گروه راه و شهرسازی سارا حامدی
از آنجایی که در عصر حاضر توسعه ناوگان حمل و نقل به خصوص ناوگان هوایی در هر کشور ارتباطی مستقیم با میزان توسعه یافتگی آن کشور دارد، مجهز بودن ناوگان هوایی و گسترش مسیرهای پروازی آن میتواند مسیر توسعه آن کشور را ساده و کوتاهتر کند. از سوی دیگر انجام پرواز چه داخلی و چه بینالمللی در هر کشور به فرودگاههای فعال و مجهز به سیستمهای ناوبری هوایی مدرن نیاز دارد. در کشور ما بر اساس آمار منتشر شده از سوی وزارت راه و شهرسازی، از تعداد 70فرودگاه که برخی از آنها بینالمللی نیز هستند تنها در یکسوم از آنها پرواز انجام میشود، اما سایر فرودگاهها بدون پرواز و غیرفعال باقی ماندهاند. فرودگاههایی مانند فرودگاه اراک، فرودگاه توحید جم بوشهر، فرودگاه پیام در استان البرز و تعدادی دیگر از فرودگاهها در کشور هستند که در آنها پروازی انجام نمیشود و غیرفعال هستند. علاوه بر این فرودگاهها، فرودگاه همدان نیز به دلایل مختلف تعطیل شده و در زمره فرودگاههای بدون پرواز قرار گرفته است. برخی دستاندرکاران حوزه هوانوردی معتقدند، استفاده از تمامی ظرفیتهای فرودگاهی یک کشور میتواند موجب رونق این صنعت شود اما اگر در کشوری مانند کشور ما
فرودگاهها نیز غیر فعال باقی بمانند، پس باید موضوع را از جای دیگر مورد بررسی قرار داد. با بررسی وضعیت شرکتهای هواپیمایی متوجه میشویم که پس از لغو مجوز 8 ایرلاین، تنها 15 ایرلاین در کشور ما فعال هستند که البته با توجه به بدهیهای سنگین آنها که به سازمان هواپیمایی کشور و شرکت فرودگاهها وضعیت اقتصادی مناسبی ندارند و ممکن است ورشکست شوند. اما راهحل اینکه همزمان هم بتوانیم ایرلاینها را از وضعیت نزدیک به ورشکستگی نجات دهیم و هم رونق را به فرودگاههای غیرفعال کشور بازگردانیم چیست؟سیاستگذاری مدیران صنعت هوانوردی در کشورهای پهناوری مانند امریکا، کانادا و نیوزیلند بهگونهیی بوده است که موفق شدهاند مسیرهای هوایی منطقهیی داخلی را در کشورشان گسترش داده و از یکسو توانستهاند با جذب مشتری برای شرکتهای هواپیمایی سود مالی آنها را تضمین کنند و از سوی دیگر تعداد پرواز در فرودگاههایشان را افزایش داده و آنها را فعال نگاه داشتهاند.
درصورتیکه در کشور ما هنوز گسترش مسیرهای منطقهیی داخلی آنطور که باید و شاید مورد توجه قرار نگرفته است. این در حالی است که با گسترش شبکههای هوایی منطقهیی در داخل کشور هم به تعداد پروازهای داخلی در کشور افزوده میشود و هم ایرلاینهای داخلی که امروز تنها 15خط از آنها فعال هستند ممکن است دوباره به فعالیت بازگردند.
خرید هواپیما و نوسازی ناوگان هوایی کشور نیز موضوع بسیار مهمی است، زیرا نهتنها مستقیما با امنیت و ایمنی پرواز در رابطه است بلکه خرید هواپیماهایی که میتوانند در پروازهای منطقهیی داخلی مورد استفاده قرار گیرند میتواند موجب راهاندازی ایرلاینهای داخلی بیشتر شده و در کنار آن مسیرهای هوایی منطقهیی و محلی را گسترش دهد.
گسترش مسیرهای هوایی منطقهیی و ایجاد پرواز در شهرهایی که مسافر در آنها زیاد است، کمک بزرگی به صنعت هوانوردی کشور میکند زیرا از یکسو موجب رونق کار ایرلاینها و خطوط هوایی کشور شده و از سوی دیگر رفاه حال مسافران را فراهم خواهد کرد. در همین رابطه علیرضا منظری، معاون سابق هوانوردی و امور بینالملل سازمان هواپیمایی کشوری وروح لدین ابوطالبی، رییس سابق سازمان هواپیمایی کشوری به سوالات «تعادل» در بررسی علل و عوامل دخیل در گسترش پروازهای منطقهیی داخلی و راهکارهای فعالسازی فرودگاههای غیرفعال در کشور پاسخ دادهاند که مشروح آن را در زیر میخوانید.