گروه راه و شهرسازی| سارا حامدی|
به گفته بسیاری از کارشناسان و دست‌اندرکاران حوزه هوانوردی، ناوگان حمل و نقل هوایی کشور ما ناوگانی پیر و بسیار فرسوده است. سال‌های طولانی تحریم و نبود امکانات کافی برای تعمیر و تجهیز هواپیماهای کشور موجب شد تا بر مشکلات این بخش از حمل و نقل کشور اضافه شود.
چندی پیش، وزیر راه و شهرسازی نیز با بیان اینکه تنها 12هواپیما در کشور وجود دارد که سال ساخت آنها بالای سال 2000 است، اعلام کرده بود که ناوگان هواپیمایی کشور به طور کامل فرسوده است و هم اینک میانگین سن هواپیماهای کشور23 است، این درحالی که سن بازنشستگی هواپیما 24سال است.
رییس سازمان هواپیمایی کشوری نیز در بخشی از صحبت‌های خود با تاکید بر اینکه ناوگان هوایی ایران بسیار فرسوده است، گفته بود که از بین ۲۵۰هواپیمای موجود در کشور ۲۳۰هواپیما نیازمند جایگزینی است.
براساس آمار منتشر شده، از 250هواپیما در کشور بیش از 100فروند آنها فرسوده و زمینگیر هستند به طوری که امکان پرواز برای آنها وجود ندارد.
از سویی تا زمانی که وزارت خزانه‌داری امریکا مجوزی به نام اوفک را برای اجازه معامله با ایران صادر نکند، هیچ‌یک از شرکت‌های هواپیماسازی بویینگ و ایرباس اجازه فروش هواپیما به ایران را نخواهند داشت از طرفی دیگر نیز برخی معتقدند تا پس از انتخابات ریاست‌جمهوری در ایالات متحده امریکا و مشخص شدن جمهوری‌خواه یا دموکرات بودن رییس‌جمهور آینده این کشور نمی‌توان به صدور مجوز «اوفک» و در نهایت روشن شدن تکلیف قراردادهای بویینگ و ایرباس چندان امیدوار بود.
عمر ناوگان هوایی پایان یافته است
اما چون به طور دقیق نمی‌توان درخصوص اجرا شدن قرارداد با بویینگ و ایرباس زمان‌بندی کرد در نتیجه باید تا آن زمان وضعیت هواپیماهای کشور و اینکه این تعداد هواپیمای فرسوده تا چه زمان می‌توانند نیاز حمل و نقل هوایی کشور را برطرف کنند، مورد بررسی قرار داد.
در همین رابطه، هوشنگ شهبازی با بیان اینکه سال‌ها پیش فرصت استفاده از هواپیماهای فرسوده در کشور به پایان رسیده است به «تعادل» گفت: سال‌هاست که کارشناسان درخصوص فرسودگی ناوگان هوایی کشور و سن بالای هواپیماها هشدار می‌دهند اما گوش مدیران بدهکار نیست. شهبازی ادامه داد: متاسفانه سال‌هاست که در حوزه هواپیماها دچار بحران هستیم و من هر روزی که خبر سانحه هوایی را نمی‌شنوم خدا را شکر می‌کنم.
این کارشناس صنعت هوانوردی کشور تصریح کرد: امیدوارم وزارت خزانه‌داری امریکا هر چه سریع‌تر مجوز اوفک را صادر کند تا قرارداد ایران با بویینگ و ایرباس اجرایی شود اما در آن صورت نیز باز هم این سوال پیش می‌آید که آیا فرودگاه‌های کشور ما برای ورود 200 فروند هواپیمای جدید جا دارد؟
شهبازی ادامه داد: باید بگویم که متاسفانه زیرساخت‌های کشور ما برای ورود هواپیماهای جدید به کشور نه تنها آماده نیست بلکه هنوز هیچ اقدامی نیز درخصوص آماده‌سازی فرودگاه‌های کشور برای ورود هواپیماهای نو انجام نشده است.
هوشنگ شهبازی با اشاره به اینکه در دوران تحریم مدیران مسوول در حمل و نقل هوایی کشور موفق نشدند حتی از امکانات موجود برای بهبود وضعیت ناوگان هوایی کشور بهره‌برداری کنند، گفت: تحریم یک ممنوعیت و در واقع یک محدودیت است اما مشکل اصلی به مدیریت صنعت هوانوردی کشور و وضعیت اقتصادی در کشور بازمی‌گردد.
این کارشناس هوایی به «تعادل» گفت: این موضوع که مدیران ما در ایرلاین‌های مختلف و در سطوح بالاتر موفق نشدند حتی در زمان تحریم زیرساخت‌های کشور را آماده کنند، نشان می‌دهد که این تفکر آینده‌نگری در بین مدیران در کشور ما وجود ندارد. وی گفت: باید ببینیم در صورتی که هواپیماهای جدید-حتی20فروند- وارد کشور شوند، آیا فرودگاه‌های ما آمادگی پذیرش و پارک آنها را دارند؟ آیا پرسنل آموزش دیده برای پرواز، تعمیر و نگهداری و... این هواپیماها را داریم؟
شهبازی تاکید کرد: همانطور که بارها نیز گفته‌ام مشکل اصلی در صنعت هوانوردی ما به موضوع مدیریت بازمی‌گردد. متاسفانه در کشور ما به جای استفاده از مدیران نسل چهارم همچنان در بسیاری از بخش‌های حیاتی و تاثیرگذار از مدیران نسل دومی که دانش و تجربه آنها به سال‌ها قبل بازمی‌گردد، استفاده می‌شود.
این خلبان بازنشسته تاکید کرد: در صنعت هوانوردی کشور ما هجمه‌هایی که به شرکت‌های هواپیمایی وارد می‌شود از کسب درآمد آنها بسیار بیشتر است و همین موضوع سبب شده تا مشکلات فروانی برای این ایرلاین‌ها به وجود بیاید.
وی به مشکلات به وجود آمده برای هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران (ایران ایر) اشاره کرد و گفت: همین مشکلات موجب شد تا در زمان تحریم هیچ یک از ایرلاین‌ها به فکر بهبود وضعیت هواپیماهای ناوگان خود نیفتند.
شهبازی تصریح کرد: به عنوان مثال شرکت‌های هواپیمایی می‌توانند در مدت زمانی که در انتظار صدور مجوز اوفک برای خرید هواپیما از بویینگ و ایرباس هستیم با اجاره به شرط تملیک هواپیما از سایر شرکت‌های سازنده هواپیما یا استفاده از مدل منبع باز(OPEN SOURCE)(یعنی اجاره هواپیما تا زمانی که شرکت هواپیمایی به آن نیاز دارد و پس دادن آن به شرکت اجاره‌دهنده پس از آن) نسبت به بهبود وضعیت پرواز هواپیماهای خود اقدام کنند.
این کارشناس هوایی ادامه داد: در این صورت شرکت‌های هواپیمایی می‌توانند هم پروازهای خود را ایمن و بدون تاخیر انجام دهند و هم با افزایش تعداد پروازهای خود از طریق هواپیماهای اجاره‌یی درآمدزایی کرده و بتوانند حقوق کارکنان خود را به موقع به آنها پرداخت کنند و در این صورت است که دیگر مشکلاتی مانند مشکلاتی که هم‌اکنون شرکت «هما» و سایر شرکت‌های هواپیمایی با آنها دست به گریبان هستند را شاهد نخواهیم بود.
هوشنگ شهبازی تاکید کرد: تا زمانی که تفکر مدیران ما مدرن نشده و این تفکر در آنها به وجود نیامده که باید با زمان و براساس مقتضیات آن مدیریت کرد، نمی‌توان آینده خوشی را برای صنعت هوایی کشور تصور کرد.
