با وجودی که هنوز هم برخی فعالان بازار کامپیوتر تهران چشم امید به‌رونق پاییزی بازار دوخته‌اند، کارشناسان بازار، معتقدند نیمه دوم امسال هم نمی‌تواند، رکود 6ماهه نخست سال را جبران کند. بازار فناوری کشور طی نیمه نخست امسال، روزهای بسیار ملال آوری را پشت سر گذاشت. میر مهدی رییس اتحادیه فناوران رایانه می‌گوید که هیچ امیدی به پاییز و خریدهای دولتی نیست.
بازار کامپیوتر معمولا به امید رسیدن فصل خریدهای دولتی، فراز و نشیب‌های 6ماهه نخست سال را تحمل می‌کند، اما نرخ دلار آزاد به‌عنوان یک عامل تعیین‌کننده و مهم تا مرز 3هزار و 200تومان افزایش یافت. چیزی که این پیش‌بینی وضعیت بازار طی ماه‌های آتی را مشکل می‌کند. میرمهدی، در خصوص ارزیابی وضعیت بازار کامپیوتر به خبرنگار «تعادل» می‌گوید: انتظار می‌رفت بدنه بازار در نیمه نخست سال، با خریدهای دولتی کمی با تحرک مواجه شود. اما این اتفاق نیفتاد و جالب اینجاست که در نیمه دوم هم امیدی به این موضوع نیست و نمی‌توانیم به‌خریدهای دولت به‌عنوان یک عامل محرک در بازار تکیه کنیم.
موج‌سواری چتربازان در سونامی تعرفه‌ها
سیاست‌های تعرفه‌یی همواره نقش مهم و تعیین‌کننده‌یی در وضعیت بازار داشته‌اند و افزایش ناگهانی تعرفه واردات از 4 به 10درصد در ابتدای سال، چنان ضربه‌یی بر بدنه نیمه جان بازار وارد کرده که بعید به‌نظر می‌رسد بتواند به‌سادگی از زیر بار سنگین این شوک
خارج شود.
رییس اتحادیه فناوران رایانه تهران در پاسخ به این سوال «تعادل» درباره تاثیر افزایش تعرفه واردات از 4 به 10درصد می‌گوید: این اتفاق تاثیر ملموسی بر قیمت‌ها و پیامد آن بر میزان تقاضای بازار لپ تاپ‌ها و تبلت‌ها گذاشت. به گفته وی مالیات ارزش افزوده و عوارض گمرکی طی ماه‌های اخیر به افزایش 350 تا 400هزار تومانی قیمت لپ تاپ‌ها منجر شده است.
با این وجود وی، مداخله غیرکارشناسی برخی سازمان‌ها مانند اداره مبارزه با قاچاق کالا و ارز را نیز یک عامل موثر دیگر در افزایش قیمت‌ها در بازار کامپیوتر می‌داند و می‌گوید: چنین اقداماتی باعث می‌شود تا روند مبارزه با قاچاق کالا، نتیجه عکس بدهد و در عمل به حمایت از قاچاق منجر شود.
گفته می‌شود؛ صدور مجوزهای صوری برای تولید محصولاتی مانند لپ‌تاپ که واقعا تولید آن در داخل مقرون به‌صرفه نیست به دارندگان آنها امکان می‌دهد کالای‌شان را با تعرفه تولیدی وارد کرده و با قیمت پایین‌تر از واردکننده قانونی به بازار عرضه کنند. کارشناسان به این قبیل اقدامات، عنوان قاچاق رسمی و قانونی داده‌اند و معتقدند: تا زمانی که چنین امکانی برای افراد سودجو وجود دارد، نمی‌توان به رقابت سالم و ساماندهی بازار امیدوار بود.
عوامل خارجی را دست‌کم نگیرید
کارشناسان می‌گویند: تا دوماه پیش خریداران مترصد کاهش نرخ دلار به کمتر از دوهزار تومان بودند. اما حالا دیگر امیدشان به یاس تبدیل شده و آرزو می‌کنند، دلار به بالاتر از سه هزار تومان صعود نکند. این وضعیت موجب شد تا فروشندگان بازار، مشتریان تابستانی خود را از دست بدهند و با این وجود به‌نظر می‌رسد، امید چندانی به مشتری بزرگ خود، یعنی دولت نیز ندارد.
بازار داخل شدیدا تحت تاثیر رویدادهای بین‌المللی و داخلی است و از نرخ ارز تا مذاکرات هسته‌یی ایران گرفته تا افزایش بی‌منطق تعرفه واردات لپ تاپ، سرنوشت روزانه کسب و کار فعالان آن را رقم می‌زنند.
سیدمحمد میرمهدی در پاسخ به سوال «تعادل» درباره اینکه چرا بازار لپ‌تاپ‌ها تا این اندازه دچار رخوت شده می‌گوید: جز متغیرهای خاص داخلی و خارجی موثر بر بازار، باید توجه داشته باشیم که اصولا دنیای فناوری به سرعت در حال تغییر و تحول است که نتیجه آن، کاهش شدید تقاضای لپ‌تاپ و کامپیوترهای رومیزی و افزایش تقاضا برای تبلت‌ها و تبلت‌ها است.
وی اضافه می‌کند: این اتفاق فقط مختص ایران نیست و تقریبا در تمام دنیا، بازار لپ‌تاپ‌ها و پی‌سی‌ها رونق خود را از دست داده و به‌سرعت جای خود را به کامپیوترهای کوچک‌تر، سبک‌تر و کارآمدتر می‌دهد.
ضمن اینکه بازار کامپیوتر ایران هم مانند سایر بازارها، به‌شدت تحت تاثیر تحولات جهانی مانند نتایج مذاکرات هسته‌یی ایران یا هر اتفاق دیگری است و به‌همین دلیل هم مرتبا با شوک‌های مختلفی مواجه می‌شود.
