گروه انرژی
حاشیهسازی گروههای تندرو علیه روند تدوین قراردادهای نفتی در ایران به جایی رسیده که تقریبا دیگر هیچ کسی انتظار مشاهده نتیجهیی مثبت و رعایت «منافع ملی» در فضای احساساتی و هیجانی فعلی را ندارد. رسانههای نزدیک به این جریانها در اقداماتی از پیش هماهنگ شده، قصد دارند با موجسواری بر منویات و بیانات ارزشمند مقام معظم رهبری درباره قراردادهای نفتی، چوب لای چرخ توسعه صنعت نفت ایران وارد کنند. حالا دیگر پای کسانی به این ماجرا باز شده که حضور کوتاهمدتشان بر سکانداری پتروشیمی ایران بین نعمتزاده و نجابت، عملا مدیریت کلان صنعت پتروشیمی ایران را در آن دوره با توقف کامل مواجه کرد. اصغر ابراهیمیاصل مدیرعامل اسبق شرکت ملی پتروشیمی ایران که سابقه مدیریت مترو تهران، مدیریت شرکت آب منطقهیی، استانداری ایلام و مواردی دیگر را دارد، روز گذشته با حضور یافتن در دفتر ایلنا، با ادبیاتی تند به قراردادهای جدید نفتی تاخت. ابراهیمیاصل بین صحبتهای خود اظهار کرد که تیم فعلی وزارت نفت با بیان اینکه ما «خاک بر سر» هستیم، میخواهند سناریویی مانند برجام پیاده کنند. ابراهیمیاصل کسی است که در یازدهمین نمایشگاه نفت، گاز و پتروشیمی تحریم
را از «الطاف خفیه الهی» بر شمرده بود و شاید همین دیدگاه او بیانگر مواضعش درباره توسعه نفت و گاز نیز باشد. ابراهیمیاصل در جریان حضورش در ایلنا در پاسخ به خبرنگار «تعادل» در اظهارنظری عجیب بیان کرده است که ایران میتواند سالانه 20میلیارد دلار سرمایه را از چند طریق ازجمله فروش اوراق برای صنعت نفت جذب کند. این اظهارات ابراهیمیاصل که پیش از این نیز در برنامه ثریا طرح و نقد شده بود، بدون توجه به این مساله صورت میگیرد که طرحهای بالادستی نفت و گاز با ریسک بالایی همراه هستند درحالی که سود اوراق «قطعی» است و نمیشود با سرمایه مردم در این زمینه بازی کرد.
به گزارش «تعادل»، اصغر ابراهیمیاصل در این جلسه اظهاراتی را در زمینه توانایی قابلتوجه ایرانیها در اکتشاف و توسعه بیان کرده و اظهار کرد که ما باید از 7میلیون نفر بیکار که یکمیلیون و 500هزار نفر آنها تحصلیکرده هستند بهجای شرکتهای خارجی استفاده کنیم. نکته جالبتوجه این بود که ابراهیمی در ادامه با نقض صحبتهای خود گفت که اساسا وزارت نفت افراد کافی را برای نظارت بر عملکرد شرکتهای خارجی در ورود به ایران دراختیار ندارد. گویا از دیدگاه ابراهیمیاصل، امکان استفاده از 7میلیون بیکار در این بخش ناگهان از بین میرود.
ابراهیمیاصل که تاکید فراوانی بر لزوم غیرامریکایی و غیرفرانسوی بودن شرکتهایی که به ایران میآیند داشت، اظهار کرد که اگر یکصدم حمایتی که از خارجیها صورت گرفته از ایرانیها انجام شود، همان نتایج رخ میدهد. این درحالی است که ایران در سالهای تحریم به واسطه عدم دسترسی به تکنولوژی و دانش روز دنیا در بسیاری از پروژههای خود با دو برابر شدن زمان و هزینه و از دست رفتن منابع زیاد مالی و انسانی روبهرو شد.
این مدیر اسبق ایرانی که اساسا انتقاد از همه و زیرسوال بردن تخصص و دانش دیگر مدیران از مهمترین ویژگیهای او بوده است با تحقیر کشور همسایه ایران، عراق اظهار کرد که نباید قراردادهای عراق را معیار قرار داد چراکه توی سر عراق زدهاند و نفت عراق را امریکا اداره میکند. این اظهارنظرها ازسوی این افراد میتواند به روابط میان ایران و عراق در وضعیت فعلی خدشه وارد کند.
محمدرضا اکبری مدیر اندیشگاه تحلیلگران انرژی، که البته اطلاعاتی درباره ماهیت، مکان و سطح فعالیت چنین اندیشگاهی اساسا مشخص نیست، از میان این بحث وارد شده و اظهارنظرهایی را در این باره طرح کرد. او در این باره گفت که ما مخالف جذب سرمایه خارجی نیستیم بلکه میگوییم رویکرد فعلی باید عوض شود و ما خارجیها را مدیریت کنیم. البته قطعا اکبری اطلاعاتی درباره اینکه چگونه شرکتهایی که سابقه سالهای سال فعالیت درجه یک با دسترسی به تکنولوژی و دانش فنی بسیار بالا را دارند باید تحت مدیریت شرکتهای ایرانی که بهطور قطع نسبت به آنها تجربه کمتری دارند، ارائه نکرد.
این منتقد جوان با ادبیاتی بهخصوص اظهار میکرد که فقط جایی به خارجیها پول «میدهیم» که «آرت نفتی» داشته باشند و درمورد میدانهایی مانند آزادگان هر اتفاقی بیفتد، هنر خود میدان است. مثال نقض این گفته سورئال آقای اکبری اخراج شرکت چینی از آزادگان جنوبی به علت تعلل فراوان در نتیجهگیری بود که نه از بیهنری میدان بلکه از بیهنری شرکت حاصل شد. در این هنگام ابراهیمیاصل با استفاده از ادبیاتی سانتیمانتال که استفاده از آن درباره موضوعی به حساسیت قراردادهای نفتی، یکی از منحصربهفردترین گزارهها به حساب میآید، اظهار کرد که اگر IPC بسته شود شاهد قراردادهایی بدتر از ترکمانچای خواهیم بود. در این هنگام، ابراهیمیاصل، سعی به اتصال جریان منتقد قراردادهای نفتی به اظهارات مقام معظم رهبری کرد. او به نامه اول رهبر عظیمالشان انقلاب اسلامی درباره قراردادهای نفتی اشاره و بیان کرد که در این نامه 15مورد از بندهای قرارداد نفتی مورد اشکال قرار گرفتند. ابراهیمیاصل در ادامه عنوان کرد که آیتالله سیدعلی خامنهای نامه دومی را نیز نگاشتهاند و در این نامه فرمودهاند که از 15مورد، 3مورد برطرف شده، 2مورد نسبتا برطرف شده و 10مورد برطرف
نشده است. او با استفاده از منویات مقام معظم رهبری که به درست مورد اشاره قرار گرفته و صلاح نظام و ایران در آن مدنظر واقع شده است، عنوان کرد که اکنون تیم وزارت نفت قصد دارد سناریوی برجام را تکرار کرده و از طریق هیاترییسه مجلس به نتیجه برسد. این در حالی است که اظهارات رهبر عظیمالشان انقلاب خود قطعا راهگشاست و اگر تشخیص ایشان بر وارد کردن 15اشکال بر قراردادها بوده است، قطعا از دیدگاهشان قراردادها ظرفیت اصلاح را دارند و تشبیه آن به مساله مانند برجام خود بهخوبی نشان میدهد، جریانات منتقد IPC تا چه حد سیاسی و غیرتخصصی هستند.
او در همین قسمت عنوان کرد که تیم وزارت نفت میگوید که ما «خاک بر سر» هستیم و نیاز به جذب سرمایه داریم و از همین طریق حرف خود را بر کرسی مینشاند. این صحبتهای ابراهیمیاصل درحالی طرح میشود که بیان چنین ادبیاتی درمورد دولت منتخب مردم که رای میلیونها نفر را به همراه خود دارد، بیاعتنایی به خواست مردم و رای آنها که طبق صحبتهای بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، امامخمینی (ره) میزان به حساب میآید، است.
اما گذشته از تمام این موجسواریها او در بخش دیگری از صحبتهایش ادعایی را طرح کرد که شاید موجب تعجب همگان باشد. او در این قسمت عنوان کرد که ایران میتواند بدون تکیه به این قراردادها و از چند طریق ازجمله فروش اوراق و نسل چهارم بای یکسالانه 20میلیارد دلار سرمایه خارجی برای صنعت نفت تامین کند. ابراهیمیاصل در ادامه با نقض صحبت خود عنوان کرد که اگر هم این مساله محقق نشد مهم نیست و آسمان به زمین نمیآید.
وی با بیان اینکه درنهایت اگر میخواهیم به یکمیلیون بشکه تولید برسیم و به کمتر رسیدیم اشکالی ندارد، نشان داد که اساسا دیدگاه و پیشزمینهیی درباره لزوم بازپسگیری سهم فروش نفت ایران از بازار و رقابت تنگاتنگ با عربستان که هر روز بر تولید نفت خود میافزاید، ندارد. در این قسمت ابراهیمیاصل در پاسخ به این پرسش «تعادل» که ایران در زمینه مهندسی پیشرفت خوبی دارد اما در مدیریت اکتشاف و توسعه فاقد شرکت E&P است، عنوان کرد که شرکت مناطق نفتخیز جنوب شرکت E&P است. درباره این بخش از صحبتهای ابراهیمیاصل نیز نگاهی به لیست شرکتهای اکتشاف و توسعه دنیا که با یک سرچ ساده به دست میآید، خود به خوبی از ژرف اندک این اظهارنظر حکایت میکند. شرکتهای اکتشاف و توسعه اساسا فعالیتهای بینالمللی دارند، بهعنوان مثال شرکت پتروناس مالزی یکی از نمونههای موفق آن به حساب میآید. اگر صحبتهای ابراهیمیاصل درباره این شرکتها در ایران که البته فقط هم از دیدگاه او یک شرکت به حساب میآید، درست میبود اکنون میدانهای نفتی عراق نه در دست شرکتهای امریکایی بلکه در دست شرکتهای اکتشاف و توسعه ایرانی بودند.
او در ادامه با نقض صحبتهای اکبری در پاسخ به «تعادل» عنوان کرد که تولید فعلی در میدان آزادگان حاصل هنر میدان و هنر شرکتهای فعال ایرانی است.
ابراهیمیاصل همچنین به این اشاره کرد که اکنون سیستمهایی وجود دارند که خود کار مدیریت عملیات نفتی را انجام میدهند. با این صحبتهای ابراهیمیاصل اساسا شرکتهایی مانند توتال، انی و اکسون موبیل باید چراغهای خود را خاموش کرده و از بازار کنار روند چراکه این سیستمها کار آنها را انجام میدهند. ابراهیمیاصل در پایان معاون حقوقی و پارلمانی وزارت نفت را کاملا بدون ارتباط به بحث اصلی موردانتقاد قرار داده و عنوان کرد که او دکترای «دامپروری» داشته و مسلط به زبان انگلیسی نیست. او درنهایت ادعا کرد که نگارش قراردادهای نفتی کار وزارت نفت نبوده بلکه خارجیها این قرارداد را برای وزارتخانه نوشتهاند.