گروه تجارت با نامهیی که رجب طیب اردوغان، رییسجمهور ترکیه به ولادیمیر پوتین، رییسجمهور روسیه نوشت بار دیگر این کشور میتواند محصولات تولیدی خود را بدون هیچ دغدغهیی روانه بازارهای روسیه کند. محصولاتی که آنقدر بازار روسیه برایشان ارزشمند بود که تولیدکنندگانشان حتی حاضر بودند پولی را به صادرکنندگان ایرانی بپردازند تا بلکه کالاهای ترک از طریق ایران به روسیه ارسال شود. این در شرایطی بود که با اوجگیری محدودیتهای روسیه بر سر واردات محصولات و مواد غذایی از ترکیه و اروپا، بارها و بارها مقامات روس اعلام کرده بودند که خواستار افزایش مراودات خود با تجار ایرانی و تامین بخش عمدهیی از نیازهای خود از بازار ایران هستند درحالی که تجار ایرانی هم میدانستند که بازار روسیه یک بازار بسیار پرپتانسیل برای صادرات محصولات غذایی ایرانی است و به همین دلیل جلسات متعددی برگزار شد تا بتوان راه را برای صادرات چشمگیر ایران به این کشور باز کرد اما حال بعد از گذشت مدتی نه تنها ایران نتوانست بازار روسیه را به دست بگیرد بلکه اکنون باز هم بازار جذاب این کشور را به ترکیه باخته است. در این میان موانع بر سر راه ورود تجار ایرانی به بازار
روسیه آنقدر زیاد بود که دو هفته قبل اسحاق جهانگیری، معاون اول رییسجمهور در جلسهیی که با صادرکنندگان به روسیه برگزار کرد، قول داد که موانع صادرات ایران با روسیه، حل و فصل شود. این در شرایطی است که هنوز هم اتفاق جدیدی نیفتاده به خصوص با نامهنگاری اخیر رییسجمهور ترکیه هم به نظر نمیرسد که دیگر تمایل سابق در میان مقامات روس برای سپردن بخش عمدهیی از بازارشان به دست تجار ایرانی پا برجا باشد. اسدالله عسگراولادی، رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و روسیه در گفتوگو با مهر گفت: با وجود عزم سیاسی مقامات دو کشور ایران و روسیه برای افزایش سطح مبادلات تجاری، متاسفانه این هدف محقق نشده و در دو ماهه ابتدای سال جاری ایران تنها ٥٠ میلیون دلار کالا به روسیه صادر کرده درحالی که توافقات مناسبی میان دولت دو کشور برای ارتقای سطح مبادلات انجام پذیرفته است. وی تصریح کرد: سفر اخیر ولادیمیر پوتین به ایران دستاوردهای خوبی برای بخش تجاری و صادرکنندگان کشور داشته و اکنون تعرفه ورود 10قلم کالای ایرانی به روسیه صفر شده است درحالی که به دلیل مشکلات ساختاری در تجارت ایران، صادرکنندگان نمیتوانند از این امتیاز بهره بگیرند. در این میان
دولت عزم کرده تا سطح روابط تجاری با روسیه را بالا برد و در این راستا تصمیمات خوبی گرفته است.
آخرین وضعیت تجارت با روسیه
آخرین آمارهای گمرک حکایت از این دارد که صادرات ایران به روسیه در سه ماهه ابتدای سال جاری نسبت به سه ماهه ابتدای سال قبل به لحاظ وزنی 71.56درصد کاهش و به لحاظ ارزشی ۴درصد کاهش را تجربه کرده که نشان میدهد، سیاستهای دولت برای تسخیر بازار روسیه از سوی صادرکنندگان ایرانی با وجود تاکید مقامات ارشد دو کشور چندان رضایتبخش و اثربخش نبوده است. بر این اساس میزان صادرات ایران به روسیه در سه ماهه ابتدای سال جاری به لحاظ وزنی ۵۷ میلیون و ۸۰۵هزار و ۲۷۳کیلوگرم بوده که این رقم در مدت مشابه سال قبل معادل ۲۰۳میلیون و ۲۶۲هزار و ۸۴۶کیلوگرم بوده است ضمن اینکه به لحاظ ارزشی صادرات ایران به این کشور در زمان یاد شده معادل ۴۶میلیون و ۹۴۵هزار و ۸۵۵ دلار و در مدت مشابه سال قبل ۴۹میلیون و ۱۳۷هزار و ۹۰دلار بوده است. همچنین میزان واردات ایران از روسیه نشانگر آن است که واردات از این کشور در سه ماهه ابتدای سال جاری ۲۵۹میلیون و ۵۱۰ هزار و ۵۰۱کیلوگرم بوده که ارزشی معادل ۵۳۹ میلیون و ۵۴۶ هزار و ۲۴۱دلار داشته است که این رقم تراز منفی تجارت ایران و روسیه را نشان میدهد. در عین حال میزان واردات ایران از روسیه در سه ماهه ابتدای سال ۹۴ نیز
حکایت از آن دارد که میزان واردات ایران به لحاظ وزنی ۳۳۱میلیون و ۱۱۵هزار و ۵۳۲کیلوگرم معادل ۱۴۳میلیون و ۱۳۷هزار و ۳۷۴دلار بوده است. به هر حال بعید به نظر میرسد با بازگشت ترکیه به بازار روسیه، ایران بتواند سهم خود را از بازار این کشور بگیرد البته اگر قرار است این سهم بیشتر شود باید اقدامات ویژهیی برای بازار این کشور انجام گیرد و دولت پشتیبانیهای خود را از صادرکنندگان برای ورود به بازار این کشور افزایش دهد.
اعزام هیات تجاری ایران به روسیه
در همین راستا و با هدف بررسی شرایط ایران در بازار روسیه و جلوگیری از حذف تجار ایران از این بازار، دفتر خدمات بازرگانی سازمان توسعه تجارت از اعزام هیات تجاری ـ بازاریابی ایران به بندر آستراخان روسیه در اواخر تیر ماه سال جاری خبر داد. در هیات اعزامی ایران، مقامات ارشد وزارتخانههای صنعت، معدن و تجارت، جهاد کشاوزی، ارتباطات و فناوری اطلاعات، راه و شهرسازی و سازمانهای استانی به عنوان نمایندگان بخش دولتی همچنین مسوولان اتاق مشترک ایران و روسیه، شرکتهای خوشنام صادراتی، فعالان اقتصادی ایران در جنوب روسیه، تورگردانان، شرکتهای حمل و نقل و لجستیک، کشتیرانی و خدمات بندری همچنین اتاقهای بازرگانی استانهای شمال کشور مشارکت خواهند داشت. اعزام این هیات به دلیل همزمانی با افتتاح رسمی خط پروازی منظم تهران ـ آستراخان با تخفیف 50 درصدی هزینه بلیت توأم خواهد بود.