6 استان مالک بیش از 50 درصد باغهای کشور تولید 62 درصد از خرمای کشور در 4 استان کرمان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و بوشهر
گروه اقتصاد اجتماعی سپیده پیری
آب و ﻏﺬا ﭼﺎﻟﺶ اﺻﻠﻲ ﺟﻮاﻣﻊ آﻳﻨﺪه اﺳﺖ و اﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی درﺳﺘﻲ در ﺑﺨـﺶ ﻛـﺸﺎورزی اﻧﺠـﺎم ﻧـﺸﻮد، آﻳﻨﺪه ﺑﺸﺮ از اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﻣﻮرد ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد. ﻛﺸﺎورزی به عنوان ﻳﻜﻲ از ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻫﺎی تامین اﻗﺘﺪار و اﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﻳﻜﻲ از ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺣﻮزهﻫﺎی اﻗﺘﺼﺎدی ﻛﺸﻮر ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد. اﻳﻦ ﺑﺨﺶ از ﻳﻚ ﺳﻮ ﺳـﻬﻢ ﺑـﺎﻻﻳﻲ در ارزش اﻓﺰوده اﻗﺘﺼﺎد ﻛﺸﻮر دارد و از ﺳﻮﻳﻲ دﻳﮕﺮ ﺳﻬﻢ ﺑﺎﻻﻳﻲ را در ﺣﻮزه اﺷﺘﻐﺎل ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻫﻤﻴﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ و ﻣﺰﻳﺖ ﻧﺴﺒﻲ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﺤﺼﻮﻻت در ﺷﺮاﻳﻂ اﻗﻠﻴﻤﻲ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻛﺸﻮر و ﻧﻴﺰ ﺗﺠﺎرت ﺧﺎرﺟﻲ، معاونت برنامهریزی و اقتصادی وزارت جهاد کشاورزی اﻗﺪام ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﮔﺰارﺷـﻲ از وﺿـﻌﻴﺖ ﺳـﻄﺢ زﻳﺮﻛـﺸﺖ، ﺗﻮﻟﻴـﺪ و ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ در ﻣﺤـﺪوده 32 ﺳـﺎزﻣﺎن ﺟﻬﺎدﻛـﺸﺎورزی در ﺳـﺎل 1393 ﻧﻤـﻮده اﺳـﺖ. گزارش «تعادل» از مهمترین دادههای منتشر شده در سومین جلد سالنامه آماری محصولات کشاورزی را در ادامه میخوانید.
رکورد زنی سیب و پسته
در ﺳﺎل 1393 ﺳﻄﺢ ﺑﺎرور ﻣﺤـﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒـﺎﻧﻲ ﻛـﺸﻮر 2,23ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﻫﻜﺘـﺎر ﺑـﻮده اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻣﻴﻮهﻫﺎی داﻧﻪدار 10,2درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﻫـﺴﺘﻪدار 9,5درﺻـﺪ، ﻣﻴـﻮهﻫـﺎی داﻧـﻪرﻳـﺰ 13درﺻـﺪ، ﻣﻴـﻮهﻫـﺎی ﺧـﺸﻚ 28درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﺳﺮدﺳﻴﺮی 0,9درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪ ﮔﺮﻣﺴﻴﺮی 28,9درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﮔﺮﻣﺴﻴﺮی 0,5درﺻـﺪ و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ 9,1درﺻـﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ. در ﺑﻴﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ذکر شده ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑـﻪ ﭘـﺴﺘﻪ ﺑـﺎ 14,2درﺻـﺪ، اﻧﮕﻮر 12,5درﺻـﺪ، ﺳﻴﺐ 9,1درﺻـﺪ، ﺧﺮﻣﺎ 8,9درﺻـﺪ، ﺑـﺎدام 7,6درﺻـﺪ، ﭘﺮﺗﻘـﺎل 6,7درﺻـﺪ و ﮔـﺮدو 5,1درﺻـﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﻳﻌﻨﻲ 64درﺻـﺪ از ﺳﻄﺢ ﺑﺮداﺷﺖ ﺑﺎرور ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ 7 ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺰﺑﻮر است.
در این سال ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤـﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒـﺎﻧﻲ ﻛـﺸﻮر 16,52ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﺗـﻦ اعلام شده ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﺗﺮﺗﻴـﺐ ﻣﻴﻮهﻫﺎی داﻧﻪدار 22,3درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﻫﺴﺘﻪدار 12,6درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮهﻫﺎی داﻧﻪ رﻳﺰ 18,9درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮهﻫـﺎی ﺧـﺸﻚ 3,7درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮه ﻫﺎی ﺳﺮدﺳﻴﺮی 0,2درﺻـﺪ، ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪ ﮔﺮﻣـﺴﻴﺮی 38,8درﺻـﺪ، ﻣﻴـﻮهﻫـﺎی ﮔﺮﻣـﺴﻴﺮی 1,1درﺻـﺪ و ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ 2,4درﺻـﺪ ﺑﻮده اﺳﺖ. در اﻳﻦ ﺑﻴﻦ ﺑﻴـﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣﺮﺑـﻮط ﺑـﻪ ﺳـﻴﺐ ﺑـﺎ 20,6درﺻﺪ، اﻧﮕﻮر 11,7 درﺻـﺪ، ﭘﺮﺗﻘﺎل18,5درﺻـﺪ، ﺧﺮﻣﺎ 6,3درﺻـﺪ، اﻧﺎر6 درﺻـﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ 63درﺻـﺪ از ﻛـﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ را 5 ﻣﺤﺼﻮل عنوان شده تشکیل میدهند که خود رقمی قابل توجه و معنادار است.
خرمای سیستان و بلوچستان در چنگال تجار پاکستانی
در میان محصولات نام برده شده آوازه پسته و خرمای ایرانی به فراتر از مرزها رفته و طرفدارانی دارد که ذایقهشان با محصولات ایرانی گره خورده است. به طور ویژه و با تمرکز بر صادرات محصولی چون خرما ایران صادرات دارای رتبه سوم خاورمیانه و ششم دنیا است.
استان سیستان و بلوچستان که در این گزارش رکورد دومین استان تولیدکننده این محصول را دارد نتوانسته از چنین ظرفیتی در راستای منافع استان بهره ببرد و این رکوردزنی فرصتی برای سوءاستفاده تجار پاکستانی فراهم کرده است به گونهیی که تجار کشور همسایه از ضعف مدیریتی و کمبود صنایع تبدیلی در سیستان و بلوچستان استفاده کرده و خرمای مرغوب تولیدی این استان را به صورت فلهیی با قیمت اندکی خریداری و پس از انتقال به کشورشان و فرآوری و بستهبندی این محصول با نام آن کشور و قیمت بالایی در بازارهای جهانی عرضه کرده و سود قابل توجهی به دست میآورند. درحالی که با برنامهریزیهای مدون و حمایت از تولیدکنندگان و ایجاد و گسترش صنایع فرآوری خرما در سیستان و بلوچستان میتوان گامهای بلندی در راستای توسعه صادرات غیرنفتی استان برداشت.
6 استان مالک بیش از 50درصد باغها
در این گزارش آمده که در ﺳﺎل 1393، ﺳﻄﺢ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ (ﻛﺸﻮر اﻋﻢ از ﻏﻴﺮﺑـﺎرور و ﺑـﺎرور) ﺣـﺪود 2,59ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﻫﻜﺘـﺎر اﺳﺖ ﻛﻪ 85درﺻـﺪ آن آﺑﻲ و ﺑﻘﻴﻪ دﻳﻢ است. ﺳﻄﺢ ﺑﺎرور ﺑﺎغﻫﺎی ﻛـﺸﻮر ﺣـﺪود 2,21ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﻫﻜﺘـﺎر ﺑـﺮآورد شده ﻛﻪ ﻣﻌﺎدل 86درﺻـﺪ از ﻛﻞ ﺳﻄﺢ ﺑﺎغﻫﺎی ﻛﺸﻮر است.
در اﻳﻦ ﺳﺎل اﺳﺘﺎن ﻓﺎرس ﺑﺎ دارا ﺑﻮدن ﺳﻬﻢ 14,07درﺻـﺪی از ﻛﻞ ﺳـﻄﺢ ﻣﺤـﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒـﺎﻧﻲ، ﺑـﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ ﺑﺎغﻫﺎی ﻛﺸﻮر را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﺎنﻫﺎی دﻳﮕﺮ دارد و ﭘﺲ از آن اﺳـﺘﺎن ﻫـﺎی ﻛﺮﻣـﺎن ﺑـﺎ ﺳـﻬﻢ 12,03درﺻـﺪ، ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی ﺑﺎ 10,84درﺻـﺪ، ﻣﺎزﻧﺪران ﺑﺎ 5,83درﺻـﺪ، ﮔﻴﻼن ﺑﺎ 4,01درﺻـﺪ، آذرﺑﺎﻳﺠـﺎنﺷـﺮﻗﻲ ﺑـﺎ 4درﺻـﺪ در رﺗﺒﻪﻫﺎی دوم ﺗﺎ ﺷﺸﻢ ﻗﺮار دارﻧﺪ. اﻳﻦ 6 اﺳﺘﺎن در ﻣﺠﻤﻮع 50,79درﺻـﺪ از ﺳﻄﺢ ﺑﺎغﻫـﺎ ی ﻛـﺸﻮر را ﺑـﻪ ﺧـﻮد اﺧﺘﺼﺎص داده اﻧﺪ این در حالی است که ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﻄﺢ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ یعنی 0,23درﺻـﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ اﺳﺘﺎن اﻳﻼم است.
نجات ایلام با کشت موفقیتآمیز پسته
همچنین در رابطه با ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ ﻛﺸﻮر رقمی ﺣﺪود 16,52ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ اعلام شده اﺳﺖ ﻛـﻪ 94,63درﺻـﺪ آن آﺑﻲ و ﺑﻘﻴﻪ ﺑﻪﺻﻮرت دﻳﻢ ﺑﺮداﺷﺖ ﺷﺪه اﺳﺖ. در اﻳﻦ ﺳﺎل اﺳﺘﺎن ﻓﺎرس ﺑﺎ دارا ﺑﻮدن ﺳﻬﻢ 17,14درﺻـﺪی از ﻛـﻞ ﻣﻴـﺰان ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣﺤـﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒـﺎﻧﻲ، ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎغﻫﺎی ﻛﺸﻮر را دارد و ﭘﺲ از آن اﺳﺘﺎن ﻫﺎی ﻣﺎزﻧﺪران ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 10,79درﺻـﺪ و آذرﺑﺎﻳﺠﺎنﻏﺮﺑﻲ ﺑـﺎ 6,68درﺻـﺪ، ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی ﺑﺎ 5,71درﺻـﺪ، آذرﺑﺎﻳﺠﺎنﺷﺮﻗﻲ ﺑـﺎ 5,02درﺻـﺪ، ﺗﻬـﺮان ﺑـﺎ 4,43درﺻـﺪ و ﺟﻨـﻮب اﺳﺘﺎن ﻛﺮﻣﺎن ﺑﺎ 4,32درﺻـﺪ در رﺗﺒﻪﻫﺎی دوم ﺗﺎ ﻫﻔﺘﻢ ﻛﺸﻮری ﻗﺮار دارﻧـﺪ. اﻳـﻦ ﻫﻔـﺖ ا ﺳـﺘﺎن در ﻣﺠﻤـﻮع 54,1درﺻﺪ از ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ ﻛﺸﻮر را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص دادهاﻧﺪ. ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 0,1درﺻـﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ اﺳﺘﺎن اﻳﻼم است.
این درحالی است که چندی پیش بابک افراز، مدیر باغبانی سازمان جهاد کشاورزی استان ایلام در گفتوگویی خبر از کشت موفقیتآمیز پسته در استان ایلام داده بود. موضوعی که میتواند جایگاه این استان را در حوزه تولید محصولات باغی با تغییرات جدی مواجه کند.
وی گفت: پس از اینکه سال گذشته کشت زعفران در شهرستان سیروان با موفقیت انجام گرفت اکنون مسوولان سازمان جهاد کشاورزی استان از برداشت محصول پسته از باغهایی که به صورت الگویی به این محصول اختصاص داده شده بود، خبر میدهند. کشت پسته به دلیل ارزش اقتصادی بالای آن از اهمیت بالایی برخوردار است به طوری که کشت و برداشت این محصول در هر منطقهیی میتواند در توسعه اقتصادی آن منطقه تاثیرگذار باشد. با توجه به اینکه درخت پسته درختی مقاوم است، در بسیاری شرایط قابل کشت است به همین دلیل برخی کارشناسان جهاد کشاورزی اقدام به کشت نهال پسته در برخی نقاط استان کردند که کشت این محصول موفقیتآمیز بوده است.
با توجه به نیاز کم درخت پسته به آب بدون شک کشت این محصول میتواند جایگزین خوبی برای کشت برخی محصولات دیگر در استان باشد. افراز اظهار داشت: نیاز است مسوولان ذیربط برای آشنایی کشاورزان با این محصولات تلاش کنند تا کشاورزان این استان به جای کشت محصولات کنونی که ارزش اقتصادی بالایی ندارد به کشت محصولات پردرآمد ترغیب شوند. همچنین از سال 86 کارشناسانی از کرمان و دامغان برای شناسایی اقلیم منطقه به استان دعوت شدند با توجه به اینکه پسته از تیره بنه است و با در نظر گرفتن اینکه درخت بنه در استان بهراحتی پرورش مییابد، احتمال پرورش نهال پسته نیز در استان داده میشد. اقلیم اکثر شهرستانهای استان مورد بررسی قرار گرفت و در برخی مناطق مانند ملکشاهی، ایوان اقدام به کشت نهال پسته کردیم.
در ابتدا به صورت الگویی 6 تا 7 هکتار کشت کردیم و پس از مدتی نهالها را پیوند زدیم که پس از 2سال شاهد گلدهی و محصولدهی این درختان بودیم.
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی استان ایلام گفت: طی چند سال گذشته بیش از 35هکتار از اراضی استان به کشت پسته اختصاص یافت که این کشت موفقیتآمیز بود. با توجه به اینکه پسته یک محصول با ارزش اقتصادی بالا به شمار میرود بدون شک کشت این محصول به توسعه اقتصادی استان کمک خواهد کرد. علاوه بر آن با توجه به اینکه در هر هکتار از باغهای پسته برای یک نفر اشتغالزایی صورت میگیرد بدون شک کشت نهال این محصول به اشتغالزایی در استان کمک میشود. تولید 16 میلیون تن محصول باغبانی در ﺳﺎل 1393، از ﺣﺪود 2,59ﻣﻴﻠﻴﻮن ﻫﻜﺘﺎر ﺳﻄﺢ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ (اﻋﻢ از ﺳـﻄﺢ ﻏﻴﺮﺑـﺎرور و ﺑـﺎرور)، ﺣﺪود 262 ﻫﺰار ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻌﺎدل 10,09درﺻـﺪ ﻣﻴﻮهﻫـﺎی داﻧـﻪدار، ﺣـﺪود 247 ﻫـﺰار ﻫﻜﺘـﺎر ﻣﻌـﺎدل 9,54درﺻـﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﻫﺴﺘﻪ دار، ﺣﺪود 301ﻫﺰار ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻌﺎدل 11,63درﺻﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی داﻧﻪرﻳﺰ، ﺣﺪود 746 ﻫﺰار ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻌـﺎدل 28,78درﺻﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﺧﺸﻚ، ﺣﺪود 24ﻫﺰار ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻌﺎدل 0,94درﺻـﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﺳﺮدﺳﻴﺮی، ﺣﺪود 770ﻫـﺰار ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻌﺎدل 29,69درﺻﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﻴﻤﻪﮔﺮﻣﺴﻴﺮی، حـﺪود 14ﻫـﺰار ﻫﻜﺘـﺎر ﻣﻌـﺎدل 0,52درﺻـﺪ ﻣﻴـﻮهﻫـﺎی ﮔﺮﻣﺴﻴﺮی و ﺣﺪود 228ﻫﺰار ﻫﻜﺘﺎر ﻣﻌﺎدل 8,81درﺻـﺪ ﺑﻘﻴﻪ ﺳﻄﺢ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ اﺳﺖ.
از ﻣﺠﻤﻮع 16,52ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ 1393 در ﺳﺎل، ﺣﺪود 3,68ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﺗـﻦ ﻣﻌـﺎدل 22.3درﺻﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی داﻧﻪ دار، ﺣﺪود 2,08 ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ ﻣﻌﺎدل 12,58درﺻـﺪ ﻣﻴـﻮهﻫـﺎی ﻫـﺴﺘﻪدار، ﺣـﺪود3,13ﻣﻴﻠﻴﻮنﺗﻦ ﻣﻌﺎدل 18,92درﺻـﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی داﻧﻪﻳﺰ، ﺣﺪود610 ﻫﺰار ﺗـﻦ ﻣﻌـﺎدل 3,7درﺻـﺪ ﻣﻴـﻮهﻫـﺎی ﺧـﺸﻚ، ﺣﺪود 33,5 ﻫﺰارﺗﻦ ﻣﻌﺎدل 0,2درﺻـﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﺳﺮدﺳـﻴﺮی، ﺣـﺪود6,41ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﺗـﻦ ﻣﻌـﺎدل 38,82درﺻـﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪ ﮔﺮﻣﺴﻴﺮی، ﺣﺪود 187ﻫﺰار ﺗﻦ ﻣﻌﺎدل 1,13درﺻـﺪ ﻣﻴﻮهﻫﺎی ﮔﺮﻣـﺴﻴﺮی و ﺣـﺪود 390ﻫـﺰار ﺗـﻦ ﻣﻌﺎدل 2,36درﺻـﺪ ﺑﻘﻴﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﺮرﺳﻲ ﭘﻨﺞ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ
این گزارش با بررسی محصولات باغبانی در سال 93 ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ از ﺑﻴﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏ ﺒﺎﻧﻲ را اعلام کرد. ﻣﺤﺼﻮل ﺳﻴﺐ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﺣـﺪود 3,4ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ و ﺳﻬﻢ 20,57 د رﺻﺪ از ﻛﻞ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﺎنﻫﺎی آذرﺑﺎﻳﺠﺎنﻏﺮﺑـﻲ ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 26درﺻـﺪی، آذرﺑﺎﻳﺠﺎنﺷﺮﻗﻲ ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 12درﺻـﺪی، ﺗﻬﺮان ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 11درﺻﺪی و ﻓﺎرس ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 9درﺻـﺪی در رﺗﺒﻪﻫﺎی اول ﺗﺎ ﭼﻬﺎرم ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺳﻴﺐ ﻛﺸﻮر ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﻳﻦ ﭼﻬﺎر اﺳﺘﺎن ﺟﻤﻌﺎً در ﺣـﺪود 59درﺻـﺪ از ﻛﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﻴﺐ ﻛﺸﻮر در اﻳﻦ ﺳﺎل را ﺗﺄﻣﻴﻦ کردهاند. رﺗﺒﻪ دوم ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﮕﻮر ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺣﺪود 3,05 ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ و ﺳﻬﻢ 18,46درﺻﺪ از ﻛﻞ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴـﺪﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ است ﻛﻪ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻓﺎرس ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 16درﺻـﺪی، ﻫﻤﺪان ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 11درﺻـﺪی، ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 10,83درﺻـﺪی، ﻗﺰوﻳﻦ 10,57 ﺑﺎ ﺳﻬﻢ درﺻـﺪی و آذرﺑﺎﻳﺠ ﺎنﺷﺮﻗﻲ ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 10,36درﺻـﺪی در رﺗﺒـﻪﻫـﺎی اول ﺗﺎ ﭘﻨﺠﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻧﮕﻮر ﻛﺸﻮر ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﻳﻦ ﭘـﻨﺞ اﺳـﺘﺎن سهم قابل توجهی یعنی حدود 59درصد از ﻛـﻞ ﺗﻮﻟﻴـﺪ اﻧﮕﻮرﻛﺸﻮر را داشتهاند.
رﺗﺒﻪ ﺳﻮم ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﺮﺗﻘﺎل ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺣـﺪود 1,93ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﺗـﻦ و ﺳـﻬﻢ 11,7درﺻـﺪ از ﻛـﻞ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻣﺎزﻧﺪران ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 43درﺻـﺪی، ﻓﺎرس ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 20درﺻـﺪی و ﺟﻨﻮب اﺳﺘﺎن ﻛﺮﻣﺎن ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 17درﺻـﺪی در رﺗﺒﻪﻫﺎی اول ﺗﺎ ﺳﻮم ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﭘﺮﺗﻘﺎل ﻛﺸﻮر ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﻳـﻦ ﺳﻪ اﺳﺘﺎن ﺟﻤﻌﺎً در ﺣﺪود 80درﺻـﺪ از ﻛﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺮﺗﻘﺎل ﻛﺸﻮر را ﺗﺄﻣﻴﻦ کردهاند. رﺗﺒﻪ ﭼﻬﺎرم ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺧﺮﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺣﺪود 1,04ﻣﻴﻠﻴـﻮن ﺗـﻦ و ﺳـﻬﻢ 6,31درﺻـﺪ از ﻛـﻞ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎﻏ ﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﺟﻨﻮب اﺳﺘﺎن ﻛﺮﻣﺎن ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 17,44درﺻـﺪ ی، سیستان و بلوچستان ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 17,11درﺻـﺪ ی، ﺧﻮزﺳﺘﺎن ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 13,84درﺻـﺪی و ﺑﻮﺷﻬﺮ ﺑﺎ ﺳـﻬﻢ 13,63درﺻـﺪی در رﺗﺒـﻪﻫﺎی اول ﺗﺎ ﭼﻬﺎرم ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﺮﻣﺎ ﻛﺸﻮر ﻗﺮار دارﻧﺪ و اﻳﻦ ﭼﻬﺎر اﺳﺘﺎن ﺟﻤﻌﺎً در ﺣﺪود 62درﺻـﺪ از ﻛﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﺮﻣﺎ ﻛﺸﻮر را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ.
رﺗﺒﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻣﻴﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻧﺎر ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺣﺪود 0,99 ﻣﻴﻠﻴﻮن ﺗﻦ و ﺳﻬﻢ 5,99درﺻـﺪ از ﻛﻞ ﻣﻴـﺰان ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ اﺳﺘﺎنﻫﺎی ﻓﺎرس ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 27درﺻـﺪی، ﻣﺮﻛﺰی ﺑﺎ ﺳﻬﻢ 13درﺻـﺪی، ﺧﺮاﺳﺎن رﺿﻮی ﺑﺎ ﺳـﻬﻢ 12درﺻـﺪی و 9 ﻳﺰد ﺑﺎ ﺳﻬﻢدرﺻـﺪی در رﺗﺒﻪﻫﺎی اول ﺗﺎ ﭼﻬﺎرم ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎن اﻧـﺎر ﻛـﺸﻮر ﻗـﺮار دارﻧـﺪ و اﻳـﻦ ﭼﻬـﺎر اﺳﺘﺎن ﺟﻤﻌﺎً در ﺣﺪود 61درﺻـﺪ از ﻛﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ اﻧﺎر ﻛﺸﻮر را ﺗﺄﻣﻴﻦ ﻧﻤﻮدهاﻧﺪ.