تمرکز دولت برای ارایه راهکارهایی برای خروج کشور از رکود، نهتنها باعث شد دولتمردان کشور تا نهایی شدن و تصویب بسته خروج اقتصاد از رکود از سوی مجلس، نسبت به اعمال سیاستهای کلان در بخشهای مختلف دست نگه دارند، بلکه مردم را هم امیدوار کرده که بهدنبال اجرای این بستهها، شاهد رونق در بخشهای مختلف باشند. به این ترتیب، کشور در دوره گذار برای ورود به مرحله اقتصادی جدیدی بهسر میبرد. یکی از این بخشهای تاثیرگذار در برنامه خروج اقتصاد کشور از رکود، مسکن است. بهطوری که دولت یازدهم درنظر دارد، از طریق ارایه اعتبارات بانکی و ابزارهای مالی، تحرکی به این بازار ببخشد. یکی از برنامههای دولت در این تصمیمگیریها، نگاه ویژه به مشارکت مردمی برای رونق بخشیدن به بازار مذکور است. برای نمونه، رایزنی وزارت راهوشهرسازی و بانک مرکزی برای راهاندازی صندوق پسانداز مسکن حاکی از آن است که دولت بهدنبال روشهای نوینی برای خانهدار کردن مردم است.
برنامهریزی دولت برای رونق بازار مسکن در حالی است که آمار رسمی وزارت راهوشهرسازی از تعداد مبایعهنامههای صادر شده برای خریدوفروش آپارتمانهای مسکونی در مناطق 22گانه تهران حاکی از آن است که با آغاز سال 93، حجم معاملات مسکن بازار پایتخت روند نزولی داشته است، بهطوری که از ابتدای سال93 تاکنون، کمترین میزان خریدوفروش آپارتمانهای مسکونی در مرداد ثبت شد. براساس این آمار، تعداد مبایعهنامههای صادر شده در اردیبهشت سالجاری بالغ بر 13هزار و 281فقره بود. این در حالی است که تعداد این مبایعهنامهها با کاهشی 27درصدی در خرداد به 9هزار و 623فقره رسید. ادامه کاهش حجم معاملات بازار مسکن تهران در تیر نشان میدهد، بازار با گسترش رکود مواجه بوده، بهطوری که در تیر امسال 7هزار و 292واحد آپارتمان مسکونی در شهر تهران معامله شد که حاکی از کاهش 24درصدی حجم معاملات مسکن در تهران است. این رکود در بازار مسکن تا جایی ادامه داشت که معاملات بازار مسکن در سالجاری به کمترین میزان خود در مرداد سالجاری رسید، بهطوری که با صدور 5هزار و 905فقره مبایعهنامه در ماه گذشته و کاهش 19درصدی میزان خریدوفروش، فعالان بازار مسکن پایتخت شاهد عمیقتر شدن این رکود بودند. برنامههای دولت برای رونق بخشیدن به بازار مسکن کشور از طریق راهاندازی صندوق پسانداز مسکن، انتشار اوراق رهنی برای تولید مسکن، بازپرداخت بدهی پیمانکاران بخش مسکن و وعده تکمیل پروژههای مسکن مهر باعث شد تا زمان روشن شدن نتایج این برنامهها، تصمیم مردم برای خرید خانه به تعویق بیفتد.
گرچه بازار مسکن پایتخت شاهد روند نزولی در سالجاری است، اما مقایسه مبایعهنامههای صادر شده در مناطق 22گانه تهران در مرداد سال 93 نسبت به 92 نشان میدهد حجم معاملات مسکن در تهران بیش از دو برابر افزایش یافته است چراکه در مرداد سال گذشته تنها 2هزار و 772واحد آپارتمان مسکونی در تهران خریدوفروش شده است.
گفتنی است عامل اصلی حجم پایین معاملات در مرداد سال گذشته، تقارن تقریبا دو سوم روزهای این ماه با ماه مبارک رمضان بود.
مظنه آپارتمان در نواحی تهران
آمار رسمی وزارت راه و شهرسازی از خریدوفروش آپارتمانهای مسکونی در مناطق 22گانه تهران در مرداد سالجاری نشان میدهد متوسط قیمت هر متر مربع آپارتمان مسکونی در شمال تهران که شامل مناطق یک تا چهار است، 7میلیون و 100هزار تومان بود. این در حالی است که در بنگاههای مرکز تهران هر متر مربع آپارتمان مسکونی بهطور متوسط 3میلیون و 900هزار تومان خریدوفروش شد. براساس این گزارش، در ناحیه مرکز پایتخت مناطق 6، 7، 10 و 11 قرار دارد. همچنین مشتریان آپارتمانهای محلات شرق تهران که شامل مناطق 8، 13 و 14 میشود، بهطور متوسط ملک موردنظرشان را متری 3میلیون و 700هزار تومان خریدند.
متوسط قیمت هر متر مربع واحد مسکونی که طی مرداد در غرب تهران معامله شد نیز 3میلیون و 650هزار تومان بود. ناحیه غرب تهران شامل مناطق 5، 9، 21 و 22 میشود. همچنین براساس این آمار، مالکان آپارتمانهای مسکونی جنوب تهران که در مناطق 12، 15 تا 20 سکونت دارند، بهطور میانگین هر متر آپارتمان خود را 5/2 میلیون تومان فروختند.
اقبال مالکان آپارتمانهای منطقه 5
آمار رسمی وزارت راهوشهرسازی نشان میدهد بیشترین حجم معاملات آپارتمانهای مسکونی در بنگاههای منطقه 5 واقع در غرب تهران صورت گرفته، بهطوری که 630 نفر از خریداران آپارتمانهای مسکونی، در این منطقه از تهران خانه خریدند؛ منطقهیی که از شمال محدود به خیابان آبشناسان، از جنوب به آزادراه تهران-کرج، از شرق به بزرگراه اشرفی اصفهانی و از غرب به محله کن و شهرزیبا محدود میشود.
البته تعداد 622 فقره مبایعهنامه صادر شده در دفاتر مشاوره املاک تهران در منطقه 4 نیز حاکی از آن است که پس از منطقه 5، بیشترین معاملات در این منطقه انجام شده است؛ منطقهیی که حدفاصل بزرگراه بابایی از شمال، بزرگراه رسالت از جنوب، محله حکیمیه از شرق و خیابان پاسداران از غرب قرار گرفته است. مالکان منطقه 2 واقع در شمال تهران نیز همراه با خانهداران منطقه 4 و 5، در بازار مسکن تهران پیشرو بودند، بهطوری که پس از آن مناطق، بیشترین ملک فروخته شده در این منطقه قرار داشت. به این ترتیب، آپارتمانهای موجود در بخشی از شهر که از شمال به محله اوین، از جنوب به خیابان آزادی، از شرق به بزرگراه چمران و از غرب به بزرگراه شهید اشرفی اصفهانی ختم میشود، انتخاب 579 متقاضی مسکن در شهر تهران بودند.
آینده بازار مسکن
رکود در بازار مسکن، در حالی عمیق شده و گسترش یافته که هر چند کلید شروع رکود در بازار از فروردین 92 زده شد اما انتخابات ریاستجمهوری سال گذشته باعث شد تا رکود گسترش یابد. اما وزارت راهوشهرسازی هیچ برنامه عملی برای خروج از رکود نداشت و این باعث شده تا پس از 17 ماه، بازار وارد هجدهمین ماه رکودی خود شود. این در حالی است که پیش از این متوسط ماههای رکود در بازار مسکن حدود 12 الی 14 ماه بوده است و بخش مسکن بهعنوان لکوموتیو اقتصاد ایران مطرح بوده و سهم مهمی در اشتغالزایی دارد.