علینقی مشایخی، استاد اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف در گفتوگو با «تعادل» با اشاره به رشد نرخ بیکاری در فصل زمستان سال گذشته گفت: افزایش نرخ بیکاری در کشور بیش از هر زمان دیگری نیاز به تجدیدنظر در سیاستهای کاهش نرخ بیکاری دارد؛ بهطوری که کاهش نرخ بیکاری در وهله کنونی جز با افزایش سرمایهگذاریها و اصلاح برخی زیرساختهای اقتصادی موجود میسر نیست. بازارهای بورس و سرمایه هنوز نقش خود را برای تامین منابع مالی بنگاههای تولیدی به خوبی ایفا نکردهاند و سرمایهگذاریها آنچنان که انتظار میرفت، شکل نگرفته است. اگر بازار بورس و سرمایه به حرکت بیفتند و موتور سرمایهگذاریها روشن شود، میتوان انتظار داشت که نرخ بیکاری روند نزولی خود را پیدا کند و حتی به نرخ بیکاری تک رقمی در هدفگذاری دولت پایان برنامه ششم دولت نزدیک شود. این استاد دانشگاه، بودجه عمرانی دولت را برای به تحرک درآوردن ساخت و سازهای کشور را چندان امیدوارکننده ارزیابی نکرد و در این باره توضیح داد: در این شرایط باید بخشهای غیردولتی به میدان وارد شوند و با حضور پررنگ خود، بخشهای صادرات را توسعه دهند. برای نیل به این هدف قطعا روابط سیاسی و افزایش ارتباط با
کشورهای هدف، در اولویت اصلی قرار میگیرد. بازارهای صادراتی، امکانات مالی و اداری در خدمت توسعه صادراتی باشد تا بخش مهمی از رکود بازار فعلی و بیکاری زیاد در این شرایط برطرف شود. به عبارت دیگر بازگشت رونق به بازار و بهبود فضای کسب و کار کشور جز در برهه کنونی، نیاز به دو بال سرمایهگذاری و توسعه صادراتی دارد. مشایخی در ادامه سخنان خود به نقش برجام و کارشکنیهای برخی کشورها برای اجرای درست و صحیح آن اشاره و اظهار کرد: فشارهای امریکا مانع بزرگی برای اجرای کامل برجام در کشور بود و موجب شد تا دوره پسابرجام آنطور که انتظار میرفت، اتفاق نیفتد اما هماکنون شرکتهای بسیاری هستند که آمادگی خود را برای حضور در بازارهای ایران و سرمایهگذاری در اقتصاد کشور اعلام کردهاند. وی در ادامه توضیح داد: شرایط و طرحهای نیمه تمام عمرانی، هماکنون به یکی از مشکلات اصلی اقتصاد ایران بدل شده اما نکته اساسی اینجاست که با واگذاری این طرحها به بخش خصوصی، ضمن اتمام طرحهای بهجا مانده، میتواند بخش زیادی از معضل بیکاری کشور را حل کند. البته تامین نیازهای مالی بخش خصوصی برای حضور در این طرحها با کمک نظام بانکی، فروش اوراق و دیگر
روشهای موجود انجام میشود.
این استاد اقتصاد در ادامه سخنان خود به طرح اشتغال فراگیر و توسعه بنگاههای کوچک و متوسط اشاره کرد و از نقش مهم این بنگاهها در افزایش بیکاری پرده برداشت و گفت: بنگاههای SME، در پیوند با بنگاههای بزرگ، رشد و توسعه اقتصادی را رقم میزند. با توجه به اینکه سرمایهگذاری بر نفر این بنگاهها چندان رقمهای چشمگیری نیست، میتواند با سرعت بیشتری توسعه پیدا کند. از طرف دیگری تولید این بنگاهها باید در بازار جذب شود که این مهم در یک ساماندهی بنگاهی یا توسط شرکتهای بزرگ میتواند، محقق شود. بنابراین اگر افزایش بنگاههای کوچک و متوسط طبق برنامهریزیهای صحیح کلید بخورد، تاکید بر بازار آن درست خواهد بود.