گروه انرژی توافق ایران و کشورهای 1+5 و باز شدن راههای تبادل ارز از طرفی و تمایلات هند برای گسترش مبادلات تجاری و واردات نفت از ایران از طرف دیگر سبب شد هند سرعت پرداخت بدهیهای خود را افزایش داده و روز پنجشنبه در ادامه این رویکرد،درصد دیگری از بدهیهای نفتی خود را پرداخت کند، البته این تمام ماجرا نیست. هند شریک تجاری نسبتا بد حساب جهانی، اکنون شدیدا به دنبال حضور در میدان گازی فرزاد B است. خواستهیی که برای تحققش، اعتمادسازی در رابطه با ایران نخستین پیششرط به حساب میآید. با تشدید تحریمهای ایران در سال 2012 و همچنین ممانعت از بیمه نفتکشهای ایرانی و تحریم بانکها، ریزش قابل توجهی در مشتریان نفت ایران رخ داد. در این میان هند ازجمله معدود کشورهایی بود که همچنان مبادلات نفتی خود با ایران را حفظ کرد. البته با وجود تمایل هند، محدودیتهای مالی بیاثر نبوده و میانگین واردات نفت هند از ایران از 450هزار بشکه در روز در سال 2011 را به حدود 150هزار بشکه در روز در سال 2013 رساندند. تمایل دهلی به پرداخت روپیه و کالا به جای ارز معتبر در مبادلات بینالمللی در دولت قبل، باعث ایجاد اختلاف میلیاردی در میزان مبلغ بدهی شد. با ورود به فاز اجرایی برجام و آغاز عصر پساتحریم، زمان تصفیه حساب 5/6میلیارد دلاری بدهی هند رسید اما دو طرف همچنان بر سر چگونگی پرداخت این مقدار به توافق نرسیده بودند. طبق گزارشی که «تعادل» پیش از این منتشر کرده است؛ اختلاف نظر میان طرفین ایرانی و هندی که هنوز هیچ یک از مقامات رسمی طرفین بهطور رسمی درباره آن اظهارنظر نکردهاند، عدد این بدهی را از دید طرف ایرانی به 7میلیارد و 800میلیون دلار افزایش خواهد داد. از سوی دیگر هند دست به جهش واردات از نفت ایران زد. طبق گزارش رویترز، این کشور در ماه مارس بیش از 500هزار بشکه از ایران نفت خریداری کرده که نسبت به ماه پیش از آن 130درصد رشد را نشان میداد. این افزایش ایران را بعد از عربستان و عراق، به عنوان سومین کشور تامینکننده نفت هند رساند. اسفندماه سال گذشته غلامعلی کامیاب، معاون ارزی بانک مرکزی به دهلی سفر کرد تا درباره اختلاف نظرها میان هند و ایران در زمینه میزان بدهیها رایزنی کند. در این سفر ایران به هند اعلام کرد که مکانیسم سه ساله پرداخت 45درصد صورتحساب واردات نفت به روپیه و نگه داشتن 55درصد مابقی برای زمانی که کانالهای پرداخت باز شدند، به پایان رسیده است. پس از آن، وزیر نفت هند در پی سفر به تهران در فروردین ماه سال جاری و دیدار با بیژن زنگنه و رییس بانک مرکزی، خاطرنشان کرد: «کشورش متعهد است بدهیهای نفتی خود به ایران را بپردازد، ولی به نظر میرسد دو طرف بر سر ارزی که برای بازپرداخت این بدهی در نظر گرفته خواهد شد، اختلاف نظر دارند.» با سفر نخستوزیر هند در خردادماه و امضای سندهای همکاری با رییسجمهوری، دو طرف بر سر دریافت پول به یورو و از طریق هالک بانک، توافق کردند. پیش از سفر مودی نخستوزیری هند، این کشور کسری از بدهیهای خود را پرداخت کرد. در ادامه این روند روز پنجشنبه ایرنا به استناد منابع موثق از دهلینو خبر داد که هند 500میلیون دلار دیگر از بدهیهای خود را پرداخت کرد. بنا به این گزارش، منابع دولتی و صنعتی هند اعلام کردند از ماه ژوئن سال جاری میلادی، پالایشگران هندی بدهی خود را به ایران از طریق «استیت بانک هند» و «بانک ایایاچ» انجام دادهاند، این روش باعث شتاب در پرداختها میشود.