گروه اقتصاد اجتماعی|مهدی کریمیان|
شکار تروفه (trophy، به معنای جایزه) به شکاری گفته می‌شود که گزینشی انجام می‌شود و شکارچی پیش از آنکه عزم شکار کند، نسبت به آن آگاهی کامل دارد. به این معنا که به صورت کنترل شده تنها حیواناتی هدف قرار می‌گیرند که از دیگر حیوانات متمایز هستند؛ حیوانات پیری که به لحاظ رشد جسمی در سطح بسیار خوبی قرار گرفته ولی تاثیر زیادی در زادآوری ندارند. این تعریف یعنی حیوانات جوان و ماده از شمول شکار تروفه خارج می‌شوند تا تنها نرهای مسن اهداف شکارچیان تروفه شوند. در این نوع شکار که به عنوان نوعی رقابت ورزشی در برخی کشورها رایج است، شکارچی بخشی از شکار را به یادگار و تحفه با خود می‌برد و بدین وسیله به دیگران فخر می‌فروشد.
شکار تروفه ره‌آوردی از شکار یا ماهیگیری موفق است. اغلب سر جاندار بر روی دیوار منزل شکارچی گذاشته می‌شود؛ گاهی نیز تمام بدن تاکسیدرمی می‌شود. دندان‌ها، عاج، و شاخ‌ها نیز از دیگر اجزای بدن شکار هستند که نگهداری و در معرض دید همگان گذاشته می‌شوند.
به گزارش «تعادل» به نقل گاردین، در 10سال گذشته حدود 1.7میلیون مجسمه حیوانات توسط شکارچیان تروفه فروخته شده است که 200هزار عدد از آنها از حیوانات در حال انقراض بوده‌اند.
شکارچیان امریکایی با اختلاف در صدر آمار شکار تروفه هستند. این شکارچیان نیمی از 11هزار شیری که در دهه گذشته کشته شده‌اند را شکار کرده‌اند. این موضوع تقریبا یک سال پیش پس از اینکه یک دندانپزشک مبلغ 55هزار دلار به یک شکارچی برای شکار یک شیر به نام سیسیل پرداخت کرد رسانه‌یی شد و اهمیت جهانی پیدا کرد.
به گزارش صندوق بین‌المللی رفاه جانوران (ifaw) آمارهای جدیدی از شکار تروفه به دست آمده است.
این آمار نشان می‌دهد که شکار شیر در طول 10 سال سه برابر شده و به رقم 1500قلاده شیر در هر سال رسیده است. در طی همین مدت شکار فیل نیز با افزایش دو برابری به رقم سالی 1600 رسیده است. البته تعداد واقعی حیوانات شکار شده بسیار بیشتر از این ارقام است چرا که بسیاری از کشورها آمار دقیقی از شکار ندارند.
فیلیپ منسبریج، رییس صندوق بین‌المللی رفاه جانوران، می‌گوید: «متاسفانه تقاضا برای مجسمه خشک شده حیوانات در سراسر جهان زیاد است و هواداران زیادی دارد. هر روز تعداد بی‌شماری از گونه‌های در خطر و در حال انقراض شکار می‌شوند تا در دکور خانه یک ثروتمند قرار بگیرند.»
سه گونه از پنج گونه مهم جانوران آفریقا یعنی شیر، فیل و پلنگ، جزو 6 حیوانی هستند که بیشتر از بقیه گونه‌ها شکار می‌شوند. در طی دهه گذشته 10هزار فیل و همین تعداد پلنگ به علاوه 8هزار شیر توسط شکارچیان تروفه شکار شده‌اند.
بیشترین رقم شکار مربوط به خرس سیاه امریکایی است که آمار شکار اینگونه به 93هزار قلاده می‌رسد. در رتبه دوم گورخر کوه هارتمن قرار می‌گیرد که 13هزار عدد از این حیوانات در طول یک دهه شکار شده‌اند. همچنین تعداد 9هزار و500 بابون و 6هزار اسب آبی نیز در طول همین زمان کشته شده‌اند.
شکار تروفه بسیار سخت و در عین حال درآمد زاست. شکارچیان برای شکار یک فیل بین 25هزار دلار تا 60 هزار دلار، برای هر قلاده شیر بین 15هزار دلار تا 35هزار دلار و برای هر پلنگ از 15هزار دلار تا 35هزار دلار دریافت می‌کنند. خریداران و حامیان شکار تروفه می‌گویند این مبالغ می‌تواند صرف حفاظت از محیط زیست شود.
در ماه آوریل، اتحادیه بین‌المللی برای حفاظت از طبیعت اعلام کرد مدیریت و قانونی کردن شکار تروفه باعث سود بردن هر دو طرف - شکارچی و حیات وحش - گردد. همچنین می‌تواند باعث حفاظت از گونه‌های در خطر و بومی مناطق شود؛ اما بسیاری از دانشمندان و سازمان‌ها با فلسفه «کشتن برای حفظ کردن» که باب طبع شکارچیان است مخالفت کرده‌اند.
یک گونه که کمتر از گذشته شکار می‌شود خرس قطبی است که تنها 20 هزار عدد از اینگونه در جهان موجود است. می‌توان گفت یکی از دلایل کاهش تعداد شکار کاهش در تعداد اینگونه است. امریکا از سال 2008 واردات این حیوان را ممنوع اعلام کرد و تعداد شکارچیان کانادایی از 360نفر به 210نفر کاهش پیدا کرد. گزارش اخیر بر پایه قرارداد بین‌المللی تجارت گونه‌های در خطر ارائه شده است. این قرارداد یک پیمان حقوقی است که توسط 182 کشور به امضا رسیده است. اما تعداد زیادی از موارد شکار ثبت نمی‌شوند. در طول یک دهه گذشته بیش از 1. 2 میلیون شکار وارد امریکا شده است.
این صندوق همچنین گزارش داد که بیشترین آمار شکار تروفه حیوانات عبارتند از کانادا با 35%، آفریقای جنوبی با 23% و نامیبیا با 11%.
بعد از امریکا بیشترین مجسمه‌های خشک شده حیوانات وارد کشورهای آلمان و اسپانیا شده‌اند که بالغ بر 10هزار عدد در دهه گذشته می‌شود. در همین مدت انگلستان تنها 500عدد از این مجسمه‌ها را وارد کرده است. رییس صندوق بین‌المللی رفاه جانوران به این کشورها توصیه کرده است که از سیاست‌های فرانسه و دیگر کشورهای اروپایی در جهت کاهش این تعداد پیروی کنند.
منسبریج اضافه کرد: «شکار سفارشی به این صورتی که امروزه انجام می‌شود در زمان ویکتوریایی در امپراتوری انگلستان به راه افتاده است. خود ما این روش وحشیانه را شروع کرده‌ایم و خودمان هم باید آن را متوقف کنیم.»
