 13 الی 14میلیون لیتر صادرات گازوئیل وجود دارد».
او افزود: «در دیگر فرآورده‌های نفتی نیز به غیر از بنزین، مازاد تولید وجود داشته و وابستگی به کشورهای خارجی از بین رفته است. در مورد بنزین نیز در سال96 و با وارد مدار شدن خط دوم پالایشگاه ستاره خلیج فارس، ایران از واردکننده بنزین به صادرکننده این سوخت تبدیل خواهد شد». زنگنه در این زمینه توضیح داد که بنزین تولیدی پالایشگاه ستاره خلیج فارس در سال96 از لحاظ کیفی با بنزین توزیعی فعلی در داخل ایران جایگزین شده و ایران از لحاظ کمی با حجم اضافی بنزین جهت صادرات روبه‌رو می‌شود.
وزیر نفت بخش بعدی گزارش خود را به تشریح ظرفیت پالایشی در ایران اختصاص داده و اظهار کرد: «ظرفیت پالایشی فعلی در ایران 1.7میلیون بشکه در روز است که برنامه رساندن این سطح به 3میلیون بشکه در روز وجود دارد. از این 3میلیون معادل یک‌میلیون بشکه میعانات گازی خواهد بود که باعث می‌شود تمام میعانات تولیدی در ایران در داخل فرآورش شود.» زنگنه افزود: «این طرح‌ها نه در حرف و سخن، بلکه اکنون در مرحله عملیاتی قرار دارند».
وزیر نفت ایران چهارمین بخش از گزارش 8دقیقه‌یی خود به رهبر معظم انقلاب را به توصیف وضعیت صنعت پتروشیمی اختصاص داد. زنگنه امسال را «سال طلایی» برای پتروشیمی ایران دانسته و عنوان کرد: «واحدهایی که امسال به مدار تولید وارد می‌شوند، ارزش تولید پتروشیمی ایران را با قیمت پایه به 5میلیارد دلار خواهند رساند». او افزود: «اکنون پتروشیمی‌های مهاباد، لرستان و شیراز افتتاح شده و پتروشیمی کردستان نیز در آستانه افتتاح قرار دارد.» البته گفتنی است، واحدهای اشاره شده از سوی وزیر نفت همگی از سوی بخش خصوصی ایجاد شده‌اند. زنگنه درنهایت درباره صنعت پتروشیمی اظهار کرد که ظرفیت تولید این بخش در ایران طی 7 الی 8ماه آینده با افزایشی به‌شدت چشمگیر روبه‌رو خواهد شد.
وزیر نفت اما در این دیدار مهم‌ترین چالش فعلی صنعت نفت در ایران را «افزایش ضریب بازیافت از مخازن» عنوان کرد. او در این زمینه اظهار داشت: «ایران دارای 830میلیارد بشکه نفت خام است که به‌واسطه ضریب بازیافت پایین، اکنون تنها 240میلیارد بشکه از آن قابل برداشت است. اگر بتوانیم این ضریب را یک‌درصد افزایش دهیم 8.5میلیارد بشکه به نفت قابل برداشت ایران اضافه می‌شود که معادل 350میلیارد دلار درآمد خواهد بود.» بیژن زنگنه این اتفاق را نیازمند کار درازمدت و ماندگار در تولید فناوری در داخل ایران عنوان کرد.
پایین‌بودن ضریب بازیافت مخازن در ایران تاکنون یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های وزارت نفت برای اجرا کردن مدل بهبودیافته قراردادهای
بیع متقابل عنوان شده است. غلامرضا منوچهری، معاون مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران شنبه هفته گذشته در نشستی با خبرنگاران، ضریب بازیافت فعلی از مخازن را «مفتضحانه» عنوان کرد.
زنگنه اما در گزارش خود به مقام معظم رهبری، به اقدام‌های مشترک این وزارتخانه با دانشگاه‌ها در جهت افزایش این ضریب اشاره کرد. وزیر نفت در این زمینه گفت: « ما اطلاعات 20میدان و 52مخزن را در قراردادی در اختیار 9
دانشگاه گذاشتیم تا آن را مطالعه کرده و تولید فناوری داشته باشند. این کار بسیار مهمی است که با همکاری وزارت علوم انجام شده و دانشگاه‌ها نیز آن را بسیار جدی تلقی کرده‌اند.» او افزود: «اکنون به این شکل نیست که مثلا یک استاد یا یک دانشجو در حال فعالیت در این کار باشند بلکه سازمان‌هایی مختلف در دانشگاه‌های دارنده بالادستی نفت در این زمینه ایجاد شده، ده‌ها استاد و دانشجو در این حوزه در حال فعالیت هستند و دانشگاه‌ها به این واسطه دچار شور و شوق شده‌اند».
وزیر نفت در ادامه عنوان کرد که مشابه این برنامه در دانشگاه‌های دارنده پایین‌دستی نفت نیز اجرا خواهد شد و قراردادهایی در زمینه فرآیندهای تولید محصولاتی مانند متانول، الفین‌ها، کاتالیست‌ها و مواردی دیگر از طریق همکاری دانشگاه‌ها با یک شریک خارجی که خود آن را انتخاب می‌کنند، بسته می‌شود.»
زنگنه که به انتهای فرصت گزارش خود نزدیک شده بود، بخش پایانی آن را به توضیح بومی‌سازی 10قلم کالای مورد نیاز وزارت نفت تخصیص داد. او در این باره گفت: « 4قلم از این 10خانواده کالایی به زودی وارد مناقصه خواهد شد. یکی از مهم‌ترین این 4مورد مناقصه‌یی به ارزش 600میلیون دلار برای لوله‌های ضد خوردگی برای چاه‌هاست که اکنون در دست مناقصه است».
وزیر نفت افزود: « خرید این لوله‌ها در دوران تحریم ایران را واقعا گرفتار کرده بود و با برگزاری این مناقصه ایران نه تنها به وارد کردن این لوله‌ها احتیاج نخواهد داشت، بلکه خواهد توانست به تامین‌کننده آنها در سطح منطقه تبدیل شود».
