گروه راه و شهرسازی|
اگرچه هنوز نظر نهایی 6نفر از کارشناسان دادستانی درباره مقصران اصلی حادثه شهران اعلام نشده است اما معاون وزیر کشور و رییس سازمان مدیریت بحران با اشاره به جمع‌بندی جلسات کارشناسی در این باره می‌گوید که عملیات «احداث مترو» علت فروریزش زمین بوده است.
سرانجام به دنبال گذشت بیش از دو هفته از وقوع حادثه شهران، ریزش زمین، ترکیدگی لوله گاز و آتش‌سوزی در منطقه مشخص شد که ماجرا آنگونه که شهردار تهران از زیر بار مسوولیت این حادثه شانه خالی کرده بود، نیست. قالیباف گفته بود که ماجرا نشست زمین ارتباطی با حفاری مترو نداشته است، درحالی که بررسی‌ها سخنان او را نفی می‌کند. اسماعیل نجار روز گذشته در گفت‌وگو با ایلنا نتایج این تحقیقات را شرح داد. او با اشاره به وقوع حادثه صبحگاه جمعه 28خرداد در محله شهران می‌گوید: در ساعات اولیه حادثه، دادستان جنایی آقای شهریاری در محل حادثه حضور یافتند و کاملا ابعاد حادثه را رصد کردند.
رییس سازمان مدیریت بحران بااشاره به اینکه دادستانی از ۶نفر از کارشناسان خبره برای بررسی ابعاد مختلف حادثه دعوت کرده، اما هنوز نظر قطعی‌شان را به ما اعلام نکرده‌اند، می‌افزاید: ما در جلساتی که با کارشناسان داشتیم، به این جمع‌بندی رسیدیم که در محل وقوع حادثه یعنی زیرزمین، عملیات احداث مترو در حال انجام بوده و بافت خاک به‌گونه‌یی بوده که آن چسبندگی لازم را نداشته و لاینینگ اصلی نیز انجام نشده است و به دلیل همین نوع بافت خاک، باعث شد که آنجا شاهد یک نشست باشیم و این نشست منجر به مابقی حوادث شده است.
همزمان با وقوع این حادثه شایعاتی زیادی درباره مقصر آتش‌سوزی از سوی مردم، مسوولان و حتی رسانه‌ها مطرح شد یکی از این شایعات نیز مبنی بر این بود که تونل مترو در خیابان یک شهران مقاوم‌سازی نشده بود اما قالیباف این موضوع را تکذیب کرده و گفته بود که «از تاریخ ٢٦اردیبهشت‌ماه هیچ فعالیت کارگاهی در تونل مترو که از این مسیر عبور می‌کرده انجام نشده است.» باوجود این سخنان معاون وزیر کشور نشان می‌دهد که عملیات مترو دچار اشکال بوده است.
ریزش زمین در پی حفاری
فرونشست زمین یکی دیگر از موضوعاتی است که از آن زمان به بعد به‌عنوان یکی از دلایل اصلی وقوع حادثه مطرح شد و حتی عیسی فرهادی فرماندار شهرستان تهران با اشاره به تازه‌ترین بررسی‌های کارشناسان درخصوص علل وقوع حادثه انفجاز گاز روز جمعه در منطقه شهران گفته بود که «رانش و نشست زمین منجر به شکستگی لوله گاز زیرزمین شده و درنهایت جرقه برق انفجار را در پی داشته است.» اکنون رییس سازمان مدیریت بحران در توضیحات تکمیلی این حادثه می‌گوید: این نکته را باید یادآوری کنم که این حادثه فروریزش بوده نه فرونشست؛ چراکه یک جایی حفاری شده و ما به همین دلیل شاهد یک ریزش بودیم؛ فرونشست زمانی اتفاق می‌افتد که سطحی از زمین بر اثر برداشت سفره‌های زیرزمینی، نشست کند یا بارگذاری در یک منطقه‌یی انجام شود که این موارد نبوده است. در ضمن ما در شهران انفجار نداشتیم بلکه حادثه، یک آتش‌سوزی بوده است.
نجار ادامه می‌دهد: اگر انفجار اتفاق می‌افتاد به صورت قیف این سوراخ ایجاد می‌شد، اما ملاحظه می‌کنید که این سوراخ بالعکس ایجاد شده است. یعنی این انفجار نبوده بلکه آتش‌سوزی بوده است. این آتش‌سوزی هم به این دلیل ایجاد شده که بار روی لوله‌های گاز، بسیار سنگین بوده و آرام‌آرام باعث شکستگی لوله‌ها شده و درنهایت گاز خارج شده است. ضمن اینکه کابل‌های تلفن و برق از آنجا عبور می‌کرده و احتمالا به دلیل وجود انتشار گاز در فضا همچنین پارگی کابل‌های برق، جرقه ایجاد شده و در نهایت شاهد آتش‌سوزی بودیم.
خسارات را دستگاه مقصر پرداخت کند
مساله مهمی که از همان لحظه‌های ابتدایی وقوع حادثه اذهان عمومی به‌خصوص خسارت‌دیدگان را مشغول خود کرد، میزان خسارت‌های وارد شده بود و دستگاه مقصری که باید این خسارت‌ها را پرداخت کند. اکنون رییس سازمان مدیریت بحران در این باره توضیح می‌دهد: دادستان جنایی در حال بررسی جزییات این حادثه است، البته نتیجه را به ما اعلام نکرده و جمع‌بندی که ما به آن رسیدیم، همین مواردی است که ذکر شد. اما درباره پرداخت خسارات به خسارت‌دیدگان این حادثه در منطقه شهران، طبیعتا اگر آسیبی در ارتباط با یک حادثه طبیعی باشد، پیش‌بینی‌هایی شده است، اما در ارتباط با حادثه‌یی که تقریبا عواملی مقصر آن بودند، باید این عوامل را متقاعد کنیم که خسارات وارد شده را پرداخت کنند.
پیدا کردن جسد راننده بیل مکانیکی سخت بود
مرگ یک کارگر ایرانی و یک تبعه افغان به دنبال این حادثه نیز از تناقض در ارائه آمار کشته‌شدگان حادثه تا مدت طولانی که برای کشف اجساد صرف شد حاشیه‌ها و انتقادات زیادی را به وجود آورد و آمارها نیز از وجود 2 تا 12قربانی خبر می‌داد. درنهایت نیز جسد کارگر ایرانی که راننده بیل مکانیکی بود به‌عنوان قربانی دوم روز سه‌شنبه پس از گذشت بیش از 10روز در محل پیدا شد که رسانه‌ها از آن به‌عنوان شاهکار مدیریت بحران یاد کردند. اکنون نجار در این باره می‌گوید: به خانواده‌های دو متوفی این حادثه تسلیت می‌گویم که یک تبعه افغان و یک ایرانی بوده است. ممکن است از دید خبرنگاران، رسانه‌ها یا بستگان متوفیان چنین انتقاداتی مطرح باشد، اما تمام بار داخل زمین فرو رفته یعنی جایی که راننده بیل مکانیکی در آنجا حضور داشته و پیدا کردن او بسیار سخت بود. نکته دیگر اینکه ما باید گاز، آب و برق منطقه را به سرعت وصل می‌کردیم و باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن این اقدامات را انجام می‌دادیم. او می‌افزاید: کارشناسان در اسرع وقت بررسی‌ها را انجام دادند و از طرفی حتی وسایل زنده‌یاب و مرده‌یاب توسط هلال‌احمر به میان آمد و کاملا مطمئن شدند در حفره‌یی که ایجاد شده، جسدی وجود ندارد و دادستان ساعت14:30 دستور داد که چاله پر شود تا دستگاه‌های خدمات‌رسان بتوانند اقدامات لازم را انجام دهند و از طرفی مطمئن بودند که راننده بیل مکانیکی حدودا در کجاست و با یک کار بسیار پیچیده توانستند جسد را بیرون بکشند.
