وضعیت این روزهای بازار مسکن مانند بیماری است که از «کما» بیرون آمده و به بخش مراقبت‌های ویژه منتقل شده و قرار است پس از بهبود شرایط بالینی به بخش عمومی انتقال یابد و پس از آن مرخص شود. بی‌گمان، این بیمار پس از مرخص شدن از بیمارستان چند روزی را هم در منزل استراحت کرده و از خود مراقبت می‌کند و پس از آن دوباره به کار و زندگی واقعی ورود خواهد کرد.
جدیدترین گزارش رسمی بانک مرکزی در اردیبهشت ماه1395، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران نسبت به ماه مشابه سال قبل 8.2درصد افزایش را نشان می‌دهد.
همچنین متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب به میزان 1.7 و 2.8درصد افزایش داشته است.
باوجود این، تعداد معاملات اردیبهشت95 همچنان (حدود 36درصد) کمتر از ماه مشابه در سال93 است. رشد میانگین قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در اردیبهشت ماه نسبت به ماه مشابه سال قبل نیز کمتر از نرخ تورم (نقطه به نقطه اردیبهشت ماه ۶,۸درصد و تورم سالانه اردیبهشت نیز ۱۰,۲درصد) است. به این ترتیب می‌توان گفت، اگرچه بازار مسکن هنوز تجربه‌های معاملاتی آخرین دوره رونق شدید (نیمه اول سال92) را نتوانسته تکرار کند، اما از دی و بهمن سال گذشته با رشد تعداد معاملات خرید و فروش و بیرون آمدن از قفل شدگی معاملات وارد دوره «رکود اندک» - ورود بیمار به بخش مراقبت‌های ویژه- شده است.
آمارها و تجربه‌های مربوط به دوره‌های رکود و رونق در 24سال گذشته حاکی از آن است که در دوره «رونق اندک» -ورود بیمار به بخش عمومی- رشد قیمت مسکن بیش از نرخ تورم بوده است، ضمن اینکه رشد معاملات بازار خرید و فروش ملک نیز در قیاس با دوره «رکود شدید» -دوره به کما رفتن بیمار- قابل توجه است.
هر دوی این شاخص‌ها (تعداد معاملات کمتر از آخرین دوره رونق و قیمت مسکن کمتر از نرخ تورم) به همراه شاخص بازده اجازه این پیام را به فعالان بازار مسکن می‌دهد که این بازار هم‌اینک در دوره «رکود اندک» قرار دارد. افزون بر این شاخص‌ها، دو شاخص مهم دیگر که طی هفته‌های اخیر، آخرین تغییرات آنها رسانه‌یی شد، یعنی افت شاخص میزان سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در ملک همچنین کاهش تورم مصالح ساختمانی بر رکود اندک بازار مسکن صحه می‌گذارند.
یکی از شاخص‌های کمکی برای تشخیص دوره‌های بازار مسکن، میزان «بازده اجاره سالانه» است. تجارب آماری حاکی از آن است که میزان بازده اجاره در دوره رونق شدید بازار خرید و فروش ملک (مثلا در سال91) به‌شدت افت می‌کند، اما در دوره رکود شدید (مثلا در سال92) دوباره به‌تدریج جان می‌گیرد. همچنین رشد بازده اجاره مسکن در دوره رکود اندک تداوم می‌یابد. براساس محاسبه‌های «تعادل»، میزان بازده اجاره مسکن از 5درصد در بهار سال92 به 19/6درصد در سال94 رسیده است. این شاخص در سال90 (پایان دوره رونق اندک) 7درصد بوده است. همچنین هنگام «چرخش بازار» - مراقبت از بیمار در منزل- در بهار سال87، 4/4درصد گزارش شده است.
تعداد معاملات مسکن البته احتمالا در ماه رمضان کمی افت را تجربه خواهد کرد، اما از آنجا که در دوران پسا برجام قرار داریم و به همین دلیل، تاکنون بخشی از منابع قفل شده بانک مرکزی از خارج به داخل کشور منتقل شده، میزان فروش نفت و قیمت آن افزایش یافته همچنین سرمایه‌های خارجی قابل‌توجهی برای پروژه‌های داخلی جذب شده است و دولت با اعطای تسهیلات متنوع به خریداران مسکن سعی در تقویت طرف تقاضای مسکن دارد، به احتمال زیاد تعداد معاملات مسکن و قیمت ملک رشد ملایمی را طی ماه‌های آینده تجربه خواهد کرد. در عین حال انتظار می‌رود، از حدود یک سال دیگر، همگام با بهبود شرایط کلی اقتصاد کشور، بازار مسکن وارد دوران «رونق اندک» شود.
