طی روزهای اخیر ماندگاری شاخص کل در مسیر سراشیبی، بازار انواع تحلیل‌ها را داغ کرده و کارشناسان و فعالان بازار سرمایه به دنبال پاسخی می‌گردند تا بتوانند در نهایت از زیان بیشتر سرمایه‌گذاری در بورس جلوگیری کنند.
به گزارش «تعادل» در این ارتباط کارشناسان دلایلی زیادی برای ادامه روند نزولی بورس مطرح می‌کنند. این دلایل از عدم تحقق وعده‌های اقتصادی دولت گرفته تا عدم کاهش نرخ سود سپرده بانکی و به تبع آن عدم توانایی بورس برای جذب نقدینگی همچنین نیامدن سرمایه‌گذاران خارجی را شامل می‌شود اما همه این تحلیل‌ها یک چیز را نشان می‌دهد و آن اینکه رکود اقتصادی عاملی برای عمیق‌تر شدن بحران در بورس شده است. هر چند همه کارشناسان در روز اجرایی شدن برجام گوشزد کرده بودند که بازار سرمایه تا 6 ماهه دوم سال 95 شاهد اتفاق خاصی نخواهد بود اما این تحلیل از انتظارات بازار سرمایه نکاسته و مانع از جذب نقدینگی هر چند اندک نشد.
عدم جذابیت بورس با نرخ سود بانکی بالا
در همین رابطه مدیر توسعه فرهنگ سرمایه‌گذاری بورس اوراق بهادار تهران با بیان اینکه در نیمه دوم امسال، بازار سرمایه رونق گرفته و بازدهی آن از بازارهای رقیب بیشتر خواهد شد، گفت: پس از کاهش سود بانکی علاوه بر بازار بدهی و صندوق‌های سرمایه‌گذاری، بخشی از این سرمایه‌ها جذب بازار سهام می‌شود.
سیدمحمد هاشمی‌نژاد در گفت‌وگو با ایرنا درباره وضعیت رکود در بازار بورس با بیان اینکه وضعیت بازار سرمایه از واقعیات اقتصادی جامعه نشات می‌گیرد، افزود: تا زمانی که رکورد و رخوت در اقتصاد کشور وجود داشته باشد، بورس نیز دچار رکود می‌شود؛ باید توجه داشت که سایر بازارها نیز دچار این وضعیت هستند. این مسوول بازار سرمایه به رشد سریع شاخص کل بورس در ماه‌های پایانی پارسال اشاره کرد و گفت: در سه ماه چهارم سال گذشته، خوش‌بینی شکل گرفته باعث رشد سریع بازار بورس شد و در نتیجه منجر شد برخی با خوش‌بینی و با هدف کسب سودهای سریع و کوتاه‌مدت وارد بازار شوند. وی با بیان اینکه وضعیت سکون و رکود بازار بورس باعث می‌شود سهامدارانی که دنبال سود کوتاه‌مدت هستند، خسته شوند، گفت: نکته‌یی که سهامداران خرد باید به آن توجه کنند، این است که بازار سرمایه یک بازار میان‌مدت و بلندمدت است؛ تمایل برخی سهامداران برای اینکه سهم خریداری شده در مدت دو تا سه هفته بالا رفته و سود کلانی را کسب کند، نشان می‌دهد معامله به درستی هدف‌گذاری نشده است. مدیر توسعه فرهنگ سرمایه‌گذاری بورس اوراق بهادار تهران یادآور شد: برای فعالیت در بازار سرمایه باید دوره زمانی 6 ماهه تا یک ساله به عنوان دوره سهامداری در نظر گرفته شود.
هاشمی‌نژاد با بیان اینکه در پساتحریم، مذاکره‌ها و توافق‌هایی انجام شده که باعث امیدواری و خوش‌بینی در بازار شده است، اضافه کرد: بخشی از این مذاکرات به نتیجه رسیده و عملیاتی شده اما بخش دیگر هنوز عملیاتی نشده است؛ بسیاری از برنامه‌ها و مذاکراتی که شرکت‌ها انجام داده‌اند برای نتیجه دادن نیاز به زمان دارد. مدیر توسعه فرهنگ سرمایه‌گذاری بورس اوراق بهادار تهران درباره کاهش سود بانکی نیز گفت: باید در نرخ سود بانکی تجدید نظر شود زیرا به دلیل بالا بودن سود تسهیلات، هزینه تولید در کشور ما بالا می‌رود که به ضرر اقتصاد و برخلاف اقتصاد مقاومتی است. هاشمی‌نژاد به مزیت‌های بازار سرمایه برای جذب پول‌های سرگردان اشاره کرد و افزود: خوشبختانه امسال، بازار بدهی رشد خوبی یافته و شرکت‌ها با استفاده از ابزارهای مختلفی که در این بازار ارائه شده، می‌توانند تامین مالی کنند. وی ادامه داد: پارسال، عرضه 50 هزار میلیارد ریال اوراق مشارکت نفتی با استقبال زیادی مواجه شد و امسال نیز قرار است شرایط عرضه 500 هزار میلیارد ریال اوراق دیگر فراهم شود.
عدم تحقق وعده‌های دولت
مدیرعامل مبین سرمایه در گفت‌وگو با ایلنا در مورد ریزش بیش از 1000واحدی شاخص‌های تالار شیشه‌یی در روز گذشته گفت: وعده و وعیدهای دولت درخصوص کاهش بهره بانکی و انتقال پول‌های خارجی به کشور باعث شد تا اقتصاد همچنان در رکود بماند. محمدعلی شریفی‌نیا ادامه داد: فضای بورس به گونه‌یی است که با به وجود آمدن جو روانی در بازار سرمایه شاخص‌ها جلوتر از فضای واقعی پیش می‌روند این درحالی است که هنوز هیچ اتفاق مثبتی در وضعیت اقتصادی محقق نشده است. شریفی‌نیا با اشاره به ارائه وام‌های جدید مسکن به مردم گفت: در صورتی که این وام‌ها را به مردم پرداخت کنند و بازار مسکن راه بیفتد رشد شاخص‌ها واقعی خواهد شد زیرا پول‌های بلوکه شده به سمت تولید هدایت می‌شود و مشکل فولادی‌ها و معدنی‌ها نیز حل می‌شود. وی در پاسخ به این پرسش که درحال حاضر کدام صنایع به جز خودرویی‌ها از اقبال بیشتری برخوردارند؟ افزود: بانکی‌ها، لیزینگی‌ها و در صورت راه افتادن بخش مسکن، معدنی‌ها و فولادی‌ها می‌توانند از صنایع پیشرو در بورس باشند.
بی‌خبری عاملی برای افت شاخص
در همین زمینه منصور کریمی، کارشناس بازار سرمایه از مجموع عواملی برای تاثیر‌گذاری بر شاخص یاد کرده و معتقد است که از عواملی چون رفتار هیجانی معامله‌گران، عدم انتشار خبر ویژه در مورد اجرای برجام و رفع تحریم‌ها، تداوم رکود سنگین حاکم بر اقتصاد و رفتار سنتی بازار سهام در ماه رمضان به عنوان دلایل ریزش سنگین نخستین روز معاملاتی این هفته بورس می‌توان یاد کرد.
این کارشناس بازار سرمایه می‌افزاید: از سوی دیگر عدم انتشار خبر ویژه در مورد اجرای برجام و رفع تحریم‌ها و ورود سرمایه‌گذاری خارجی نیز موجب شده تا نقدینگی انگیزه‌یی برای ورود به بورس نداشته باشد. وی همچنین از تداوم رکود سنگین بر اقتصاد کشور که معاملات بازار سرمایه و سودآوری صنایع و بنگاه‌ها را نیز تحت تاثیر خود قرار داده به عنوان یکی دیگر از عوامل ریزش شاخص بورس و قیمت‌ها عنوان و اذعان کرد: نزدیک شدن به روزهای اوج برگزاری مجامع شرکت‌ها در کنار مواردی مانند رفتار سنتی بازار سهام در ماه رمضان را هم می‌توان به این عوامل اضافه کرد.
این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به اینکه با انتشار گزارشات مجامع شرکت‌ها، انتظارات مثبت ناشی از اجرای برجام از تغییرات بنیادی در صنایع و بنگاه‌ها برآورد نشده است، تصریح کرد: با وجود این موارد منفی برای اقتصاد، بازار سرمایه، صنایع و بنگاه‌ها به نظر می‌رسد دولت نیز برنامه خاصی برای بهبود اقتصاد ندارد و تنها به دنبال معجزه برجام است.
داد و ستد در تالار شیشه‌ای
معامله‌گران بازار سهام دیروز شاهد جمع‌آوری صف فروش در اغلب نمادهای معاملاتی پیشرو به مدد حمایت صندوق‌ها و حقوقی‌ها بودند. بازاری که دیروز با تقویت حجم و ارزش معاملات سهام روبه‌رو بود که نوید بازاری سبزپوش را در روز آینده می‌دهد.
شاخص کل قیمت و بازده نقدی بورس تهران در پایان معاملات دیروز یک‌شنبه 23خرداد ماه 95 با کاهش 32واحدی روی رقم 74هزار و 817واحد ایستاد.
شاخص کل هموزن نیز با کاهش 87 واحدی عدد 13هزار و 550 واحد را تجربه کرد. دیروز همچنین شاخص سهام آزاد شناور با افت 221واحدی عدد 82هزار و 947واحد را تجربه کرد.
شاخص بازار اول نیز درحالی با کاهش 121واحدی به رقم 51 هزار و 880واحد دست یافت که شاخص بازار دوم با 517 واحد افزایش به عدد 166هزار و 414واحد رسید. براساس این گزارش، دیروز معاملات سهام در نماد معاملاتی سه شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس با 102واحد، پتروشیمی جم با 30واحد و بانک ملت با 22واحد افزایش، بالاترین تاثیر مثبت را در برآورد شاخص کل بورس به نام خود ثبت کردند. در مقابل معاملات سهام در نماد معاملاتی سه شرکت پالایش نفت اصفهان با 24واحد، ایران خودرو با 17واحد و پتروشیمی شیراز با 16واحد کاهش، بیشتری تاثیر منفی را در محاسبه این نماگر به دوش کشیدند.
ارزش کل معاملات بورس تهران به بیش از 240میلیارد تومان بالغ شد که ناشی از دست به دست شدن بیش از 872 میلیون سهم و اوراق مالی قابل معامله طی 59 هزار و 859 نوبت داد و ستد بود.
طی معاملات دیروز نماد معاملاتی شرکت‌های سیمان غرب آسیا، صنایع پتروشیمی به‌دشت، پارس الکتریک، سموم علف‌کش، کاشی سعدی، ریخته‌گری تراکتورسازی ایران، کاشی سعدی، فرآورده‌های نفت‌سوز ایران، کنترل‌خوردگی تکین‌کوه، معادن منگنز ایران، حق تقدم داروسازی اکسیر، کود شیمیایی اوره لردگان و حق تقدم آن، حق تقدم خرید سهام بیمه نوین، اوراق مشارکت شهرداری شیراز، اوراق اجاره صایتل، افرا نت و سرمایه‌گذاری مسکن شمال غرب از سوی ناظر بازار سهام بازگشایی و در مقابل نماد معاملاتی شرکت‌های مهندسی تکنوتار و فرآورده‌های نفت‌سوز آذر متوقف شدند.
دیروز همچنین اوراق مشارکت میدکو و اوراق مشارکت لیزینگ رایان سایپا نیز برای پرداخت سود علی‌الحساب سه ماهه متوقف شد. طی معاملات دیروز 1.53درصد از سهام فولاد مبارکه اصفهان از سوی سرمایه‌گذاری توسعه گوهران امید به قیمت پایه هر سهم 156تومان روی میز فروش بورس قرار گرفت. دیروز در نماد معاملاتی پتروشیمی جم 65 میلیون سهم به ارزش بیش از 59 میلیارد تومان از سوی سهامدار عمده میان کدهای درون‌گروهی منتقل شد. در نماد معاملاتی شهرسازی و خانه‌سازی باغ‌میشه نیز اندکی کمتر از 40میلیون سهم به ارزش بیش از 9میلیارد تومان از کد سهامدار عمده حقوقی کد به کد شد.
در سرمایه‌گذاری میراث فرهنگی نیز دیروز اندکی کمتر از 20میلیون سهم به ارزش بیش از 6.5 میلیارد تومان کد به کد شد. براساس این گزارش، دیروز بازار سهام همپای صندوق‌ها و حقوقی‌های فرصت‌طلب برای جمع‌آوری صف‌های فروش شاهد برگشت بازار در نقطه تعادل و حمایت سهام در حول و حوش قیمت پایانی (صفر تابلو) بود.
دیروز در گروه خودرویی‌ها سایپا با افزایش تقاضای سهامدار اغلب حقیقی شاهد معامله 80 میلیون سهمی به ارزش کمتر از 10میلیارد تومان بود که روندی متعادل را برای این سهم رقم زده بود.
در نماد معاملاتی واسپاری ملت اما دیروز پس از واگذاری کامل صف خرید این سهم در روز گذشته دیروز قیمت این سهم در روندی متعادل درجا زد. در ذوب‌آهن اصفهان نیز پس از جمع‌آوری صف فروش همپای حمایت خریدار حقوقی اما همچنان قیمت‌های منفی بر روند متعادل این سهم حاکم بود.
در گروه پیمانکاری‌ها اما ماشین‌سازی اراک همچنان با تقاضای پرحجم سهام از سوی معامله‌گران اغلب حقیقی روبه‌رو است در این نماد سرمایه‌گذاری فرهنگیان به حمایت ضعیف از این سهم ادامه می‌دهد.
معاملات فرابورس
معامله‌گران در دومین روز هفته بیش از 539 میلیون اوراق بهادار در بازار فرابورس مبادله کردند. فعالیت بازار فرابورس در روز 23خرداد‌ماه 1395 با خرید و فروش 539 میلیون ورقه بهادار در 72هزار و 404 نوبت به ارزش یک هزار و 319میلیارد و 870 میلیون ریال خاتمه یافت.
شرکت‌های تدبیرگران فارس و خوزستان به همراه بیمه سامان و مرجان‌کار بیشترین افزایش قیمت سهم را داشتند درحالی که سهام شرکت‌های سرمایه‌گذاری مسکن شمال غرب، قند چهار محال و نیرو سرمایه با بالاترین کاهش قیمت مواجه شدند.
این گزارش حاکی است، بیشترین حجم و ارزش معاملات دیروز در اختیار مدیریت انرژی تابان هور با خرید و فروش 111میلیون سهم بود که ارزش آن معادل 209میلیارد ریال شد. همچنین آیفکس با افت حدود 7واحدی عدد 789.79واحد را نشان داد. نمادهای پالایش نفت تهران، ذوب آهن اصفهان و پتروشیمی مارون تاثیر منفی را بر شاخص گذاشتند.
طبق این گزارش، قیمت اوراق تسهیلات مسکن در روز گذشته در محدوده 844 تا 858هزار ریال معامله شد و نماد مهر ماه 93 بیشترین افزایش قیمت را تجربه کرد.
در بازار اوراق با درآمد ثابت نیز بیشترین حجم و ارزش معاملات متعلق به اسناد خزانه اسلامی در نماد «اخزا2 » به ارزش 56 میلیارد ریال بود و در مجموع یک هزار و 326میلیارد ریال اوراق در این بازار داد و ستد شد. در عین حال 127میلیارد ریال اسناد خزانه اسلامی در نمادهای «اخزا» مبادله شد که بالاترین ارزش معاملات در نماد «اخزا2» بود.
دیروز شاهد بازگشایی نماد معاملاتی شرکت افرانت پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه صاحبان سهام و تقسیم سود نقدی هر سهم و نماد معاملاتی شرکت سرمایه‌گذاری مسکن شمالغرب پس از برگزاری جلسه هیات‌مدیره درخصوص افزایش سرمایه با محدودیت دامنه نوسان قیمت بودیم و در پایان معاملات دیروز نمادهای معاملاتی اوراق مشارکت شرکت هلدینگ توسعه معادن و صنایع معدنی خاورمیانه برای پرداخت سود علی‌الحساب ماهانه اوراق در روز سه‌شنبه و اوراق مشارکت شرکت لیزینگ رایان سایپا برای پرداخت سود علی‌الحساب سه ماهه اوراق در روز سه‌شنبه متوقف شد.
