تجهیزات اروپایی جایگزین ماشین‌آلات چینی می‌شود
گروه معدن|
آمار منتشر شده از سوی انجمن جهانی فولاد نشان می‌دهد که ایران با رشد 13درصدی تولید فولاد در ماه مه 2016 (12 اردیبهشت تا 11 خرداد) نسبت به ماه مشابه در سال گذشته، به رتبه سیزدهم فولادساز جهان صعود کرد. برپایه اطلاعات انجمن یاد شده، تولید فولاد خام کشور در ماه مه 2016 به یک میلیون و 645هزار تن رسید، در حالی که در ماه مشابه پارسال رقم یک میلیون و 455 هزار تن ثبت شده بود. پیش از این و براساس آمارهای انجمن جهانی فولاد ایران در میان 66 کشور جهان رتبه چهاردهم را دراختیار داشت و اکنون برابر تازه‌ترین داده‌ها به رده سیزدهم صعود کرده است. در گزارش‌های منتشر شده از سوی این انجمن، ایران در 5 ماهه نخست سال میلادی 2016، معادل 7 میلیون و 216هزار تن فولاد خام تولید کرد که در مقایسه با مدت مشابه در سال 2015 میلادی که 6 میلیون و 944هزار تن بود، رشد 3.9درصدی را نشان می‌دهد. مجموع تولید فولاد خام 66 کشور جهان در ماه مه 2016 میلادی به 139میلیون و 154هزار تن رسید که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، یک دهم درصد کاهش نشان می‌دهد. همچنین در 5 ماهه سال 2016، کشورهای مورد بررسی (66 کشور) 658میلیون و 227هزار تن فولاد خام تولید کردند؛ درحالی که سال گذشته میلادی این رقم 673میلیون و 164هزار تن ثبت شد، بنابراین تولید کل جهان 2.2درصد کاهش یافت. این انجمن براساس آمار
5 ماهه گذشته میلادی، 6 کشور شاخص تولیدکننده فولاد جهان را به ترتیب چین با 329میلیون و 950هزار تن، ژاپن با 43میلیون و 180هزار تن، هند با 38میلیون و 599هزار تن، امریکا با 33میلیون و 72هزار تن، روسیه با 29 میلیون و 159هزار تن و کره جنوبی با 27میلیون و 891هزار تن معرفی کرده است.
تحقق 45درصدی تولید فولاد در افق 1404
در این راستا با توجه به ظرفیت‌های بالقوه ایران درحوزه معدن قرار است براساس سند چشم‌انداز 1404 تولید فولاد به 55میلیون تن افزایش یابد؛ این در حالی است که اکنون نزدیک به 45 درصد این رقم تحقق یافته و برای سال‌های 96 و 99 تحقق ظرفیت 32 و 50میلیون تنی مورد انتظار است. اما لازمه فراهم آمدن ظرفیت پیش‌بینی شده برای فولاد در 10سال آینده، تامین 50، 70 و 71میلیون تن کنستانتره سنگ‌آهن به ترتیب در سال‌های 96، 99 و 1401 است. علاوه براین، در سال 1404 ظرفیت گندله و آهن اسفنجی به ترتیب 85 و 54 میلیون تن پیش‌بینی شده است. با در نظر گرفتن شرایط موجود انتظار می‌رود در سال 1404 امکان صادرات حدود 15میلیون تن فولاد خام فراهم شود؛ در سال گذشته نیز کشور برای نخستین‌بار با صدور 4.1میلیون تن فولاد خام موفق شد در این زمینه رکورد شاخصی را ثبت کند. آمارها نشان می‌دهد، سال گذشته تولید فولاد خام ایران به 16.7میلیون تن رسید که کاهش حدود 100هزار تنی نسبت به سال 1393 داشت.
افزایش تعرفه؛ راهکار حمایت از تولید
اعلام آمار صعود ایران به رتبه سیزدهم فولادسازان جهان در شرایطی است که معاون اجرایی انجمن تولیدکنندگان فولاد کشور از درخواست تولیدکنندگان ایرانی برای افزایش تعرفه واردات فولاد با هدف حمایت از تولید داخل خبر داده و گفته است که طی سال‌های اخیر گزارش‌های دریافتی از گمرک کشور و همچنین محصولات وارداتی ارزان‌قیمت چینی به بازار ایران ایجاب می‌کرد تا سدی در مقابل دامپینگ چینی‌ها قرار گیرد به همین دلیل تولیدکنندگان فولاد کشور از دولت خواستار تعرفه واردات فولاد شدند. از این رو پیشنهادهای کارشناسی زیادی مطرح شد تا تعرفه واردات به عنوان ابزاری شناور در مواقع ضروری و به صورت پلکانی اعمال شود تا بتواند کل محصولات فولادی را به‌طور متوازن و متناسب مورد حمایت قرار دهد. به گفته وحید یعقوبی، با وجود اعتراض‌های صورت گرفته به افزایش تعرفه واردات فولاد، اما تولیدکنندگان با این اقدام مشکلی ندارند حتی این رشد قیمتی به نفع آنان نیز خواهد بود، اما واردکنندگان همیشه با افزایش تعرفه مخالفت می‌کنند. وی بر این نکته تاکید کرد که دولت در مواقع ضروری همیشه از صنعت فولاد حمایت کرده است، اما به هر حال ابزار مدیریت بر حمایت تولید داخل باید شناور باشد و ثابت ماندن هر ابزاری برای مدت طولانی منجر به تنبل شدن آن صنعت می‌شود.
دامپینگ چین و ارزان‌فروشی بازارهای جهانی
این عضو انجمن فولاد کشور به راه‌های مقابله با دامپینگ اشاره می‌کند و می‌گوید: افزایش تعرفه واردات فولاد، تامین نقدینگی، تامین مواد اولیه، حمایت از تولیدکننده داخلی که در راستای تقویت توان رقابت داخلی‌ها با خارجی‌ها از جمله چین، راهکارهایی است که برای مقابله با دامپینگ چین می‌تواند، مورد استفاده باشد. به گفته یعقوبی جلوگیری از واردات بی‌رویه فولاد به کشور از طریق افزایش میزان تعرفه، منجر به افزایش تقاضا در داخل می‌شود و میزان فروش داخلی را افزایش خواهد داد، چرا که محصولات فولادی ایران بسیار مناسب‌تر و با کیفیت‌تر از محصولات وارداتی است، اما به دلیل ارزان بودن قیمت محصولات فولادی چین، ایرانی‌ها به دلیل کاهش قدرت خرید و رکود اقتصادی همچنان این محصولات را خریداری می‌کنند. وی با اشاره به دامپینگ چین و مبتلا شدن تمام بازارهای جهان به این ارزان‌فروشی معتقد است که دامپینگ چین به چندین کشور دیگر دنیا هم رسیده اما این کشورها توانسته‌اند با دامپینگ مقابله کنند. بر همین اساس 42 کشور دنیا تعرفه خود را سال گذشته بالا بردند و با چین نیز مقابله کردند از این رو افزایش تعرفه می‌تواند، عامل موثری برای مقابله با دامپینگ چینی باشد. یعقوبی می‌افزاید: کشورهای خارجی با بالا بردن تعرفه در مقابل این دامپینگ عرض اندام کرده‌اند در صورتی که هنوز در ایران افزایش تعرفه چندانی نداشته‌ایم و تا زمانی که تعرفه، افزایش پیدا نکند و با بازارهای جهانی همسو نشویم این دامپینگ وجود خواهد داشت.
گام اول برای حذف تجهیزات بی‌کیفیت چینی
گفته‌های عضو انجمن فولاد کشور درحالی مطرح می‌شود که معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز در همین راستا خبر داده است که به جای استفاده از تجهیزات چینی در بخش‌های اصلی طرح‌های فولادی، تجهیزات اروپایی جایگزین شدند. به دنبال مذاکرات ایران و چین در اواخر سال 93 برای استفاده از فاینانس چین در تکمیل 7 طرح فولادی ایران، برخی پیمانکاران با انتقاد از گرانی بیش از حد فاینانس چینی، کیفیت پایین تجهیزات و استاندارد چینی نسبت به نمونه اروپایی اعلام کردند که با هزینه‌هایی به مراتب کمتر از این ارقام، می‌توان تجهیزات اروپایی را به جای تجهیزات چینی خریداری و در احداث کارخانه‌های فولاد استفاده کرد. کیفیت نامطلوب و استاندارد پایین‌تر تجهیزات چینی نسبت به اروپایی، قیمت دوبرابر چین در مقایسه با پیمانکار ایرانی و اروپایی، خارج شدن طرح‌های فولادی از توجیه اقتصادی در صورت قیمت بالاتر، مخالفت وزیر صنعت و معدن و تجارت با قیمت‌های بالا و... می‌تواند از مهم‌ترین دلایلی باشد که عدم استفاده از تجهیزات چینی را در کشور توجیه می‌کند.
آخرین وضعیت 7 طرح جامع فولادی
مهدی کرباسیان در خصوص آخرین وضعیت اجرای ۷ طرح فولادی در کشور می‌گوید: اگرچه تست سرد فولاد سپید دشت در استان چهارمحال و بختیاری برای تولید آهن اسفنجی شروع شده، اما متاسفانه به دلیل اینکه ۱۳۰ متر از لوله آب مورد استفاده در این طرح فولادی به یک معارض برخورد کرده است، مشکلات عمده‌یی به وجود آمده که حتی مقامات استان نیز نتوانسته‌اند آن را حل کنند، بر همین اساس تولید فولاد از این طرح که می‌توانست در تیرماه امسال عملیاتی شود، یک‌ماه به تاخیر خواهد افتاد و امیدواریم موضوع حل شود تا این طرح فعال شود. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت می‌افزاید: شادگان به عنوان دومین پروژه از 7 طرح فولادی که برنامه نهایی برای راه‌اندازی آن شهریورماه امسال بوده، در حال تکمیل است و مشکلات بخش آهن اسفنجی این طرح و برق آن رفع شده و پیش‌بینی ما این است که در مردادماه امسال، به مدار آید و بخش آهن اسفنجی آن به ظرفیت ۸۰۰ هزار تن فعال شود. وی تصریح کرد: بخش آهن اسفنجی فولاد نیریز به ظرفیت ۸۰۰ هزار تن در مهر یا آبان ماه سال جاری به بهره‌برداری خواهد رسید، ضمن اینکه پیش‌بینی این است که بخش آهن اسفنجی حداقل یک یا دو طرح دیگر از مجموعه طرح‌های فولادی به زودی به بهره‌برداری برسد.
وی در مورد وضعیت فولاد میانه هم اظهار امیدواری می‌کند که در 3 ماهه سوم امسال، این طرح به بهره‌برداری رسیده و یک طرح دیگر آن هم در سه ماهه چهارم به بهره‌برداری برسد. به گفته کرباسیان، در مذاکراتی که برای تامین مالی طرح‌های فولادی در حال انجام است، تلاش شده تا تجهیزات اصلی ماننده کوره، ابزار الکترونیک و ماشین برق از تجهیزات اروپایی استفاده شود؛ در حالی که پیش‌تر به دلیل تامین مالی به صورت فاینانس از چین قرار بود، تجهیزات از این کشور تامین شود.
آغاز برنامه دستیابی به ظرفیت 20 تن طلا
اما در همین راستا، رییس هیات عامل ایمیدرو در مراسم بازدید از مجتمع معدنی طلای موته نیز از آغاز اجرای برنامه‌های این سازمان برای دستیابی به ظرفیت تولید 20 تن طلا در کشور خبر داد و اعلام کرد که برنامه‌های افزایش ظرفیت تولید طلا در ایران با آغاز فاز توسعه طلای زرشوران (فاز دو) کلید می‌خورد؛ به‌طوری که این طرح از نیمه دوم سال جاری وارد مرحله اجرایی می‌شود.
این در حالی است که از سوی دیگر شورای اقتصاد در یکی، دو روز گذشته با صدور مجوز فروش ٧٠میلیارد تومان اوراق مشارکت توسعه طلای زرشوران، شرایط تامین اعتبار مورد نیاز فاز توسعه زرشوران را فراهم کرد. کرباسیان اکتشافات انجام شده در ناحیه معدنی زرشوران در استان آذربایجان‌غربی، سیاه‌جنگل سیستان و بلوچستان و دیگر مناطق کشور را عوامل مهمی جهت افزایش ذخایر قطعی طلا در کشور دانست و گفت: در حال حاضر ظرفیت تولید طلا در کشور 5.5 تن در سال است که 3تن این میزان مربوط به فاز نخست طلای زرشوران است اما در فاز توسعه ظرفیت این معدن به 6 تن در سال افزایش خواهد یافت.
معاون وزیر صنعت، کشف معادن و ذخایر جدید در ناحیه معدنی موته را خبری خوش برای منطقه خواند که زمینه افزایش فعالیت‌های معدنی تا 15-10 سال آتی در این ناحیه را فراهم می‌کند چرا که وجود ذخایر جدید که با پیگیری‌ها و برنامه‌های اکتشافی ایمیدرو به نتیجه رسیده، سبب افزایش درآمد و ایجاد شغل در این بخش می‌شود.
رییس هیات عامل ایمیدرو همچنین خبر از همکاری با معادن بخش خصوصی در محدوده موته داد و گفت: با هدف حمایت از معادن کوچک و متوسط منطقه، برنامه خرید ماده معدنی که در مقیاس اقتصادی باشد را به اجرا
در می‌آوریم تا از آنها برای تولید شمش طلا در مجتمع معدنی موته استفاده شود.
