بانک جهانی در گزارش‌های آماری خود یکی از عوامل کاهش فساد را مساله ورود تشکل‌ها و NGOها به موضوع فساد می‌داند. بر اساس تعریف این نهاد بین‌المللی فساد سوءاستفاده از قدرت عمومی برای کسب منافع خصوصی است. «رز آکرمن» در کتاب فساد و دولت می‌گوید: فارغ از نوع و گستره فساد دولتی، مقابله با آن از عهده دولت به تنهایی خارج است مسلم است که دولت می‌تواند با وضع قوانین مناسب شفاف‌سازی دیوان سالاری، برقراری نظام تنبیه و تشویق و ده‌ها راهکار دیگر از سطح فساد بکاهد ولی در عین حال درگیرکردن فعال جامعه، چه از طریق مطبوعات آزاد و چه از طریق تسهیل فعالیت سازمان‌های غیردولتی و مهم‌تر از همه از طریق گسترش و تعمیق دموکراسی، دولت نخواهد توانست از عهده ریشه کنی فساد برآید. لذا به اعتبار ابعاد و اهمیت مبارزه با فساد توسط سازمان‌های مردم نهاد و غیردولتی و نیز مطالعات تجربی سایر کشورها، در ادامه ضمن معرفی این سازمان‌ها، مولفه‌های تاثیرگذار بر فرآیند تشکیل و فعالیت آنها را بیان خواهیم کرد.
بر همین اساس سازمان‌های بین‌المللی معمولا به بحث فساد به روش‌های مختلفی ورود پیدا می‌کنند که مهم‌ترین آن 4روش زیر است:
*اعطای وام و کمک و اطمینان از حصول بهترین نتایج.
*در برخی موارد، به صورت مستقیم از تلاش‌ها و اقدام‌های مبارزه با فساد مالی حمایت می‌کنند.
*تلاش می‌کنند تا از پرداخت رشوه از سوی شرکت‌های چند ملیتی جلوگیری کنند.
*با طرح‌هایی که اجرا می‌کنند، از گردش مبالغ غیرقانونی و در نتیجه بروز فساد مالی جلوگیری می‌کنند.
با این وجود مبارزه با فساد تنها از طریق سازمان‌های بین‌المللی ممکن نیست و نیاز به ورود به مساله از طریق تشکل‌ها در هر کشوری کاملا احساس می‌شود. غالب کشورها علی الخصوص کشورهای توسعه یافته به خوبی به خطر فساد پی برده‌اند و می‌دانند اگر فورا با آن برخورد نکنند، تهدید بزرگی برای ثبات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی آنها خواهد بود. ضمنا مردم نسبت به این مساله حساس‌اند و مسوولان آن جوامع هم نمی‌خواهند که حساسیت آنها کاهش یابد. در ایجاد این حساسیت که ضمانتی مهم برای پیشگیری از اینگونه خطرات است، نظام دموکراتیک و چندحزبی و همچنین دسترسی باز به رسانه‌های آزاد و مشارکت سازمان‌های مردم نهاد در مبارزه و تصمیم‌گیری نقش مهمی دارند. مشارکت دادن مردم در مبارزه به اعتبار مساله محور بودن مردم و حساس بودن آنها نسبت به فقر و فساد و تبعیض است و این ویژگی نقش و ظرفیت بی‌بدیلی برای NGOها مهیا کرده است.
با مطالعه سوابق تشکیل و نحوه فعالیت NGOها
می‌توان محدودیت‌های این سازمان‌های غیردولتی را دریافت اما نکته مهم این است که اینها به پشتوانه شهروندان قابل اعتماد بسیاری از کشورها، هم اعتبار و اطمینان کسب کردند و هم توانسته‌اند به صورت سازمان یافته در قبال فساد عمل کنند. این سرمایه اجتماعی قابل اعتمادی است جهت ورود جدی آنها به مبارزه با فساد و این بدین معنی است که مردم آماده و حساس نسبت به فراخوان این NGOها جهت اقدام علیه فساد هستند.
در نظرسنجی‌های متعدد بانک جهانی، این نکته تاییدشده که همراهی و همکاری نهادهای مذهبی و دینی با این NGOها، در عملکرد و موفقیت آنها بسیار موثر است. البته NGOها همواره از فقدان اطلاعات و آگاهی و گاه قدرت کافی در کسب اطلاعات رنج می‌برند اما با گذر زمان و جلب اعتماد دستگاه‌های حاکمیتی، توانسته‌اند با اتکاء به ابزارهای جدید و قدرتمندی چون ابزارهای تجاری، آموزش تخصصی، آزادی مطبوعات، تجمعات و اعتصابات، سنجش و مقایسه، بیانیه‌ها، گزارش‌های سالانه و انتشار مقالات علمی-پژوهشی متعدد در زمینه فعالیت خود، منابع و امکانات در دسترس فراوانی را جذب کرده و به کار بگیرند.
