دولت یازدهم در عمر سه ساله خود با چالشهای اقتصادی زیادی مواجه شده که بازار سرمایه یکی از بحثبرانگیزترین مورد آن بود تا جایی که در این دوره سه ساله سازمان بورس سه رییس را به خود دید. ولی با وجود این چالشها، بورس یکی از طلاییترین دوران را در خصوص توسعه و ترقی تجربه کرده و تنوع بیشتری نسبت به قبل پیدا کرد. به گزارش «تعادل» وزارت اقتصاد دولت یازدهم یک سال پس از روی کارآمدن، محمد فطانتفرد را به جای صالحآبادی که 10سال در این سمت مشغول بود، منصوب کرد. اما به دلیل استعفای فطانت پس از 20 ماه، در تیرماه سال95 شاپور محمدی را به عنوان سومین رییس سازمان بورس به جای وی گمارد. در دوران ریاست محمد فطانتفرد که مصادف با رکود بورس عمیق بود، اقداماتی صورت گرفت که توانست نماگرهای بازار را همچنان روبه رشد نگه دارد.
مهمترین اقدامات انجام گرفته در 15 مورد
بورس اوراق بهادار تهران پس از روی کار آمدن دولت یازدهم در سال 92 دچار تحولات زیادی شد و در مسیر توسعه گامهای مفیدی برداشت که عبارتند از: راهاندازی سامانه جدید معاملات بازار پایه توافقی در مهرماه 92، راهاندازی تابلوی صندوقهای قابل معامله در فرابورس، توافقهای صورت گرفته برای عرضه نفت خام در بورس انرژی، مدنظر قرار گرفتن ضوابط بورس انرژی در قوانین وزارت نیرو و عرضه برق در این بورس، فراهم شدن امکان صادرات انرژی برق و محصولات پتروشیمی، فراهم آوردن بسترهای مقرراتی لازم برای انتشار اسناد خزانه اسلامی در چارچوب قانون بودجه، تاسیس و راهاندازی صندوق توسعه بازار برای حمایت از بازار سرمایه در مواقع بحرانی، اصلاح دستورالعملهای کفایت سرمایه و خرید اعتبار، تغییراتی در سقف معافیتهای مالیاتی شرکتهای بورسی، اجرای طرح بیمه سهام، تشکیل کمیته ثبات بازار سرمایه، تصویب اوراق مرابحه مبتنی بر سهام در کمیته تخصصی فقهی سازمان بورس، معاملات قراردادهای آتی شرکتهای ایران خودرو و گروه مپنا، حضور سرمایهگذاران خارجی، ابلاغ بخشنامه مصادیق معافیت مالیات ارزش افزوده خدمات مربوط به بازار سرمایه.
بررسی نماگرهای بازار
بر اساس این گزارش در شهریور سال 1392 شاخص بورس 61هزار و 707 واحد، شاخص شناور آزاد 72 هزارو 367 واحد، شاخص مالی رقم 118هزار و 391 واحد، شاخص 50شرکت فعالتر 2534 واحد، ارزش معاملات 1.528میلیارد ریال، حجم معاملات 282میلیون سهم و تعداد معاملات نیز 30.910 مورد بودند. ارزش بازار نیز در ابتدای شهریور ماه سال 1394 معادل 3.013.553 میلیارد ریال بود.
حال آنکه این نماگرها در ابتدای شهریور سال 95 رشد قابل توجهی پیدا کردند. شاخص کل بورس در این تاریخ 78هزار و 85 واحد، شاخص آزاد شناور 86هزار و 876 واحد، شاخص مالی 145هزار و 481 واحد، شاخص 50 شرکت فعال برتر رقم 2.878 واحد، ارزش معاملات 2.241میلیارد ریال، حجم معاملات به رقم یک میلیارد و 139میلیون سهم و تعداد دادو ستد نیز 50.528 مورد بود. ارزش بازار در این تاریخ به رقم 3.221.881 میلیارد ریال رسید. همچنین تعداد شرکتهای فعال در بورس از حدود 500 شرکت به 574شرکت فعال در بورس و فرابورس رسید.
مشکلاتی که همچنان باقی است
در عین حال مشکلات و چالشهای عمده بازار سرمایه که همچنان در بازار سرمایه وجود دارند، عبارتند از: عدم شفافیت لازم در انتشار اطلاعات که همچنان بازار از آن رنج میبرد، مقررات و سازوکار اجرایی محدودکننده برای جذب سرمایهگذاری خارجی، وجود برخی قیمتگذاریهای دولتی و نبود نظام اقتصاد بازار در بخشهای مختلف اقتصاد کشور، ضعف برخی قوانین و مقررات، ضعف دانش و فرهنگ سهامداری و سرمایهگذاری در بین آحاد مردم.