گروه صنعت|
آمار متفاوت اما نگرانکنندهیی که روزانه از میزان قاچاق کالا به کشور ارائه میشود، نشان میدهد که مردمی کردن مبارزه با قاچاق کالا و ارز به نحوی باید به عنوان یک راهبرد مورد توجه قرار گیرد که همه مردم در قبال یکدیگر برای زدودن زنگار قاچاق از اقتصاد و آثار زیانبار آن احساس مسوولیت کنند. این در حالی است که برای ساماندهی مبارزه با قاچاق کالا قرار است از یک تاریخ مشخص اصناف متعهد شوند که هیچ یک از واحدهای صنفی زیر مجموعه آنها کالای قاچاق عرضه نکنند و از آن تاریخ به بعد در صورت موافقت مسوولان بالادستی به صورت رسمی با این مساله برخورد و اعمال قانون شود. ابراهیم درستی، نایبرییس اتاق اصناف ایران ضمن تایید این خبر اظهار کرد که اصناف با ارائه هر گونه کالای قاچاق مخالفند و همه دستگاهها در این خصوص باید همسو شده و با مقوله قاچاق به صورت ریشهیی برخورد کنند. رییس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز نیز در این زمینه گفت: میوههایی که با عنوان ترانزیت به کشورهای همسایه از گمرک ترخیص میشود در داخل کشور تخلیه و با جایگزینی میوه ایرانی از کشور خارج میشود. حبیبالله حقیقی درباره
علت ورود فراوان میوه قاچاق با وجود فسادپذیری آن اظهار داشت: سال گذشته کشفیاتی در مورد چند محموله میوه قاچاق در اصفهان داشتیم که مشخص شد، این میوهها از پایانه بندر شهید رجایی تحت عنوان میوه ترانزیت به مقصد عراق و شلمچه وارد کشور شده است. وی با اشاره به اطلاعات گمرک در مورد نحوه ترخیص چنین میوههایی تصریح کرد: میوه را با عنوان میوه ترانزیت وارد کردهاند که میوه ممنوع و غیرممنوعه هم برای کالای ترانزیتی که به کشور دیگر قرار است حمل شود، منعی ندارد.موضوع مبارزه با قاچاق در حالی مطرح میشودکه اتحادیه لوازم خانگی مبارزه جدی خود را در این زمینه آغاز میکند.
برخورد جدی با فروشندگان کالای قاچاق
در همین راستا رییس اتحادیه لوازم خانگی، از آغاز طرح برخورد جدی با فروشندگان کالای قاچاق در بازار تهران از امروز خبر داد. محمد طحانپور درباره کشف ظروف قاچاق در بندر گناوه گفت: اتحادیه لوازم خانگی از این موضوع هیچ اطلاعی ندارد و خواهش میکنیم سازمانهای مسوول جزییات آن را در اختیار ما هم بگذارند.
وی همچنین درباره همین میزان قاچاق اجناس چینی و ضربه آنها به اقتصاد و تولید داخلی گفت: تولیدات چینی ما بسیار با کیفیت هستند. ولی از کشور چین کالای بیکیفیت وارد میکنند. جلو اینها را باید بگیرند. واحد صنفی وقتی یک کارتن، دو کارتن میخرد، متهم میشود. ما در تلاشیم آنها هم نخرند. اما در مرز و مبدا باید واردات قاچاق کنترل شود. طحانپور درباره وضعیت کلی قاچاق در صنعت لوازم خانگی نیز چنین روایت کرد: قاچاق لوازم خانگی در حوزه کالاهای بسیار کوچک است، اما درباره کالاهای بزرگ کم است. این میزان قاچاق هم از طریق بانه وارد کشور میشود. ما برای جلوگیری از قاچاق در این مرز پیشنهاد دادهایم در 20 کیلومتری بانه مراقب بگذارند. الان روند اینطور است که در آنجا افراد به صورت شخصی کالای قاچاق را وارد میکنند، همسرشان را هم با خودشان میبرند و تا کسی چیزی میگوید، میگویند برای مصرف شخصی است. قاچاق، قاچاق است.
این بهانهجوییها صحیح نیست. باید از مبدا جلو آن را بگیرند. حالا در خود بانه نمیتوانند، 20 کیلومتر بعد از آن این کار را انجام دهند.» وی در خصوص نمونه برخورد با کالای قاچاق گفت: برخوردی که در کوچه مروی صورت گرفت، بسیار خوب بود. به مرکزی برای فروش لوازم آرایشی و بهداشتی قاچاق تبدیل شده بود و باید برخورد میشد. ما هم برنامه داریم که با توجه به سفارش و پیگیری رهبری، حتما با کالاهای قاچاق برخورد کنیم. البته برنامه ما مانند طرح کوچه مروی ضربتی نیست. عدهیی موازی و با برگ سبز حرکت میکنند، ولی بعضیها شیطنتهایی دارند. اصلا در حوزه لوازم خانگی وضعیت قاچاق به صورت بحرانی گسترده نیست.
برای مبارزه با قاچاق، نقشه راه نداریم
رییس کمیسیون واردات اتاق ایران از پدیده قاچاق میگوید: برای مبارزه با قاچاق، نقشه راه نداریم. گاهی در برخوردها خودمحور هستیم؛ اقدام ما در جهت عکسهم و خنثیکردن هم و در تضاد باهم عمل میکند.
بار دیگر قاچاق کالا، واژهیی دیرآشنا و تکراری در ادبیات اقتصادی و سیاسی ایران است. نهادهای متعدد اجرایی کشور درگیر حل این معضل هستند و همچنان قاچاق کالا ادامه دارد. از طرفی برخورد با قاچاقچیان هم شانه به شانه اقتصاد قاچاق در حرکت است. اما قاچاق، قلب تولید را در کشور نشانه گرفته و اقتصاد ایران را دچار چالش کرده است. دولت یازدهم از روزهای نخست شروع به کار، برای مبارزه با قاچاق کالا عزم جدی از خود نشان داده است. بازگشت دوباره مسعود کرباسیان، رییس کل گمرک در دولت هشتم، به این سازمان و همچنین انتخاب چهره با سابقهیی چون حبیبالله حقیقی برای مدیریت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز را میتوان نمایانگر عزم جدی دولت یازدهم برای مبارزه با پدیدهیی رشد یافته و تنومند به اسم
قاچاق دانست. پارلمان بخش خصوصی هم برای مبارزه با قاچاق پا به میدان گذاشته است؛ با جلسات کارشناسی، مطالعه و انجام پژوهش و در نهایت ارائه راهکار به دولت. اتاق ایران 30 عامل را به عنوان عوامل موثر بر قاچاق کالا شناسایی کرده است. در گزارشی که از سوی کمیسیون واردات اتاق ایران تدوین شده، تعرفه بالا، تغییرات مابهالتفاوت ارز، مالیات، محدودیتهای تجاری و مقرراتی دولت، بیکاری و توسعهنیافتگی مناطق مرزی، میزان تورم، نظام تامین اجتماعی نامناسب، عدم کارآیی اقتصادی، مهاجرت افسارگسیخته، نامناسب بودن حقوق کارکنان گمرک، نبود امنیت شغلی، ریسک پایین قاچاق، سطح پایین آگاهی جامعه، کمبود زیرساختهای اقتصادی کشور، عدم امنیت سرمایهگذاری، یارانهها، کنترل ناکامی مرزها، اختلاف قیمت در دوسوی مرز، کیفیت نامناسب کالاهای داخلی، نقش اسکلههای غیرمجاز، کنترل نامناسب مناطق آزاد، نقش مسوولان ذیربط، سست بودن قوانین مبارزه با قاچاق، وضعیت جغرافیایی خاص، وضعیت سیاسی و امنیتی کشور، نفوذ به کشور جهت امور جاسوسی، تحریمهای اقتصادی ایران، رشد نقدینگی در کشور، فرهنگپذیری غلط مرزنشینان و مراودات قومی در دو سوی مرز
عواملی است که به قاچاق کالا منتج میشود. در این گزارش، راهکارهای موثر درخصوص مبارزه با قاچاق نیز از سه منظر «فرهنگی-اجتماعی»، «اقتصادی» و «سیاسی-مدیریتی» مورد بررسی قرار گرفته است.
بخشینگری، یک سیاست اشتباه
اما سیدمحمد جعفری، رییس کمیسیون تخصیصی واردات اتاق ایران نیز در این زمینه میگوید: برخورد با قاچاق نیاز به عزم جدی دارد، اما متاسفانه سیاستهای اقتصادی ما در این برخورد منسجم نیست. وی با گلایه از نحوه برخورد با این پدیده شوم میافزاید: ما نقشه راه نداریم. گاهی در برخوردها و برنامهها خودمحوری داریم؛ نگاه ما بخشینگر است؛ مشکلات را محلی میبینیم نه ملی؛ اقدام ما گاهی در جهت عکس هم و خنثی کردن همدیگر و در تضاد با هم هست. جعفری برخورد با قاچاق را فقط در راهکارهای اقتصادی خلاصه نمیکند و بر این باور است که برای برخورد با قاچاق کالا باید برنامه فرهنگی-آموزشی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و قانونی داشته باشیم.
رییس کمیسیون واردات اتاق ایران میگوید: پارلمان بخش خصوصی، مشاور سه قوه است. ما باید بتوانیم به راهکارهای متعدد بیندیشیم تا از طریق این انسجام فکری در همه حوزهها با پدیده قاچاق، مقابله کنیم. به گفته وی اصلیترین رویه برای مقابله با قاچاق، فرهنگسازی و اصلاح الگوی مصرف است که نیاز به آموزش دارد. جعفری در پاسخ به اینکه وضعیت مبارزه با قاچاق کالا نسبت به دولت گذشته را چگونه ارزیابی میکند، میگوید: پیش از این موانع و مشکلاتی پیش روی بازرگانان وجود داشت اما با تدبیری که اندیشیده شد، برخی موانع حذف شد. این روند البته تداوم دارد. دولت در مسیر قدم برمیدارد و خارج از مسیر حرکت نمیکند. اما هنوز هم تجارت ما با استانداردهای بینالمللی فاصله معناداری دارد. ما باید به رتبه خود در جهان هم در فضای کسب و کار و هم در رتبه تجارت و رتبه گمرک حساس باشیم. او تاکید میکند: ما نباید از استانداردهای بینالمللی فاصله بگیریم. باید برای ارتقای وضعیت خود تلاش جدی داشته باشیم و این ممکن نخواهد بود مگر با همدلی و همراهی واقعی همه قوا و ارکان کشور.