گروه بانک و بیمه|
کارشناسان می‌گویند یکی از راهکارهای اصلی برای رونق تجارت بین کشورها، ایالت‌ها، استان‌ها و شهرستان‌ها در سطح یک منطقه با واحد پولی مشترک مثل یورو یا ریال، یکدست کردن مقررات و ساده‌سازی قوانین و تجهیزات نظام پرداخت از کارمزد نقل و انتقال پول گرفته تا مالیات بر ارزش‌افزوده و هزینه بانک‌ها و زیرساخت‌هاست.
به گزارش «تعادل» در منطقه‌یی مانند اتحادیه اروپا، رونق تجارت الکترونیک و خرید و فروش آنلاین خارج از کشورها و در سطح اتحادیه با 28کشور اروپایی و استفاده از مزایای گسترده رشد تولید، اشتغال و درآمد تجارت حاصل از آن نیازمند یکدست کردن مقررات و رفع چالش‌های موجود است.
اما در اقتصاد ایران تفاوت زیادی بین مقررات 31 استان ایران وجود ندارد و و حتی در کشورهای همسایه و منطقه نیز امکان استفاده از مقررات یکسان برای رشد تجارت الکترونیک وجود دارد تا کشورهای منطقه ازجمله کویت، قطر، امارات، عربستان، عراق، اقلیم کردستان عراق، افغانستان، پاکستان، ترکیه، روسیه، کشورهای مشترک‌المنافع شمال ایران در یک نظام پرداخت منطقه‌یی از تجارت آنلاین بهره ببرند و به تجارت منطقه کمک کند و به جای واردات کالاها از چین و آسیا و اروپا، بسیاری از نیازها از خود منطقه غرب آسیا تامین شود لذا می‌توان با همکاری نظام بانکی در داخل و کشورهای همسایه، زمینه تجارت الکترونیک و خرید و فروش آنلاین را با واحد پولی مشترک مانند ریال و... فراهم کرد.
اتحادیه اروپا به دلیل وجود قوانین و مقررات و شرایط متفاوت کشورهای این اتحادیه با مشکلات مختلفی در تجارت الکترونیک مواجه شده است. این درحالی است که این مشکلات در ایران به خاطر حاکمیت و قوانین و مقررات واحد وجود ندارد و همین موضوع می‌تواند مزیتی بزرگ برای رشد بانکداری و تجارت الکترونیک در ایران باشد.
به گزارش «تعادل» علی فیروزی، رییس گروه بهبود فرآیندها در وزارت امور اقتصادی و دارایی با بررسی چالش‌های تجارت و بانکداری الکترونیک و خرید و فروش آنلاین در اتحادیه اروپا و اقدامات صورت گرفته، نکات قابل توجهی برای استفاده از تجربه اروپا در رفع این چالش‌ها در رشد و توسعه تجارت و بانکداری الکترونیک ایران مورد توجه قرار داده است. درحالی که بخش عمده‌یی از شرکت‌های اروپایی محصولات و خدمات خود را به صورت آنلاین و الکترونیکی به فروش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسانند فقط 7درصد از آنها به صورت فرامرزی فعالیت میکنند و مابقی محصولاتشان را تنها در بازار داخلی کشورهایشان عرضه میکنند.
همچنین تا پایان سال 2014 در مجموع 28کشور عضو اتحادیه اروپا 42درصد از خدمات داخلی کشورها به صورت آنلاین ارائه می‌شود که فقط 4درصد از این خدمات قابلیت ارائه به صورت فرامرزی را دارند. این درحالی است که در ایالات متحده امریکا 54 درصد از خدمات عمومی به صورت آنلاین در تمام ایالات ارائه می‌شود.
با در نظر گرفتن 315میلیون نفر استفاده‌کننده از اینترنت در سراسر اروپا مشخص شد که شکل‌گیری بازار واحد مجازی در اتحادیه اروپا از طریق ایجاد و تقویت فرصت‌های شغلی، رشد اقتصادی، افزایش رقابت و سرمایه‌گذاری و نوآوری منجر به 415میلیارد یورو صرفه‌جویی سالانه در این اتحادیه خواهد شد.
با این اوصاف، اتحادیه اروپا با توجه به نیازها و ظرفیت‌های موجود طی بررسی‌هایی که انجام داد لزوم و چرایی ایجاد یک بازار واحد مجازی (DSM) در سطح اتحادیه را براساس 3 اولویت اصلی با عنوان «چرا به بازار واحد دیجیتالی نیاز داریم؟» منتشر کرد. اولویت‌های اعلام شده عبارت بودند از:
دسترسی آنلاین بهتر مصرف‌کنندگان و کسب و کارها
استفاده از ظرفیت تجارت الکترونیک
تا پایان سال 2014 فقط 15درصد از مصرف‌کنندگان اروپایی، خریدهای آنلاین خود را از دیگر کشورهای عضو اتحادیه اروپا خریده‌اند درحالی که این رقم برای خریدهای آنلاین درون‌کشوری به 44درصد می‌رسد. طی بررسی‌های صورت گرفته، اگر مصرف‌کنندگان اروپایی بتوانند از تمام فروشگاه‌های آنلاین داخل اتحادیه اروپا خرید کنند، صرفه‌جویی معادل 11.7میلیارد یورو برای آنها به همراه خواهد داشت درحالی که هم‌اکنون تنها 7درصد از بنگاه‌های کوچک و متوسط اتحادیه اروپا فروش برون‌مرزی در سطح اتحادیه را تجربه میکنند.
یکی از دلایل عدم استقبال از فروش آنلاین در سطح اتحادیه اروپا، هزینه‌های ناشی از هماهنگ‌سازی فروش یک شرکت با قوانین ملی هر کشور به صورت مجزاست که به طور میانگین چیزی حدود 9000یورو به ازای هر کشور است. حال اگر یک قانون فراگیر تجارت الکترونیک در سراسر کشورهای عضو اتحادیه اروپا حکمفرما شود 57 درصد از شرکت‌های اروپایی اقدام به فروش آنلاین در دیگر کشورهای اروپایی میکنند.
هزینه‌های مقرون به صرفه تحویل بسته‌های خریداری شده نیز در موفقیت فروش آنلاین تاثیر بسزایی دارد. بیش از 90درصد از خریداران آنلاین در اروپا ضمن طلب کردن شرایط مناسب مرجوعی جنس خریداری شده، قیمت‌های پایینی برای تحویل جنس فروخته شده، می‌پذیرند. این دو موضوع اهمیت فوق‌العاده‌یی در فروش آنلاین دارد. توجه به این نکته که 62 درصد از شرکت‌هایی که اقدام به فروش آنلاین محصولات و کالاهای خود میکنند، هزینه‌های گران تحویل را یک مشکل بزرگ برای خود می‌بینند، اهمیت توجه به رفع این اختلاف منافع بین مصرف‌کنندگان و فروشندگان را به خوبی نشان می‌دهد.
از دیگر ظرفیت‌های قابل توجه تجارت الکترونیک در اتحادیه اروپا، موضوع محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های جغرافیایی است. در 52 درصد از فروش‌های برون‌مرزی صورت گرفته در اتحادیه اروپا، فروشندگان امکان سرویس‌دهی در کشور مشتری را نداشته‌اند. به زبان ساده این یعنی مشتری کمتر و مشتری کمتر یعنی درآمد کمتر برای یک شرکت!
تسهیل فرآیند مالیات بر ارزش‌افزوده در سراسر کشورهای عضو اتحادیه اروپا
یکی از موانع اصلی برای فروش آنلاین فرامرزی در اتحادیه اروپا، قوانین و فرآیندهای متفاوت دریافت مالیات بر ارزش‌افزوده است. شرکت‌ها و کسب و کارهای کوچک آنلاین برای فعالیت در هر کشور عضو اتحادیه اروپا باید سالانه حداقل 5000 یورو به عنوان هزینه مالیات بر ارزش‌افزوده بپردازند که این موضوع خود می‌تواند انگیزه‌های لازم برای فروش آنلاین فرامرزی در سطح اتحادیه اروپا را از آنها بگیرد.
حق کپی رایت مدرنیزه متناسب با محصولات عصر دیجیتال
از هر 3 نفر شهروند اروپایی یک نفر علاقه‌مند به استفاده از رادیو و تلویزیون و رسانه‌های کشور خود در زمانی است که خارج از وطن خود به سر می‌برد. همچنین از هر 5 نفر شهروند اروپایی یک نفر علاقه‌مند به استفاده از رادیو، تلویزیون و رسانه‌های دیگر کشورهای اروپایی جز کشور خود است. اینها فرصت‌هایی است که باید حداکثر استفاده را از آن برد.
تصاویر، فیلم‌ها، موزیک‌ها، رادیو، تلویزیون‌های آنلاین و بازی‌های دیجیتالی نیز از محبوب‌ترین فعالیت‌های آنلاین و پرفروش‌ترین کالاهای دیجیتالی به حساب می‌آیند که نرخ رشد دو رقمی(حدود 12درصد) را در 5 سال آینده تجربه خواهند کرد.
محیط مناسب برای ارتقای خدمات
قوانین محکم حفاظت از داده‌ها در اروپا ابزاری برای قدرتمند شدن اقتصاد دیجیتال
72 درصد از کاربران اروپایی اینترنت از یک موضوع به خصوص نگرانند. آنها از اطلاعات شخصی که به صورت آنلاین و بیش از آنچه لازم به نظر می‌رسد پرسیده می‌شود، نگرانند. رفع این دغدغه که موجب افزایش اطمینان کاربران اینترنت به بازارهای مجازی می‌شود برای داشتن بازار واحد مجازی موفق در اتحادیه اروپا ضروری است.
گسترش پهنای باند سریع برای همه
فقط 22.5درصد از تمام مشترکین اروپایی به پهنای باند سریع(بالاتر از Mbps30) دسترسی دارند و روند گسترش آن نیز در سطح اتحادیه اروپا آهسته و کند است. همچنین توسعه نسل ارتباطی 4G در اروپا نیز شاهد وقفه قابل توجهی است ضمن آنکه دسترسی به این نسل از ارتباطات نیز محدود است. تا پایان سال 2014 فقط 59 درصد از مردم اروپا به 4G دسترسی داشتند که این میزان در مناطق روستایی به 15درصد تنزل می‌یابد.
اصلاح نسل ارتباطی و ارتقای آن به 4G می‌تواند باعث کاهش هزینه‌های خدمات موبایلی همچنین افزایش بهره‌وری در طول زمان شود. بررسیها نشان می‌دهد با این ارتقای نسل طی 5 سال، تولید ناخالص داخلی اتحادیه اروپا(GDP) بین 0.11 تا 0.16درصد افزایش می‌یابد.
ایجاد یک جامعه و اقتصاد دیجیتالی مستعد رشد
داده‌های بزرگ (Big Data) و ابرها (Cloud)
تا پایان سال2013 تنها 20درصد از اطلاعات دیجیتالی در اتحادیه اروپا روی ابرها قرار داشت. این میزان در پایان سال2014 با رشدی 100درصدی به 40درصد افزایش پیدا کرده است.
همچنین مطالعات نشان می‌دهد که اگر 100شرکت برتر اتحادیه اروپا از داده‌های بزرگ در عملیات رایانشی خود بهره ببرند، می‌توانند صرفه‌جویی 425میلیارد یورویی داشته باشند. همین بررسیها نشان می‌دهد که احتمالا تا سال2020 تجزیه و تحلیل داده‌های بزرگ و استفاده از نتایج آنالیز آنها می‌تواند رشد اقتصادی اروپا را 1.9درصد افزایش دهد که معادل با افزایش 206میلیارد یورویی تولید ناخالص داخلی (GDP) اتحادیه اروپا خواهد بود.
فراگیری فرهنگ جامعه الکترونیکی
تقریبا نیمی از جمعیت اروپا (47درصد) مهارت‌های دیجیتالی را به‌درستی فرا نگرفته‌‌‌اند. این درحالی است که در آینده‌یی نزدیک، 90درصد از مشاغل در اروپا نیازمند سطوح مختلفی از مهارت‌های دیجیتالی خواهند بود.
در بررسیها مشخص شده است که استراتژی «دیجیتال پایه» دستگاه‌های اجرایی در موضوع ارائه خدمات بخش‌های عمومی می‌تواند منجر به صرفه‌جویی 10میلیارد یورویی در سال شود.
این اولویت‌های سه‌گانه که دلایل انتخاب آنها نیز ذکر شد، اتحادیه اروپا را بر آن داشت تا برای دستیابی به مزایای یک بازار واحد مجازی (DSM) گام بردارد.
دسترسی بهتر آنلاین به کالاها و خدمات دیجیتالی:
بهبود شرایط تحویل بسته‌های مورد دادوستد قرار گرفته در دنیای دیجیتال
ایجاد شرایط مناسب برای تجارت الکترونیک آسان
بازنگری در دستورالعمل ماهواره‌ها و شبکه‌های کابلی
مقابله با محدودیت‌ها و ممنوعیت‌های جغرافیایی تجارت الکترونیک
تدوین قوانین کپی رایت مدرن
ساده‌سازی قوانین مالیات بر ارزش افزوده
امروزه در اروپا، فقط 15درصد از مصرف‌کنندگان، خرید آنلاین خود را از فروشگاه‌های دیگر کشورهای اتحادیه اروپا انجام می‌دهند. برای افزایش این میزان، باید به تجارت آسان برون مرزی برای کسب‌وکار‌های کوچک و متوسط را مدنظر قرار داد. تناسب و هارمونی مناسب قوانین مرتبط با مصرف‌کننده همچنین رعایت تعادل و انصاف در قرارداد‌های فروش، موجب تشویق بیشتر کسب‌وکار‌ها به فروش آنلاین برون مرزی و در عین حال باعث کسب اطمینان و اعتماد بیشتر مصرف‌کنندگان خواهد شد.
توجه به این موضوع که 62درصد از شرکت‌هایی که می‌خواهند فروش آنلاین داشته باشند، هزینه ارسال را مشکلی اساسی برای خود می‌دانند، اهمیت این اقدام را نشان می‌دهد.
ایجاد بستر محیطی مناسب برای موفقیت شبکه‌ها و خدمات دیجیتالی:
طراحی قوانین مطابق سرعت حرکت فناوری و در جهت حمایت از توسعه زیر ساخت ها
تدوین و تصویب قوانین مخابراتی متناسب با این هدف
ایجاد یک چارچوب رسانه‌یی متناسب با قرن بیست‌ویکم
بررسی نقش پلتفرم‌های آنلاین
افزایش اعتماد در ارائه خدمات آنلاین
یکی از نگرانی‌های شهروندان اروپایی درمورد اطلاعات شخصی آنهاست. 72درصد از کاربران اینترنت در اروپا، نگران چگونگی استفاده از اطلاعات شخصی خود در اینترنت هستند. مقررات جدیدی که برای حفاظت از اطلاعات و حفظ حریم شخصی وضع می‌شود باید بتوانند این دغدغه را برطرف و باعث افزایش اعتماد عمومی شوند. اتحادیه اروپا درنظر دارد تا قوانین حریم شخصی الکترونیکی را بازنگری و براساس امنیت سایبری اقداماتی را انجام دهد.
دیجیتال عامل رشد
حصول اطمینان از اینکه اقتصاد، صنعت و اشتغال در اروپا از تمام مزیت‌هایی که دنیای دیجیتال ارائه می‌دهد استفاده میکنند. دیجیتالی کرددن صنایع
توسعه استاندارد‌ها و تقویت همکاری‌های متقابل
استفاده حداکثری از داده‌های اقتصادی و رایانش ابری
نمایان کردن مزایا و منافع خدمات الکترونیکی (e-services) و عملیاتی کردن آنها به همراه ارتقای سطح مهارت‌های دیجیتالی عموم
نقشه راه ایجاد بازار واحد دیجیتالی در اتحادیه اروپا
در جمهوری چک، ایستگاه خدمات کاری کوچک برای کاهش فشار‌های اجرایی مرتبط با فروش خدمات ویژه برون مرزی درخصوص مدیریت مالیات بر ارزش افزوده راه‌اندازی شده است.
در کشور لیتوانی با حمایت صندوق اجتماعی اروپا توانمند‌سازی مهارت‌هایIT سازمان‌های کوچک در دستور کار قرار گرفت.
در اسلوونی دولت اقدام به برگزاری آزمون توانمندی در مهارت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات کرده است.
در مدارس یونان برای بهبود آموزش دانش‌آموزان، آموزش دیجیتالی درنظر گرفته شده است.
سرمایه‌گذاری عظیم و درازمدتی در لهستان در حوزه سرویس‌های دیجیتالی رادیو و تلویزیونی صورت گرفته است.
در کشور استونی با استفاده از منابع صندوق توسعه منطقه‌یی اروپا، سرمایه‌گذاری در حوزه زیرساخت‌های دولت الکترونیک صورت پذیرفته که بسیاری از آنها در حال بهره‌برداری هستند. همچنین درنظر گرفته شده که از سال2014 تا 2020 معادل 20میلیارد یورو از صندوق سیاست‌های انسجامی اتحادیه اروپا در حوزه‌های دیجیتال و فناوری اطلاعات و ارتباطات سرمایه‌گذاری صورت پذیرد.
عمده‌ترین مشکلات پیش روی فروش آنلاین به‌ترتیب، هزینه بالای تحویل بسته‌های پستی خریداری شده با 57درصد، گران بودن هزینه‌های مرجوعی و گارانتی با 55درصد و عدم اطلاع از قوانین مرتبط با 54درصد گزارش شده‌اند. میزان تعادل و همسانی در قوانین تجارت الکترونیک بین کشورهای عضو اتحادیه که منجر به تقویت فروش آنلاین می‌شود، تنها 57درصد است.
با اطلاعات به دست آمده از این بررسی، برای از بین بردن بار اضافی ناشی از دیجیتالی شدن همچنین حل معضل گارانتی با ارائه راهکار «گارانتی همراه»، تصمیم گرفته شد که از 15ژوئن2017، هزینه‌های اضافی رومینگ برای مکالمه، پیامک و دیتای همراه برای همه شهروندان اروپایی در تمام اروپا برداشته شود.
همچنین اتحادیه اروپا تصمیم گرفته برای پیشرو بودن در توسعه دولت الکترونیک و هوشمند‌سازی، رهبری توسعه شبکه 5G را به دست بگیرد و آن را به‌گونه‌یی توسعه دهد تا بتوان از آن برای مواردی نظیر سلامت الکترونیک شهر هوشمند خودرو‌های هوشمند و خانه‌های هوشمند بیشترین استفاده را ببرد.
کشورهای توسعه‌یافته در حال حرکت پر‌شتاب به سمت ارتقای سطح بلوغ دولت الکترونیک و استفاده حداکثری از ظرفیت‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات در تمام خدمات عمومی و خصوصی هستند و تمام تلاش خود را صرف هموار کردن مسیر توسعه آن با استفاده از ابزار‌هایی چون قانون، ایجاد زیرساخت‌های مطمئن و... میکنند.
شایسته است باتوجه به عدم وجود بسیاری از مشکلات یاد شده اتحادیه اروپا در ایران که ناشی از یکپارچگی حاکمیتی کشور ماست، با بررسی و مطالعه دقیق اقدامات صورت گرفته توسط کشورهای توسعه‌یافته و سازمان‌های بین‌المللی معتبر و بومی‌سازی آن اقدامات متناسب با وضعیت فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور، گام بلندی در جهت رشد کشور برداشته شود.
