نحوه همکاری‌های اقتصادی و مراودات پولی-بانکی میان ایران و جامعه جهانی، همچنان پس از گذشت 6ماه از اجرایی شدن رسمی برجام، یکی از مهم‌ترین موضوعات مهم گفت‌وگو میان ایران و کشورهای 1+5 است. با پایان یافتن تحریم‌های مرتبط با برنامه هسته‌یی کشورمان و آغاز دوران جدید در روابط خارجی ایران، شاهد ازدحام سفرهای مقامات بین‌المللی به‌خصوص اروپایی برای ازسرگیری همکاری‌های اقتصادی با کشورمان بوده‌ایم، اما ترس از اقدامات تنبیهی امریکا باعث شده مانعی جدی در مسیر تعاملات تجاری و اقتصادی میان ایران و سایر کشورها پدید بیاید.
در تازه‌ترین تحولات صورت گرفته در این خصوص، روز پنج‌شنبه دفتر کنترل دارایی‌های خارجی وزارت خزانه‌داری امریکا دستورالعمل پرسش‌های رایج مرتبط با رفع تحریم‌های مشخص امریکا تحت برنامه جامع اقدام مشترک را به‌روز رسانی و منتشر کرد. این دستورالعمل که به گفته سیدعباس عراقچی معاون حقوقی و بین‌المللی وزارت خارجه و عضو ارشد تیم مذاکره‌کننده هسته‌یی کشورمان می‌تواند تا حدود زیادی راهگشا و تبیین‌کننده نحوه همکاری‌های ایران با جامعه بین‌الملل باشد به دو پرسش مرتبط با اقدامات مالی و بانکی و 9پرسش رایج مرتبط با شرکت‌های خارجی که مالکیت یا کنترل آنها برعهده اشخاص امریکایی است، پاسخ داده است.
به گزارش ایسنا، در این گزارش در پاسخ به اینکه چه تحریم‌هایی علیه بانک مرکزی ایران لغو شده و چه تحریم‌هایی باقی می‌ماند، اعلام شده است: به‌طور کلی اشخاص غیرامریکایی شامل موسسات مالی خارجی می‌توانند در معاملات مالی و بانکی، بانک مرکزی ایران از همان آغاز روز اجرای برجام بدون قرار گرفتن در معرض تحریم‌ها تعامل کنند، اما اشخاص امریکایی به‌طور کامل از شرکت در معاملات یا توافق با دولت ایران و موسسات مالی ایرانی ازجمله بانک مرکزی منع شده‌اند.
معاملات بانکی را از طریق موسسات مالی امریکایی انجام ندهید
در این دستورالعمل درباره تسویه‌حساب‌های معاملاتی که با دلار انجام می‌شود، آمده است: باتوجه به اینکه اشخاص امریکایی از صدور کالا، خدمات یا تکنولوژی به‌طور مستقیم یا غیرمستقیم منع شده‌اند که شامل خدمات مالی نیز می‌شود، پس از روز اجرا موسسات مالی خارجی لازم است اطمینان یابند که تسویه معاملاتی که با دلار انجام می‌شود را از طریق موسسات مالی امریکایی انجام ندهند. در این گزارش آمده است: حضور یک یا چند نفر امریکایی در هیات‌مدیره یا فعالیت به‌عنوان مدیر ارشد در یک شرکت غیرامریکایی غیرایرانی ضرورتا مانع انجام معامله آن شرکت با اشخاص ایرانی که در فهرست اتباع خاص تعیین شده نیستند، نمی‌شود. در بخش دیگری از این دستورالعمل بااشاره به برخی تحریم‌های به‌جا مانده بعد از روز اجرا تصریح شده است که ممنوعیت تجارت داخلی امریکا در رابطه با ایران همچنان به جای خود باقی می‌ماند. در روز اجرای برجام امریکا تحریم‌های ثانویه مرتبط با هسته‌یی که در برجام به آن اشاره شده است را لغو کرد. از جمله این لغو تحریم‌ها می‌توان به تحریم‌های مالی و بانکی مرتبط با تحریم‌ها، تحریم‌های خدمات تضمینی و بیمه، تحریم‌های بخش انرژی و پتروشیمی ایران، تحریم‌های حمل‌ونقل دریایی و کشتی‌سازی اشاره کرد. افزون بر لغو تحریم‌های ثانویه مربوط به هسته‌یی امریکا در روز اجرا 400فرد و شرکت را از فهرست اتباع خاص تعیین شده و اشخاص تحریم شده دفتر کنترل اموال خارجی وزارت خزانه‌داری را حذف کرد.
