در توضیح تورم منفی در بخش تولیدات فلزات اساسی باید گفت؛ از جمله دلایل این شاخص منفی رکود حاکم بر اقتصاد کشور است. از طرفی زمانی که تورم منفی میشود، قیمتها کاهش مییابد. این در شرایطی است که تولیدکننده مواد اولیه خود را با قیمتی بالاتر خریداری کرده، اما موقع فروش باید توجه به شرایط اقتصادی موجود، باید کالای تولیدی خود را پایینتر از قیمت تمام شده بفروشد که این به زیان تولیدکننده است. از سوی دیگر، تورم منفی حالتی را برای مصرفکننده به وجود میآورد که با وجود کاهش قیمتها، باز هم برای خرید خود را برای کاهش بیشتر قیمتها به تعویق بیندازد. در عین حال، قیمتها حتی از شاخص تورم 10 درصدی نیز بیشتر کاهش پیدا کرده و این نگرانکننده است. بر این اساس، بین تورم منفی و رونق در صنعت شاهد نوعی رابطه معکوس هستیم.
چرا مصرفکنندگان همچنان در انتظار کاهش بیشتر قیمتها هستند وخرید خود را به تعویق میاندازند. این مساله میتواند یکی از اجزای مهم سازنده تقاضای کل در کشور را تضعیف کند. از سوی دیگر، برای کشوری مانند ایران که رکود اقتصادی یا تورم منفی وجود دارد، قیمت کالایی که امسال تولید میشود نسبت به قیمت همان کالا در دو سال قبل
کمتر است. در این شرایط، واحدهای صنعتی و تولیدی که با کاهش درآمد مواجه شدهاند، دنبال راهی برای کاهش هزینهها میگردند. برای کمتر کردن هزینه تولید هم تنها دو راه باقی میماند یکی اخراج نیروی کار و دیگری کاهش دستمزدها.