بازار مالی شبیه یک جعبه ابزار است؛ جعبه ابزاری از انواع و اقسام ابزارهای مالی. یعنی وقتی شما نیاز به ابزاری دارید به آن مراجعه می‌کنید و وسیله‌یی را که لازم دارید از داخل آن بر می‌دارید تا کار خود را انجام دهید. فرض کنید شما قصد دارید پیچی را سفت کنید و سراغ جعبه ابزار می‌روید. می‌بینید داخل جعبه پیچ‌گوشتی ندارید یا باید از سفت کردن پیچ منصرف شوید یا مثلا انبردست را بردارید و به جان پیچ بیفتید. آخر سر هم یا پیچ سفت نمی‌شود یا اگر هم بشود از ریخت و قیافه افتاده و بعدا باعث دردسر خواهد شد. بازار مالی ایران هم شبیه جعبه ابزاری است که ابزارهای آن ناقص‌اند. به بیان دیگر بازار اقتصاد ایران مثل یک خانه نامرتب است که داخل جعبه ابزارش پر از وسیله ناکارآمد است. ابزارها یا وجود ندارند یا اگر هم وجود دارند در همه جای خانه پخش و پلاس‌اند و داخل جعبه نمی‌شود آنها را پیدا کرد.
سازمان بورس اعلام کرده که قصد راه‌اندازی بورس آتی (Future) ارز را دارد. به‌نظر خبر خوبی است اما آیا این خبر خوب‌تر از راه‌اندازی بورس کالاست؟ سوالی که باید از سازمان بورس پرسید این است که بازار آتی ارز به چه هدفی راه‌اندازی می‌شود؟ محمودرضا خواجه‌نصیری، مدیر نظارت بر بورس‌ها و بازارهای سازمان بورس دلیل آن را پوشش ریسک سرمایه‌گذاران خارجی عنوان کرده است. اما سوال اساسی‌تر این است؛ در حالی که خرید و فروش نقد (spot) ارز در ایران هیچ بازار رسمی ندارد و اساسا درحالی که وضعیت بازار ارز و نرخ آن در هاله‌یی از ابهام است و ابزارهای به‌مراتب ساده‌تر از آن در جعبه ابزار بورس وجود ندارد، راه‌اندازی این ابزار چه مشکلی از بازار مالی ایران را حل خواهد کرد؟
شاید به این سوال باید این‌گونه پاسخ داد که سازمان بورس صرف‌نظر از نیاز اقتصاد و بازار مالی ایران صرفا دست به اقداماتی می‌زند که به نحوی توانایی انجام آن را دارد. از آنجا که پیش از این بازار آتی سکه راه‌اندازی شده و زیرساخت فنی آن وجود دارد سازمان بورس تصمیم به راه‌اندازی بازار آتی ارز گرفته. مساله‌یی که آقای خواجه نصیری به‌طور ضمنی به آن اشاره کرده و از عدم ورود به بازار فیزیکی هم خبر داده است. پس درواقع سازمان بورس به‌دنبال حل مشکل یا یافتن یک راهکار برای بازار ایران نیست و صرفا با قصد شبیه‌سازی یک ابزار از یک بازار (طلا) در بازار دیگر (ارز) به دید خود قصد توسعه بازار مالی را دارد.
به مسوولان سازمان بورس باید متذکر شد وظیفه شما تامین ابزارهای موردنیاز بازار است، نه ساختن ابزارهایی که توانایی آن را دارید. به بیان دیگر سازمان شما باید خود را با نیاز اقتصاد و بازار ایران هماهنگ کند نه اینکه اقتصاد و بازار ایران خود را با توانایی شما تطبیق دهد. حال آنکه بیشتر این ابزارها در حال حاضر در بازار غیررسمی وجود دارد و مورد استفاده قرار می‌گیرد. تنها کافی است آن را از گوشه کنار این خانه بهم ریخته جمع کنید و در جعبه ابزار بازار مالی ایران (سازمان بورس) سازماندهی کنید.
