گروه بنگاهها مهدی بیک
در روزهایی که رویدادهای مرتبط با بنگاههای اقتصادی کوچک و متوسط در راس اخبار اقتصادی رسانههای گروهی قرار گرفته و اکثریت قریب به اتفاق تحلیلگران اقتصادی و اساتید دانشگاهی بهدنبال راهکاری برای رونق بخشیدن به این نوع کسبوکار میگردند، شنیدن خبر افتتاح نخستین مدرسه اختصاصی کسبوکار در زنجان را در رزومه خود میتوان خبری امیدبخش برای آینده این نوع کسبوکار قلمداد کرد. خبری که جمشید انصاری که عناوینی چون معاون رییسجمهور و رییس سازمان اداری و استخدامی کشور و استاندار زنجان را در رزومه خود دارد در گفتوگو با رسانههای گروهی مطرح کرده است و میگوید: «نخستین مدرسه کسبوکار کشور به همت پروفسور ثبوتی در استان زنجان تاسیس میشود.» یوسف ثبوتی که متد آموزشیاش به عنوان الگو در صحبتهای معاون رییسجمهور به آن اشاره شده، متولد سال1311 زنجان، فیزیکدان سرشناس ایرانی و موسس مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان است که در سال89 با حکم کامران دانشجو وزیر علوم دولت دوم احمدینژاد به دلایل واهی از کار برکنار شد اما بعد از تشکیل دولت
یازدهم تلاش شد تا از ایدههای آموزشیاش در مسیر توسعه کشور استفاده شود. پرسشی که در چنین شرایطی به اذهان اهالی اقتصاد خطور میکند آن است که دولت از چه طریقی میتواند کارایی این نوع ساختارهای آموزشی اقتصادی را در مسیر برنامهریزیهای اقتصادی کشور قرار دهد تا سرنوشت این مدارس اختصاصی کسبوکار هم به سرنوشت سایر رشتههایی که در فضای اقتصادی و آموزشی کشورمان به یک اپیدمی تبدیل شدند و بعد از مدتی از یاد و خاطره جمعی جامعه محو شدند، دچار نشود؟ باتوجه به اهمیت افتتاح مدرسه اختصاصی کسبوکار در کشورمان بد نیست تا به بهانه این خبر نگاهی جزییتر به ایدههایی که از بطن قرار است ساختارهای آموزشی متناسب با کسبوکار کوچک در کشورمان شکل بگیرند، انداخته شود تا اهالی اقتصاد تصویری روشنتر از بایدها و نبایدهای این بخش در ذهن داشته باشند. استان زنجان نمونهیی از مناطقی است که تلاش کرده توسعه اقتصادی استانی را براساس ایدههای کسبوکار طراحی و اجرا کند. مدلی که میتوان آن را به سایر نقاط کشور نیز تسری داد.
سرمایهگذاری 200میلیون یورویی خارجیها
قبل از ورود به بحث مدرسه ویژه کسبوکار معاون رییسجمهور به ابعاد برنامهریزیهای کلان اقتصادی استان زنجان اشاره میکند. انصاری در مراسم نکوداشت و تجلیل از صنعتگران، معدنکاران و اصناف برتر استان زنجان بااشاره به ظرفیتهای اقتصادی این استان میگوید: «کشاورزی، صنعت و معدن به عنوان محورهای توسعهیی استان مشخص شدهاند و در این بین محور توسعه استان، محور صنعت و معدن است و بخشهایی از صنایع را برای توسعه مشخص کردهایم. همچنین برای توسعه صنعت استان برنامههای راهبردی تدوین شده و بر اجرایی شدن این برنامهها پافشاری میشود.» معاون رییسجمهور تصریح کرد: «در استان زنجان پروژههایی با حجم سرمایهگذاری 400 و 600میلیارد تومان در حال اتمام و نزدیک به بهرهبرداری است و این درحالی است که تا به حال در هیچ جای کشور هیچگاه در دو سال پیاپی چنین پروژههایی اجرا نشده و پس از تدوین برنامه راهبردی «راشا کاسپین» را کلنگ زدیم که قرار است در هفته دولت امسال با اعتباری بالغ بر 480میلیارد تومان افتتاح شده و به بهرهبرداری برسد.» استاندار زنجان بااشاره
به واحد ریختهگری پیوسته سهند، یادآور شد: «سرمایهگذاری این واحد 200میلیون یورو بوده که تمام آن به وسیله سرمایهگذار خارجی از کشور چین تامین شده است و این واحد بزرگترین واحد تولید فولاد بخش خصوصی با مدیریت خارجی است که 2 تا 3ماه آتی افتتاح خواهد شد.»
رییس سازمان اداری و استخدامی کشور یادآور شد: «سه سال قبل واحدهایی از صنایع کوچک که تعطیل مطلق بودهاند برابر با 33درصد بوده و در حال حاضر این میزان 21درصد است که نشان از تلاش صنعت و معدن برای بهبود وضعیت این واحدها دارد و نیز میزان مصرف برق صنعتی در استان افزایش داشته که نشان از افزایش تولید و واحدهای تولیدی در استان دارد.»
استفاده از ایدههای یوسف ثبوتی برای توسعه زنجان
انصاری بااشاره به تاسیس مدرسه کسبوکار در استان، تصریح کرد: «در برنامه توسعه استان از ایدههای دانشگاه تحصیلات تکمیلی و پروفسور ثبوتی نیز برای ایجاد مدرسه کسبوکار استفاده شد و ایشان با زحماتی که برای این مهم کشیدهاند، زمینه را برای تاسیس این مدرسه فراهم کردهاند.»
یوسف ثبوتی کیست؟
احداث نخستین مدرسه کسبوکار ایران قرار است با استفاده از متد آموزشی مدارس کسبوکار یوسف ثبوتی راهاندازی شود. چهرهیی که در اذهان عمومی دانشگاهیان ایران و اهالی زنجان یکی از چهرههای ماندگار علم ایران محسوب میشود. اما شاید برخی علاقهمندان اقتصاد از سایه روشنهای شخصیت علمی استاد ثبوتی آگاه نباشند. در خاطره جمعی رسانههای ایرانی شاید نام ثبوتی با ماجرای مقابله دولت دهم با برخی اساتید دانشگاهی گره خورده باشد. یکی از پرحاشیهترین برنامههایی که در زمان دولت قبلی در ساختار آموزشی کشور انجام شد، اخراج یا بازنشستگی پیش از موعد اساتید دانشگاهی بود که با جدیت تمام ازسوی وزیر علوم کابینه دولت دهم دنبال شد. دانشجو طی حکمی در تاریخ 30مرداد۱۳۸۹ یوسف ثبوتی را از ریاست دانشگاه علوم پایه زنجان برکنار کرد و به جای وی رسول خدابخش را به سمت ریاست این دانشگاه برگزید تا دامنه وسیعی از انتقادات بهدلیل این تصمیم متوجه دولت وقت شود.
این حکم اعتراضات متعددی را در شهر زنجان بهویژه میان دانشجویان در پی داشت. همچنین مجمع نمایندگان استان زنجان در پی برکناری یوسف ثبوتی از ریاست دانشگاه علوم پایه زنجان با ارسال نامه خطاب به وزیر علوم دولت احمدینژاد نسبت به این تصمیم واکنش نشان داد و خواستار تجدیدنظر وزیر علوم در این خصوص شدند. در این خصوص عدهیی از بازاریان زنجان با امضای طوماری خواستار لغو حکم عزل یوسف ثبوتی شدند. چهرهیی که با پیگیریهای فراوان و در زمان دولت سازندگی، «مرکز تحصیلات تکمیلی در علوم پایه زنجان» را در سال۱۳۷۰ تاسیس کرد و از دهه 30خورشیدی حضوری جدی در صحنه آموزش عالی کشورمان داشت. وی در عرصه فیزیک و نجوم علاوه بر دریافت عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی و مدال پژوهشی وزارت علوم دولت اصلاحات، در سال۲۰۰۰ میلادی بهدلیل فعالیتهای مستمر علمی به دریافت مدال ویژه آکادمی علوم جهان سوم مفتخر شد. با عبور از این دوران پر فراز و نشیب است که دولت یازدهم بنیان ساختار آموزشی مدارس اختصاصی کسبوکار را براساس ایدههای آکادمیک ثبوتی قرار داده
تا مبتنی بر اسلوب مدرن اقتصادی اجرایی شود.
راهاندازی مدرسه کسبوکار در استان زنجان
یوسف ثبوتی که ایدههایش در بحث توسعه مدارس کسبوکار در دستور کار مدیریت این استان قرار گرفته، در مراسم تجلیل از صنعتگران، معدنکاران و اصناف برتر استان زنجان، اظهار کرد: «در مدرسه کسبوکار نسبت به پذیرش افرادی که با محیط کار آشنا هستند، اقدام میشود و با شناسایی افراد دارای مهارت نسبت به ایجاد زمینه فعالیت جوانان دارای استعداد در دستگاههای دولتی اقدامات لازم انجام میشود.» موسس مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان هدف از راهاندازی مدرسه کسبوکار را ایجاد شرایط برای ارائه آموزشهای مهارتی به جوانان استان زنجان عنوان کرد و گفت: «با راهاندازی مدرسه کسبوکار مرکز نیروهای متخصص و ماهر در عرصه فعالیتهای تجاری تربیت میشوند.» ثبوتی به چگونگی اداره مدارس کسبوکار در سوییس اشاره کرد و افزود: «در این کشور دانشجوی پذیرفته شده برای تحصیل در این مرکز از افراد آشنا به محیط کار هستند. مجوز اخذ شده برای راهاندازی مدرسه کسبوکار در زنجان، برای هیچ کسی صادر نشده است و در واحد آموزشی مدرسه کسبوکار، همه امور
مدیریتی و اجرایی برعهده خود مرکز بوده و دیگر دستگاهها دخالتی در انجام امور این مرکز نخواهند داشت.»
توسعه از طریق کوچکسازی دولت
موسس مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان افزود: «با حذف دوسوم دولت و کارکنان آن میتوان شاهد رشد در سطح کشور بود و دوسوم قوانین ایجاد شده که در سطح کشور وجود دارند در دیگر کشورها نیست.» ثبوتی افزود: «مدیرانی که در حوزه مدیریت صنعتی، بیمه، بانک هستند ازجمله افرادی هستند که تنها تحصیلات دانشگاهی دارند و بسیاری از مدیران بهدلیل عدم مهارت در فعالیتها دچار مشکل میشوند.»
وی با بیان اینکه با ایجاد زیرساختها زمینه بروز و شکوفایی استعدادهای جوانان فراهم میشود، ادامه داد: «در مدرسه کسبوکار استان زنجان با بهرهگیری از مدرسان خارجی برای تربیت نیروهای متخصص و ماهر اقدامات لازم به عمل آید.» موسس مرکز تحصیلات تکمیلی علوم پایه زنجان لازمه اشتغال در جامعه را مهارتآموزی عنوان کرد و گفت: «توجه به امر مهم جلو بسیاری از مشکلات را میگیرد.»
تشویق مردم برای سرمایهگذاری
در بخشهای خرد و کوچک
در ادامه این جلسه، نماینده زنجان در مجلس دهم نیز نکاتی را درباره استفاده از روشهای آکادمیک مطرح کرد. علی وقفچی گفت: «نیروی انسانی جوان، بزرگترین سرمایه ملی کشور است و برای توسعه و پیشرفت کشور باید از این ظرفیتها استفاده کرد و آن را محوری برای توسعه درنظر گرفت و بهجای شعار دادن در استفاده از مدیریت جوان در عمل از آنان استفاده کرد.» نماینده زنجان در مجلس دهم تصریح کرد: «با تشویق مردم برای مشارکت و سرمایهگذاری در بخشهای خرد و کوچک میتوان اشتغال ایجاد کرد و بیکاری را کاهش داد.» وقفچی یادآور شد: «موسسات مالی و پولی و بانکی و اساتید دانشگاهی و صاحبنظران میتوانند با حمایت از صنایع، در بهرهوری و تولید این صنایع تاثیر بگذارند.» چهره ماندگار فیزیک ایران نیز در این جلسه گفت: «امروزه عرصه برای جوانان تنگ شده و کسی که همیشه تحت نظارت باشد، ابتکار، خلاقیت و سلحشوری خود را از دست میدهد و تواناییهایش به مرور تضعیف میشود.» پروفسور یوسف ثبوتی ادامه داد: «با حذف دوسوم دولت، نهادها، کارمندان و قوانینش میتوان به رونق جدی در اقتصاد امیدوار بود و قوانین زیادی در کشور وجود دارد که نیازی به آن نیست و دولت همیشه از کوچک شدن صحبت میکند، ولی تفکر بنیادی که در کشور وجود دارد، نادرست است.» وی با اشاره به قانون کار کشور، تصریح کرد: «قانون کار را کسی تدوین کرده که نه بیلی، نه پتکی و نه هیچ ابزار کاری در دست گرفته و قانون طوری تدوین شده که پای کارفرما را بگیرد و کارگر را نیز منتفع نکند.»