گروه جهان
شرایط وخیم اقتصادی ونزوئلا صدها تن از مردم معترض این کشور را به خیابانها کشاند. این اعتراضها با به وجود آمدن بحران برق و کاهش روزهای کاری به نقطه اوج خود رسید. از این رو در کاراکاس، پایتخت ونزوئلا مردم سعی کردند با امضای طوماری اعلام کنند که خواستار برکناری «نیکولاس مادورو»، رییسجمهور نه چندان محبوب این کشور هستند. چندی پیش دولت سوسیالیست ونزوئلا در پی تشدید بحران برق در این کشور تصمیم گرفت علاوه بر کاهش روزهای کاری، برق را به مدت چهار ساعت در روز قطع کند.
به گزارش یورونیوز، مادورو برای کمک به جلوگیری از بحران انرژی در این کشور مرخصی سه روزه برای کارمندان بخش عمومی ونزوئلا در نظر گرفته است. او پیش از این نیز در سخنانی برای مقابله با جیرهبندی برق از زنان ونزوئلا خواسته بود تا موهای خود را در هوای آزاد خشک کنند و از سشوار استفاده نکنند. سرآغاز تمامی این اقدامات عجیب هشداری بود که از سوی وزیر انرژی درباره کاهش قابل توجه سطح آب بزرگترین سد ونزوئلا داده شد.
«خسوس تورآلبا»، رهبر ائتلاف مخالفان میگوید:«ما خواهان تغییر دولت هستیم. مردم ونزوئلا میخواهند این خواسته آنها در آرامش و صلح صورت گیرد. گام اول جمعآوری ۱۹۵هزار امضا در این فرم است که یک درصد از امضای مورد نیاز میشود و پس از آن اجازه خواهیم یافت تا ۲۰درصد امضای مورد نیاز را برای برکناری او جمعآوری کنیم که ۴میلیون امضا میشود و البته مطمئن هستیم در این دور به این هدف میرسیم.»به عقیده گروههای مخالف، دولت سوسیالیست ونزوئلا به رهبری نیکلاس مادورو در ساخت، گسترش و نگهداری زیربناهای تولید انرژی در ونزوئلا ناتوان است. دولت مادورو در انتخابات ماه دسامبر اکثر کرسیهای مجلس را به اپوزیسیون واگذار کرد اما دوره ریاستجمهوری او سال ۲۰۱۹میلادی به پایان میرسد.
بحرانهای تو در تو
اقتصاد ونزوئلا در یک بحران جدی قرار دارد که بسیاری از جنبههای زندگی در این کشور را تحت تاثیر قرار داده است. یکی از دلایل این بحران «کاهش شدید قیمت نفت» است. به عقیده الخاندرو ارتزا، اقتصاددان بارکلی، ونزوئلا«بازنده بزرگ» کاهش قیمت نفت در امریکای لاتین است. برای اقتصاد نفت بنیان این کشور کاهش قیمت نفت از بشکهیی 100دلار به چیزی حدود 28دلار یک ورشکستگی محسوب میشود. صادرات مواد نفتی این کشور درحالی به 27میلیارد دلار رسیده که تا دو سال قبل از آن 75میلیارد دلار بوده است. «کاهش ارزش بولیوار» نیز در این زمان مزید بر علت شده است. سال گذشته ارزش یک دلار معادل 175بولیوار بود اما حالا برای خرید یک دلار باید 865 بولیوار پرداخت شود. این یعنی اینکه یک بولیوار ارزشش از یک پنی هم کمتر است. حاصل این اتفاقات برای مردم، «بحران غذا» در ونزوئلاست. مشکلات اقتصادی حالا دارد روی واقعی خودش را به مردم نشان میدهد. درحال حاضر دولت حتی توانایی این را ندارد تا نیازهای اولیهیی همچون شیر، آرد و تخم مرغ را فراهم کند. به همین خاطر هم قفسههای اکثر فروشگاههای مواد غذایی خالی هستند. سال گذشته شعبه مکدونالد در این کشور تمامی ذخایر
سیبزمینیاش را استفاده کرد.
میراث شوم چاوز
40سال پیش ونزوئلا چهارمین کشور ثروتمند دنیا براساس درآمد سرانه بود. اما امروز اقتصاد آن از هم فروپاشیده است. به نظر میرسد این بحران هزینه مکتب چاوز(Chavismo) در ونزوئلا باشد.
هوگو چاوز و وارث او نیکلاس مادورو برای مدت 20سال کشور ثروتمند و نفتخیز ونزوئلا را کنترل کردند و حالا پس از اجرای برنامه«سوسیالیسم قرن 21» آنها مردم و کشور را مستقیما به یک ورشکستگی سیاسی و اقتصادی سوق دادهاند.
روزنامه واشنگتنپست در گزارشی در این باره نوشت: « سال گذشته با فروپاشی قیمت نفت در جهان، کمر اقتصاد ونزوئلا به یک باره خم شد. صندوق بینالمللی پول تخمین زد با انقباض 10درصدی اقتصاد، تورم 275درصدی در انتظار این کشور است. امسال پیشبینیهای صندوق از اقتصاد ونزوئلا به مراتب بدتر از سال قبل خواهد بود. امروز بولیوار(واحد پول بولیوی) تقریبا ارزشی ندارد، غذا سخت به دست میآید و آمار جرم و جنایت هر روز درحال افزایش است. در نتیجه تمامی این تغییرات بود که حزب اپوزیسیون دموکرات در بولیوی توانست پس از 17سال اکثریت قابل توجهی را در مجلس به دست بیاورد. اما چگونه اوضاع اینچنین به سمت بدتر شدن پیش رفت؟»
به عقیده نویسنده این گزارش در اوایل حضور دولت چاوز و افزایش قیمت نفت، او این فرصت را پیدا کرد تا صندوق رفاهی که فساد را در کشور هموار میکرد، راهاندازی کند. برنامههای اجتماعی پوچ و بیارزش و رد و بدل کردن مستقیم پول نقد در میان افراد موجب شد تا راه برای اختلاس میلیاردها دلار هموار شود. یکی از دخترهای چاوز به تنهایی توانسته 4میلیارد دلار در بانکهای خارج از کشور ذخیره کند.
در طول 21سال گذشته بنیاد هریتیج و وال استریتژورنال شاخصهای سالانه آزادی اقتصاد را در میان 175کشور جهان منتشر کردهاند. در آن دوران سقوط شاخصهای ونزوئلا بیش از هر کشور دیگری از 59.8 به 33.7 رسیده بود. در این میان تنها دو کشور کوبا و کرهشمالی بوند که در سقوط شاخصها با ونزوئلا رقابت میکردند.
با وجود نیاز به تغییر اساسی در اقتصاد، حزب حاکم نسبت به هرگونه آزادسازی اقتصادی مقاومت میکند. بزرگترین اصلاحات اقتصادی زمانی اتفاق افتاد که دولت تصمیم گرفت نرخ یارانههای گاز را تغییر دهد. کاهش سالانه 10میلیارد دلار به 12میلیارد دلار ممکن است چشمگیر به نظر بیاید اما وقتی این میزان با بدهی خارجی 10.5میلیاردی سال گذشته در نظر گرفته شود چنین کاهشی بیشتر از آنکه کارآمد باشد، نمادین خواهد بود.