گروه اقتصاد اجتماعی|
از آنجایی که توریست سلامت مدت زیادی نیست که مورد توجه جامعه جهانی و کشورهای آسیایی قرار گرفته است به دست آوردن آمار دقیق در این رابطه کار سختی است اما طبق آخرین آمارها در حال حاضر مهمترین مقصدهای گردشگری سلامت در جهان عبارتند از: کاستاریکا، هند، مالزی، مکزیک، سنگاپور، کره جنوبی، تایوان، تایلند، ترکیه و امریکا.
جهت رقابت با این کشورها و کسب بازار در این حوزه اقدامات زیادی نیاز است که مهمترین آنها عبارتند از: تخصیص بودجههای دولتی و مشارکت بخش خصوصی در زمینه زیرساختها که فقط محدود به مراکز درمانی نمیشوند و به حوزه گردشگری عمومی هم مربوط میشوند، کسب اعتبار و جلب اعتماد نهادهای بینالمللی و شفافیت در زمینه درآمدها، در اختیار داشتن نیروی کار و پزشکان مجرب و تعلیم دیده، ثبات سیاسی و اجتماعی، ساخت بیمارستانهای مجهز و کسب گواهینامه بینالمللی.
مجوز رسمی بینالمللی (JCI)
مجوز رسمی بینالمللی یکی از مهمترین عوامل در رشد و گسترش گردشگری سلامت است. با توجه به اصول جلب گردشگر و تقاضای بیماران و همچنین لزوم اخلاقی و حرفهیی جهت ایجاد یک استاندارد بینالمللی از سال 1999 نهادی به نام کمیسیون مشترک بینالمللی (JCI) شروع به کار کرده است. هر بیمارستانی جهت اخذ گواهینامه و معرفی به عنوان بیمارستان قابل اعتماد به بیماران در سرتاسر دنیا، میبایست استانداردهای سخت این کمیسیون را رعایت کند. در حال حاضر بیش از ششصد بیمارستان و کلینیک در سراسر دنیا این گواهینامه را اخذ کردهاند و هر سال به تعداد آنها افزوده میشود.
متاسفانه تاکنون هیچ بیمارستان ایرانی نسبت به اخذ این گواهینامه اقدام نکرده است. این در حالی است که کشور ما در زمینه جراحیهای زیبایی جزو کشورهای پیشرو و به نام است اما به دلیل اهمال بیمارستانها و عدم اخذ گواهینامه JCI کشورهایی مانند ترکیه و برخی از کشورهای اروپایی مانند آلمان در این زمینه حرف اول را میزنند. آمارهای دیگری که در این زمینه وجود دارد حاکی از آن است که 64درصد بیمارانی که جهت درمان، به کشورهای دیگر سفر میکنند بیمه درمانی ندارند. 83درصد با همراه سفر میکنند.
70درصد از این بیماران از خدمات درمانی که به آنها ارائه میگردد راضی هستند و 33درصد برای انجام جراحیهای زیبایی راهی کشورهای دیگر میشوند. بیشترین تقاضا برای جراحیها در بین بیماران به ترتیب عبارتند از جراحی زیبایی، دندانپزشکی (عمومی و ارتدونسی)، جراحیهای قلبی عروقی، استخوانپزشکی و ارتوپدی، درمانهای مربوط به سرطان، نازایی و کاهش وزن. کشور ما در اکثر این زمینهها در سطح منطقه و بعضا در سطح بینالمللی حرفهای زیادی برای گفتن دارد و نیروی انسانی کار آمدی در کشور فعال هستند. ارائه آمار و ارقام مربوط به گردش مالی این حوزه در جهان بسیار چالشبرانگیز و همراه با اختلاف رقمی شدید است. اگر فقط بیماری که برای درمان به کشور دیگر سفر میکند را در نظر بگیریم و از مهاجران، بیماران اورژانسی و همراهان بیمارها صرف نظر کنیم گردش مالی گردشگری سلامت در جهان بین 45.5 تا 72میلیارد دلار است.
این رقم با توجه به بیش از دوازده میلیون سفری که در سال انجام میشود و متوسط بین 3.800 تا 6.000 دلار هزینه هر سفر به دست آمده است. البته این اعداد و ارقام فقط مربوط به یک سایت است و در سایت رسمی دیگری که در این حوزه فعالیت داشت حدود هزینههای یک بیمار در کشور مقصد بین 7.500 تا 15هزار دلار تخمین زده شده است. ضمنا معاونت درمان وزارت بهداشت در مقدمه دستورالعمل خود درباره راهاندازی بخش بینالملل بیمارستانها گردش مالی گردشگری سلامت را بیش از صدمیلیارد دلار اعلام کرده است.
به هر حال نکته مهم این است که کشور ما با توجه به جذابیتهای فراوان و نیروی انسانی مناسب باید هرچه سریعتر اقدامات عملی و تشویقی مناسبی را جهت سرمایهگذاری خارجی و جذب گردشگر انجام بدهد.