گروه جهان
صدها نفر از معترضان عراقی عصر روز شنبه به منطقه سبز بغداد وارد شدند و با اشغال ساختمان پارلمان این کشور برای چند ساعت اغتشاش ایجاد کردند. معترضان هنگام ورود به ساختمان پرچم عراق را در دست داشتند و پس از گرفتن عکس در صحن مجلس در مصاحبه با رسانههای حاضر در محل، فساد در دولت را محکوم کردند. این نحوه ورود به پارلمان که از سوی جریان صدر حمایت میشد، جدیترین بخش بحران سیاسی عراق است که از چند هفته پیش آغاز شده است.
به گزارش نیویورکتایمز، نشانههای این هرج و مرج از ظهر روز شنبه آشکار شد و پس از ورود معترضان به ساختمان مجلس یکی از نمایندگان زخمی شد و چند خودرو در نزدیکی پارلمان از بین رفتند. پس از اعلام وضعیت اضطراری از سوی فرماندهی نظامی بغداد اکثر ورودیهای بغداد بسته شد.
صحنههای حضور معترضان در ساختمان مجلس که در شبکههای اجتماعی منتشر شده بود، نشان از خشمی داشت که از مدتها قبل خواستار پایان دادن به فساد و تبعیض فرقهیی بود. عموم معترضان از طرفداران روحانی شیعه عراقی یعنی مقتدا صدر بودند. آنها به جای برکناری نخستوزیر از اقدامات او برای اصلاح امور دولت حمایت میکنند و حضور آنها به دلیل برآورده نشدن درخواستشان از سوی اعضای پارلمان عراق بود.
از این رو سهولت حضور آنها در منطقه سبز و وارد شدن به ساختمان پارلمان به گمان برخی اعضای دولت نشانهیی از حمایت ضمنی العبادی از ورود آنها به ساختمان مجلس دارد. در ساعاتی که ساختمان اشغال شده بود هیچ تیری شلیک نشد و شبه نظامیان تحت فرمان مقتدا صدر با حضور در محوطه سعی در ایجاد نظم داشتند.
با وجود این با تاریک شدن هوا ماموران امنیتی به خاطر جلوگیری از ورود بیشتر جمعیت به منطقه ناچار به شلیک تیرهوایی و گاز اشکآور شدند.
تنها کمی پیش از ورود معترضان به ساختمان مجلس عراق مقتدا صدر در سخنرانی از نجف گفت: من منتظر قیام بزرگ مردمی و انقلابی هستم که جلو فساد بیشتر مقامات را خواهد گرفت. برای بسیاری از معترضان ورود به منطقه سبز که تا به حال پا به آنجا نگذاشته بودند و مشاهده ساختمان پارلمان هیجان بیشتری را در آنها ایجاد کرد.
یکی از آنها در مصاحبه با یکی از شبکههای کردی که تنها رسانه حاضر در صحنه بود با اشاره به شکلاتهای روی میز نمایندگان مجلس در صحن گفت: «مردم چیزی برای خوردن ندارند در حالی که نمایندگان اینجا نشسته و شکلات میخورند.»
منطقه سبز بغداد، منطقهیی است که اکثر سفارتخانهها و مراکز مهم سیاسی عراق در آن واقع شده است. برای اکثر عراقیهایی که در دوران صدام زندگی کردهاند و بعد از آن دوران اشغال امریکا را به تجربه کردهاند این منطقه نماد ظلم، ستم و فساد است. اما امروزه این منطقه به یکی از نمادهای جدایی مردم و نخبگان حاکم و بیتوجهی به خواستههای مردم عراق شناخته میشود.
تکاپوی دولتمردان
ایاد علاوی، رییس ائتلاف الوطنیه عراق از ریاستجمهوری این کشور خواست برای
حل و فصل اختلافات سیاسی به مدت یکسال دولت نجات ملی را تشکیل دهد.
به گزارش روزنامه مصری الیوم السابع، ایاد علاوی با اشاره به بحران سیاسی در این کشور و درخواست برای حل و فصل آن گفت: کاملا واضح است که روند سیاسی در عراق به خاطر شکست دولت در انجام اصلاحات به بنبست رسیده و ریاست پارلمان مشروعیتش را بار دیگر از دست داده است. ما با توجه به پیامدهای اوضاع کنونی راهی نداریم جز اینکه به ریاستجمهوری عراق به عنوان ناظر بر قانون اساسی برای ایجاد راهکاری سیاسی و امنیتی مراجعه کنیم تا به این وسیله بتوان امنیت و ثبات کشور را از طریق تصویب گزینههایی همچون تشکیل دولت نجات ملی برای یک سال تامین کنیم.
علاوی در ادامه تاکید کرد: «من قبل از این هم و از همان روز اول نسبت به خطر فروپاشی سیاسی در عراق هشدار داده و بارها درخواست اصلاحات واقعی که تغییرات ریشهیی در روند سیاسی ایجاد کند را مطرح کرده بودم. با وجود همه شکستها و ناکامیها هنوز شاهدیم که برخی به کرسی قدرت چسبیده و آن را قبضه کردهاند حتی بعد از اینکه حرمتها ریخته شد و تنش در عراق بالا گرفت.»
«سلیم جبوری»، رییس پارلمان عراق نیز در بیانیهیی مطبوعاتی گفت: «حوادثی که اخیرا کشور شاهد آن بود، نیازمند اتخاذ اقدامی فوری برای حفظ کشور در شرایط دشوار فعلی است. از رهبران همه جریانها و احزاب و در راس آن مقتدا صدر، رهبر جریان صدر عراق میخواهیم که اقدامی فوری را اتخاذ کنند که راهنمای تظاهرکنندگان بوده و مانع از سوءاستفاده از شرایط فعلی به ضرر مردم عراق شود. داعش منتظر است اوضاع به ناآرامی برود تا از فرصت سوءاستفاده کرده و نفوذ خود را گسترش دهد و ما نباید اجازه این کار را بدهیم. ما هرگز در انتخاب آنچه به مصلحت اوضاع کشور است و عراق را از افتادن به گرداب آشوب و ناآرامی نجات میدهد، تردید نمیکنیم.»
«نوری مالکی»، رییس ائتلاف دولت قانون و نخستوزیر سابق عراق نیز در واکنش به این حادثه گفت: «شرایط امنیتی و سیاسی پرتنش هشدار وقوع خطر بزرگی را میدهد. در شرایط تهدید و اشغال پارلمان و ورود به منطقه سبز و وزارتخانهها که این کار روند سیاسی و فعالیت دولت و وزارتخانهها را معطل کرده است، پارلمان نمیتواند دست به تغییر وزارتی کلی یا جزیی به صورت قانونی و درست بزند. اصلاح جزیی کابینه در فضایی صورت گرفت که در آن تظاهرکنندگان علیه هرکس که رای ندهد، تهدید به قتل کرده بودند. نتیجه این شد که تغییراتی که صورت گرفت وزیرانی بهتر از وزیران سابق را روی کار نیاورد بلکه تغییر برخی از کاندیداها عقبگردی در سطح مطلوب بود چراکه انتخاب درستی صورت نگرفته و دیکتهیی صورت گرفته بود.»
بازیهای پشت پرده سیاست
تابستان گذشته با ظهور بحران انرژی در عراق اعتراضات و تظاهراتی با حمایت از آیتالله علی سیستانی مرجع بزرگ شیعه در شهرهای بزرگ این کشور انجام شد. در آن زمان حیدر العبادی با تنظیم یک بسته بلندپروازانه دنبال آن بود تا نظر مثبت معترضان را به دست بیاورد. اما بزرگی این برنامه از همان اول حاکی از غیرعملی بودن آن بود. حالا این مقتدا صدر است که میخواهد وارد گود مبارزات شود. به عقیده بسیاری از تحلیلگران فشار جریان صدر در بروز این اختلافات حاکی از آن است که مقتدا صدر دنبال سهمی در صحنه سیاسی کشور است.
او در سخنرانی روز شنبه خود گفت: «ما به یک بلوک اصلی در صحنه سیاسی کشور نیازمندیم که متشکل از فرقههای مختلف باشد و دستاوردهایشان تنها دزدی و غارت نباشد.» مقتدا صدر در حال حاضر کنترل چندین کرسی از پارلمان را در دست دارد. او تهدید کرده که در صورت بیتوجهی به خواستههایش دولت را در مجلس بایکوت خواهد کرد. با توجه به این مساله بحران در عراق همچنان ادامه خواهد داشت.