گروه تجارت|
کاروان 60 نفره سیاسی - اقتصادی کشورمان که سفر دوره‌یی خود به 4 کشور اروپایی را به سرپرستی محسن جلالپور، رییس اتاق بازرگانی، صنایع و معادن ایران از روز دوشنبه هفته جاری آغاز کرده است، روز گذشته در نخستین ایستگاه خود در شهر ورشو، پایتخت لهستان با مقامات سیاسی- اقتصادی این کشور اروپایی در قالب یک همایش دیدارهای دوجانبه برگزار کردند. همایش تجاری ایران و لهستان ظهر روز دوشنبه با حضور 180 فعال اقتصادی ایرانی و لهستانی در هتل سوفیتل ورشو آغاز به‌کار کرد تا فعالان اقتصادی هر دو کشور، موانع و فرصت‌های پیش روی تجارت میان ایران و لهستان را بررسی و ارزیابی کنند. پیشینه روابط تاریخی، سیاسی و اقتصادی این دو کشور و مهاجرت لهستانی‌ها به ایران در زمان جنگ جهانی دوم حکایت از روابط دوستانه میان این دو کشور دارد. علاوه بر اینکه لهستان پس از فروپاشی اروپای شرقی، از کشورهای نمونه در توسعه اقتصادی و در سال 2002 بعد از اصلاحات اقتصادی صنایع کوچک و متوسط این کشور شاهد رشد چشمگیری بود. لهستان به دلیل برخورداری از برنامه‌های مدون اقتصادی کمترین صدمات را در زمان بحران اقتصادی اروپا به خود دید. از این رو بسیاری از کشورهای دنیا
علاقه‌مند افزایش روابط تجاری با این کشور هستند. از سوی دیگر، لهستان از موقعیت جغرافیایی و استراتژیک خاصی در اروپای شرقی و اتحادیه اروپا برخوردار است و می‌تواند راه ورود به کشورهای بلاروس، اوکراین، روسیه و دیگر کشورهای اتحادیه اروپا برای ایران باشد این در حالی است که ایران هم می‌تواند دروازه ورود لهستان به کشورهای آسیای میانه، خاورمیانه، افغانستان و عراق باشد. بر اساس آمار موجود، میزان صادرات ایران به کشور لهستان در 9 ماه نخست سال 2015 میلادی 13میلیون دلار و واردات از این کشور 21میلیون دلار بوده است. صادرات عمده ایران شامل انگور، روده حیوانات، خرما، چای، اسانس‌ها و عصاره‌ها بوده و واردات اصلی شامل مکمل‌های دارویی، پمپ انژکتور، ماشین‌های ریسندگی، بولدوزر و تراکتورهای جاده‌یی بوده است.
استفاده از فرصت پسابرجام
با آغاز فصل جدیدی از روابط تجاری ایران با کشورهای جهان که به واسطه اجرای برجام و برداشته شدن تحریم‌ها رخ داده است، امیدواری به تحقق رویای فعالان اقتصادی مبنی بر رشد و توسعه تجارت ایران با کشورهای دنیا نیز افزایش یافته است. مصداق این امر میزبانی ایران از هیات‌های متعدد تجاری و اقتصادی در طول ماه‌های گذشته بوده که اگرچه ماحصل آن هنوز مشهود نیست، اما در همین حد و اندازه نیز قابل توجه بوده است. مذاکره برای گسترش روابط اقتصادی-تجاری، این‌بار با عزم بخش خصوصی برای سفر به چند کشور اروپایی و دیدار با مقامات و فعالان این حوزه انجام شده است. وزیر امور خارجه ایران که در این سفر به عنوان عالی‌ترین مقام سیاسی کشور در جمع بازرگانان و فعالان اقتصادی ایران حضور دارد، در همایش مشترک اقتصادی ایران و لهستان حضور یافت. محمدجواد ظریف در این همایش با اشاره به روابط تاریخی بیش از 500ساله ایران و لهستان و تاکید بر فرصت‌های پسابرجام برای گسترش روابط اقتصادی دو کشور به تشریح ظرفیت‌ها و ویژگی‌های اقتصادی ایران پرداخت و گفت: مسوولیت بخش‌های خصوصی دو کشور استفاده از این فرصت‌ها در جهت فعال‌سازی ظرفیت‌های همکاری دو کشور است. وی مبنای
قدرت ایران را مردم ایران معرفی کرد و گفت مردم ایران و فعالان بخش خصوصی ایران که بهترین نمایندگان این مردم هستند با نگاه مثبتی که به لهستان دارند از حضور و فعالیت شرکت‌ها و کارآفرینان و توریست‌های لهستانی در ایران استقبال خواهند کرد.
موانع گسترش روابط تجاری ایران و لهستان
در ادامه این همایش، رییس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، نبود رابطه بانکی فعال بین دو کشور و ضعف شناخت بنگاه‌های طرفین از یکدیگر را دو مانع جدی برای توسعه همکاری بین بنگاه‌های دو کشور دانست و افزود: بانک‌های لهستان باوجود اشتیاق زیاد برای تجدید رابطه بانکی با همتایان ایرانی و امضای تفاهمنامه‌های مختلف، نسبت به همسایگان اروپایی‌شان مانند ایتالیا عقب مانده‌اند. به همین دلیل قراردادهای اندک خرید، فروش، انتقال تکنولوژی، تولید مشترک و اجرای پروژه بین دو کشور در دوره پسابرجام عملی شده است. از سوی دیگر امکان کار بین بخش خصوصی دو کشور در زمینه‌های گسترده و متنوع وجود دارد. درواقع باید گفت بخش بزرگی از این پتانسیل در حوزه مشارکت صنایع کوچک و متوسط ایران است که تاکنون کمتر به آن پرداخته‌ایم. به گفته محسن جلالپور، در صنایع چوب و کاغذ، معادن، فلزات، دخانیات، غذا و کشاورزی، وسایل موتوری و گستره بزرگی از صنایع دریایی امکان گسترش جدی و همکاری بین دو کشور وجود دارد. وی به دولت لهستان پیشنهاد کرد این نقیصه را آسیب‌شناسی و به‌طور موثر برای آن راه‌حل بیابد، چراکه به گفته رییس اتاق بازرگانی بدون رابطه فعال
بانکی، لهستان سهمی از بازار قدرتمند ایران و حوزه نفوذ این کشور نخواهد داشت. جلالپور ضعف شناخت بنگاه‌های طرفین از یکدیگر را مشکل دیگری در گسترش روابط تجاری دو کشور دانست و تاکید کرد، در دهه گذشته که روابط تجاری دو کشور و ارتباط‌ها کم رونق بود، بسیاری از بنگاه‌های ما از امکانات بازار دو کشور غافل بودند که در همین راستا بخش خصوصی دو کشور و هیات‌های تجاری به رفع این نقیصه پرداخته‌اند. رییس اتاق ایران تمرکز بر اعزام هیات‌های تخصصی تک‌رشته‌یی را پیشنهاد کرد و گفت: تا زمانی که رابطه بانکی فعال بین دو کشور وجود نداشته باشد، هیچ کدام از این تلاش‌ها تبدیل به کسب و کار واقعی، تولید ثروت و ایجاد اشتغال نخواهد شد.
سطح روابط دوجانبه مناسب نیست
رییس اتاق بازرگانی لهستان نیز با یادآوری ظرفیت‌های موجود در ایران و علاقه شرکت‌های سرمایه‌گذاری برای حضور در کشورمان، سطح روابط دوجانبه را متناسب با ظرفیت‌های دو کشور ندانست و گفت: همیشه می‌گویم، ایران آرزوی شرکت‌های سرمایه‌گذاری است چراکه ایران کشوری با امکانات زیاد اقتصادی و جمعیتی است؛ منابع طبیعی زیادی در ایران وجود دارد و امیدوارم نشست امروز نتیجه‌بخش باشد. ارسکی، به سفر یک هیات 100نفره اعضای اتاق بازرگانی لهستان به ایران که سال گذشته انجام شد، اشاره و اظهار امیدواری کرد که تاسیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و لهستان در سال جاری و فعال‌سازی این اتاق‌ها به برقراری ارتباط دو کشور کمک کند.
ایران؛ مهم‌ترین شریک خاورمیانه‌ای لهستان
در ادامه این همایش، وزیر توسعه اقتصادی لهستان، جمهوری اسلامی ایران را مهم‌ترین شریک تجاری این کشور در منطقه خود (خاورمیانه) دانست و گفت: باید سطحی بالاتر از روابط کنونی را با ایران هدفگذاری کنیم. به گفته مایکل کورتیاکا، ایران و لهستان پیش از تحریم‌ها، حجم مبادله تجاری گسترده‌یی داشتند، اما با این حال در شرایط کنونی نباید هدفگذاری ما رسیدن به سطح پیش از تحریم باشد، بلکه باید براساس ظرفیت‌های دوکشور، این ظرفیت افزایش یابد. کورتیاکا افزود: برنامه‌یی در لهستان با نام به ایران بروید (Go IRAN) تدوین شده که قرار است به لهستانی‌ها امکانات ایران را معرفی کند. این برنامه همچنین قرار است پشتیبان کسانی باشد که تمایل به حضور در ایران دارند. ماحصل دیدار فعالان اقتصادی ایران با مقامات لهستان، در روز نخست، امضای سه یادداشت تفاهم در زمینه گسترش همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور بود. این سه یادداشت تفاهم در همایش تجاری دو کشور در هتل سوفیتل ورشو با حضور «مایکل کورتیاکا» وزیر توسعه اقتصادی لهستان، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه، همچنین رامین مهمانپرست سفیر کشورمان و هیات 60نفره اقتصادی اعزامی از ایران به امضا رسید. نخستین
تفاهمنامه را محمدرضا انصاری، معاون اتاق ایران و مدیرکل اتاق بازرگانی داخلی لهستان امضا کردند. علاوه بر این، تفاهمنامه‌یی میان شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) و مدیرکل اتاق بازرگانی داخلی لهستان امضا شد. تفاهمنامه سوم را نمایندگان «توس شرکت نوین تامین انرژی ایران» و یک شرکت فعال در حوزه انرژی لهستان امضا کردند.
ضرورت عملیاتی‌شدن ظرفیت‌های بالقوه
لازم به ذکر است که وزیر امور خارجه کشورمان طی یک صبحانه کار با ایرانیان مقیم لهستان نیز دیدار و گفت‌وگو کرد. محمدجواد ظریف در این دیدار با اشاره به ظرفیت‌های گسترده کشور در زمینه اقتصادی و تجاری ابراز امیدواری کرد، در مرحله پسابرجام این ظرفیت‌های بالقوه به‌طور کامل عملیاتی شود. ظریف با تاکید بر سیاست دولت در زمینه روابط متوازن با کشورهای مختلف جهان توفیق در مذاکرات هسته‌یی را توفیق ملت ایران دانست و افزود: هدف اقتصاد مقاومتی، انزواگرایی نیست بلکه مبتنی بر دو اصل درون‌زایی و برون‌گرایی در عین اتکا به ظرفیت‌های داخلی، به دنبال گسترش روابط متوازن با جهان هستیم. وزیر امور خارجه با اشاره به مقام ششم ایران در نانوتکنولوژی و مقام پنجم در تعداد فارغ‌التحصیلان رشته‌های مهندسی، رشد علمی و نیروی انسانی کارآمد را مهم‌ترین سرمایه کشور دانست و افزود: قدرت جمهوری اسلامی ایران متکی بر مردم است و همین مهم‌ترین عامل حفظ امنیت ملی کشور است. ظریف با تاکید مجدد بر اینکه ایرانیان مقیم خارج از کشور سرمایه ملی ایران هستند اعلام کرد، به همه نمایندگی‌های جمهوری اسلامی در سراسر جهان ابلاغ شده است در دو زمینه کنسولی و تجاری حداکثر خدمات و تسهیلات ممکن را به ایرانیان، تجار و بازرگانان ارائه کنند. به هر حال سفر بازرگانان ایرانی به 4 کشور اروپایی، سرآغاز فصل جدیدی برای ارتقای سطح مناسبات تجاری بین کشورهای مقصد خواهد بود و این امیدواری وجود دارد که اقدام بخش خصوصی برای سفر به اروپا و مذاکره با مقامات کشورهای اروپایی مفید بوده و تنها در قالب یک سفر به اروپا باقی نماند.
