مجلس نهم رو به پایان دارد و شاید اکنون مناسب‌ترین زمان برای بررسی کارنامه این مجلس باشد. مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی به‌تازگی گزارشی در مورد لوایح و قوانین مطرح شده در مدت عمر این مجلس که در رابطه با موضوعات اجتماع، فرهنگی و حمایتی بوده‌اند، منتشر کرده است. بررسی این لوایح و قوانین، می‌تواند تصویری از عملکرد مجلس نهم در زمینه‌های اجتماعی و حمایتی به دست بدهد. در مدت 4 ساله عمر مجلس نهم تا امروز، 52 طرح و لایحه در زمینه‌های رفاه و بیمه‌های اجتماعی، از زیر دست نمایندگان مردم رد شده است.
به گزارش «تعادل»، بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس، از بررسی بودجه سه دوازدهم سال 1392 کل کشور و طرح‌ها و لوایح آن در حوزه رفاه و بیمه‌های اجتماعی شروع می‌شود. در ادامه به برخی از مهم‌ترین بندهای مطرح شده در این قانون اشاره می‌شود.
بند «15-27» ماده واحده
این قانون برای رفع مشکل حدود 82 هزار نفر بازنشسته، ازکار افتاده و بازمانده و همچنین تداوم وضعیت بیمه‌پردازی افراد شاغل در صنعت فولاد ارائه شده است که بر اساس آن صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت فولاد با کلیه وظایف، اموال، دارایی‌ها، سهام، امتیازات، موجودی، اسناد، اوراق، تعهدات (شامل کلیه تعهدات اعم از مطالبات قانونی بازنشستگان) و سایر حقوق و مستخدمین خود به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتقل می‌شود.
بند «83»ماده واحده
این ماده قانونی با هدف زیر ارائه شده است: واحدهای ارائه‌دهنده خدمات درمانی که طرف قرارداد سازمان‌های بیمه‌گر هستند طی سال‌های اخیر با کسری منابع و در نتیجه کندی در ارائه خدمات مواجه بوده‌اند موظف شده‌اند که قبل از رسیدگی کامل اسناد و مدارک موسسات طرف قرارداد حدود 60 درصد تعهدات خود را پرداخت کنند تا مراکز بهداشتی و درمانی طرف قرارداد با بحران مالی مواجه نشوند.
بند «86»ماده واحده
این ماده قانونی جهت استمرار تحت پوشش قرار گرفتن کارگزاران و پیمانکاران حقیقی و افراد حقوقی و سایر افرادی که به عنوان کارگر یا تحت هر عنوان دیگری طرف قرارداد مخابرات روستایی هستند، وضع شده است که در بودجه سال 1391 نیز طی بند «64»ماده واحده نیز آمده بود.
بند «87» ماده واحده
در این قانون به دو مساله مهم اشاره شده است یکی بیمه تکمیلی برای مشمولین صندوق بازنشستگی کشوری و دیگری پرداخت مستمری به همسر و فرزندان بیمه شده متوفی به نسبت سنوات پرداخت که زیر 10 سال سابقه دارند. لازم به ذکر است که قسمت اخیر به صورت ماده واحده مستقل تقدیم مجلس و در حال حاضر به صورت قانون دایمی اجرا می‌شود.
بند «88»ماده واحده
این ماده قانونی برای تشویق کارفرمایان و نیز برای تسهیل وصول مطالبات معوق سازمان تامین اجتماعی، برای کارفرمایان که بتوانند ظرف 6 ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون نسبت به تسویه اقدام کنند بخشودگی‌هایی را در نظر می‌گیرد.
بند «89»ماده واحده
براساس این ماده قانونی، سازمان مالیاتی مکلف می‌شود معادل مبلغ 9هزار میلیارد ریال عوارض ارزش افزوده شهرداری‌ها و دهیاری‌ها را به عنوان 20 درصد حق بیمه سهم کارفرما برای بیمه کارگران ساختمانی به سازمان تامین اجتماعی پرداخت کند. سازمان تامین اجتماعی مکلف است با رعایت قوانین و مقررات مربوط و دریافت 7 درصد حق بیمه سهم بیمه شده از کارگر و 20 درصد سهم کارفرما، 800هزار نفر از کارگران ساختمانی را بیمه کند و همچنین کارفرمایان امور ساختمانی موظفند کارگران ساختمانی غیرمشمول این بند را بیمه حوادث حین کار کنند.
بند«91»ماده واحده
این ماده قانونی کارگاه‌های کشاورزی را در شمول قانون معافیت از پرداخت سهم بیمه کارفرمایانی که حداکثر پنج نفر کارگر دارند (مصوب 1۰/12/13۰1 و اصلاحات بعدی) قرار می‌دهد.
بند«92»ماده واحده
این ماده قانون تسهیلاتی را برای بیمه‌شدگان روستایی که از یک روستا به روستای دیگر نقل مکان می‌کنند در نظر می‌گیرد به این ترتیب که درصورتی که در روستای دیگری نیز ساکن باشند، می‌توانند از مزایای این قانون در سال 1392 استفاده کنند.
بند «93»ماده واحده
بر مبنای این قانون سازمان تامین اجتماعی و سازمان بیمه اجتماعی روستاییان و عشایر مکلف می‌شوند در ازای دریافت به ترتیب 7درصد و 5 درصد حق بیمه، نسبت به بیمه کردن زنان خانه‌دار متاهل به تعداد 200هزار نفر اقدام کنند. دولت مکلف است براساس فهرست اعلامی سازمان‌های مذکور نسبت به تامین سهم کارفرما به مبلغ هزار میلیارد ریال اقدام کند.
بند «121»ماده واحده
براساس این ماده قانونی بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت با موافقت بالاترین مقام اجرایی دستگاه یا مقام مجاز موضوع مواد(52) و (53) قانون محاسبات عمومی و بدون سنوات ارفاقی و مشروط به حذف یک پست سازمانی به ازای هر بازنشسته پیش از موعد مجاز است.
قانون بودجه سال 1393 کل کشور
جزء«الف»تبصره«15»
برمبنای جزء «1» بند «الف» ماده (26) قانون برنامه پنجم که بر خودکفایی صندوق‌ها تاکید دارد به نظر می‌رسد این ماده قانونی برای تاکید بر این وظیفه صندوق‌های ذکر شده آمده است.
جزء «ب» تبصره «15»
این ماده قانونی جهت استمرار تحت پوشش قرار گرفتن کارگزاران و پیمانکاران حقیقی و افراد حقوقی و سایر افرادی که به عنوان کارگر یا تحت هر عنوان دیگری طرف قرارداد مخابرات روستایی هستند، وضع شده است، این بند در بودجه سال 1392 هم دیده شده بود.
جزء «و» تبصره «15»
این ماده قانونی کارگاه‌های کشاورزی را در شمول قانون معافیت از پرداخت سهم بیمه کارفرمایانی که حداکثر پنج نفر کارگر دارند (مصوب 16/12/1361 و اصلاحات بعدی) قرار می‌دهد.
جزء«ز»تبصره«1»
این قانون مربوط به بحث نقل و انتقالات سوابق بیمه‌یی است که هم‌اکنون در دستور کار کمیسیون اجتماعی است.
جزء«د»تبصره«19»
براساس این ماده قانونی بازنشستگی پیش از موعد کارکنان دولت با موافقت بالاترین مقام اجرایی دستگاه یا مقام مجاز موضوع مواد(52) و(53) قانون محاسبات عمومی و بدون سنوات ارفاقی و مشروط به حذف یک پست سازمانی به‌ازای هر بازنشسته پیش از موعد، مجاز است.
قانون بودجه سال 1394 کل کشور
بند «ف» تبصره «3»
این قانون برای رفع مشکل بازنشستگان، ازکارافتادگان و بازماندگان و همچنین تداوم وضعیت بیمه‌پردازی افراد شاغل در صنعت فولاد ارائه شده است که بر اساس آن صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت فولاد با کلیه وظایف، اموال، دارایی‌ها، سهام، امتیازات، موجودی، اسناد، اوراق، تعهدات( شامل کلیه تعهدات اعم از مطالبات قانونی بازنشستگان) و سایر حقوق و مستخدمین خود به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی منتقل می‌شود.
جزء«ج»تبصره«1»
این ماده قانونی تسهیلاتی برای کشاورزانی که در اثر حوادث غیرمترقبه از جمله خشکسالی خسارت دیده‌اند و قادر به پرداخت حق بیمه اجتماعی در موعد مقرر نشده‌اند، در نظر می‌گیرد.
قانون تفسیر جزء «1» بند «ب» تبصره «2» ماده (76) قانون تامین اجتماعی
براساس این قانون: الف) افرادی که حداقل 20 سال متوالی یا 25 سال متناوب در کارهای سخت و زیان‌آور) مخل سلامت (اشتغال داشته باشند و حق بیمه مدت مزبور را به صندوق پرداخته باشند می‌توانند تقاضای بازنشستگی کنند.)
ب) کسانی که فاقد شرایط سابقه مقرر در بند «الف»بوده، اما تقاضای استفاده از سایر ضوابط بازنشستگی مقرر در ماده(76) قانون تامین اجتماعی و تبصره‌های ذیل آن نموده و حداقل یک سال درکارهای سخت و زیان‌آور اشتغال به کار داشته باشند هر سال سابقه پرداخت حق بیمه آنان در کارهای سخت و زیان‌آور یک سال و نیم محاسبه خواهد شد.
قانونی برای بازنشسته‌ها
پیش از این، کارگرانی که کمتر از 10سال حق بیمه پرداخت کرده بودند و به سن بازنشستگی می‌رسیدند، نمی‌توانستند از مزایای بازنشستگی استفاده کنند. تصویب این قانون، امکان آن را ایجاد کرد کارگرانی که کمتر از 10سال حق بیمه پرداخت کرده بودند، می‌توانند به میزان ده‌سی‌ام مستمری بازنشستگی دریافت کنند.
حوزه امور حمایتی
در مجلس نهم جمعا 13 طرح و لایحه در ارتباط با محرومان مطرح شده است که از این میان 5 مورد به صورت لایحه و 8 مورد به صورت طرح ارائه شده است.
از میان لوایح ارائه شده یک لایحه تبدیل به قانون شده است. دو لایحه در کمیسیون مربوطه به تصویب رسیده و دو لایحه اعلام وصول شده و در نوبت بررسی در کمیسیون قرار دارد که شرح تفصیلی آن به شرح ذیل است:
«لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان بی‌سرپرست (اعاده شده از شورای نگهبان) در تاریخ 24/3/1391 توسط مجلس نهم اعلام وصول شده و پس از بررسی در تاریخ 21/07/1392 به دولت ابلاغ شده است.
شورای نگهبان درخصوص محتوای این طرح ایراداتی داشت که پس از رفع اصلاحات طرح نهایی شده تصویب و به دولت ابلاغ شد.
اما «لایحه اصلاح قانون اعتبار اسناد عادی وام‌های پرداختی شرکت‌های تعاونی روستایی، عشایری و صیادی به اعضای مصوب 1365 و قانون اصلاح قانون مذکور مصوب 1371» که در تاریخ 10/04/1391 توسط مجلس نهم اعلام وصول شده است در تاریخ 26/07/1391 با اصلاحاتی در کمیسیون تصویب شده است.
«لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان«در تاریخ 7/04/1391 توسط مجلس نهم اعلام وصول شده است و در نوبت بررسی در کمیسیون قرار دارد.»
«لایحه تشکیل صندوق‌های حمایت اجتماعی جوانان و بهبود وضعیت اقتصادی و اجتماعی استانی) مهر امام رضا (ع)» در تاریخ 10/04/1391 اعلام وصول شده است و در نوبت بررسی در کمیسیون قرار دارد.
