وزیر امور خارجه کشورمان روز جمعه در مراسم تاریخی امضای توافقنامه تغییرات آب و هوایی پاریس، به همراه رهبران 170کشور جهان این توافقنامه را به امضا رساند. با امضای یک سند بینالمللی توسط 171کشور در یک روز، رکورد جدید در تاریخ سازمان ملل به ثبت رسید. در متن این توافق که تعهد به آن از لحاظ قانونی الزامی است از کشورهای جهان خواسته شده برای محدود ماندن افزایش گرمای زمین به 1.5 الی 2درجه سانتیگراد تلاش کنند. توافقنامه پاریس در تاریخ 12دسامبر سال 2015 میلادی با توافق 196کشور جهان و در چارچوب کنوانسیون تغییر اقلیم سازمان ملل که با هدف جلوگیری از افزایش دمای زمین بیش از 2 درجه سانتیگراد در قرن جاری و تلاش درجهت محدودیت افزایش دما به زیر 1.5درجه سانتیگراد نسبت به سطح آن در قبل از صنعتی شدن است. طبق آمارسازمان ملل، مراسم امضای توافقنامه تغییرات آب و هوایی پاریس که در روز جمعه در مجمع عمومی سازمان ملل به امضای رهبران عالی 171جهان رسید، رکورد جدیدی در تاریخ امضای یک توافقنامه توسط بیشترین شمار کشورها در یک روز به ثبت رساند. رکورد بیشترین امضای یک توافقنامه در یک روز پیش از این متعلق به کنوانسیون ملل متحد در مورد حقوق
دریاها بود که در سال 1982 به امضای رهبران 119 کشور جهان در یک روز رسیده بود.
همچنین به مناسبت امضای این توافقنامه مجید شفیعپور، رییس مرکز امور بینالملل و کنوانسیونها در سازمان حفاظت محیط زیست و استاد دانشکده محیطزیست دانشگاه تهران در گفتوگو با ایسنا اعلام کرد که اگر روند گرمایش جهانی به شکل کنونی ادامه یابد، کره زمین تنها 35 سال دیگر عمر میکند و بعد از پایان این دوره پرونده حیات کره مسکون و کلیه موجودات زنده بسته میشود، بنابراین جامعه جهانی با آگاهی از این بحران دست به اقدامی قوی برای برونرفت از این مصیبت بزرگ زد، این اقدام بزرگ توافقنامه تغییرات اقلیم یا پاریس است که اواخر سال گذشته به امضای 195 کشور جهان رسید. وی همچنین از بحث تغییرات اقلیم و انرژی به عنوان مهمترین چالش گریبانگیر جامعه جهانی در قرن 21 یاد میکند و معتقد است تغییر اقلیم یک مساله صرف محیط زیستی نیست بلکه امروزه تمام ابعاد سیاسی، امنیتی، نظامی، اقتصادی و ارتباط تنگاتنگی با این چالش دارند، بهطوری که بسیاری از کشورها، دیگر تروریسم دشمن درجه یک آنها نیست.
تزریق 100میلیارد دلار به صندوق اقلیم برای کاهش گازهای گلخانهای
شفیعپور در رابطه با جزییات تعهدات کشورهای عضو، به ویژه ایران را در زمینه توافقنامه تغییرات اقلیم اینگونه توضیح داد: «هر یک از کشورها قرار شد داوطلبانه برنامههای ملی خود موسوم INDC را برای مشارکت در این مسیر اعلام کنند که تا سال 2030 تا چه میزانی میتوانند کاهش گازهای گلخانهیی داشته باشند، کشور ما نیز در همسویی با این حرکتهای جامعه جهانی در آبانماه سال گذشته برنامه اقدام مشترک ملی را تدوین و به تصویب هیات وزیران رساند. این برنامه شامل فعالیتها و اقداماتی بود که در زمینه تعدیل و کاهش انتشار گازهای گلخانهیی و در زمینه سازگاری در بخش کشاورزی و جنگلها میتوانیم انجام دهیم، وزارتخانههای نفت، صنایع، جهاد کشاورزی، بهداشت و... برنامههای خود را تحویل دادند، جمعبندی و برنامهریزی صورت گرفت و این برنامه به تصویب رسید. قرار است که کشورها طبق این توافقنامه برای مقابله با رشد پدیده گرمایش جهانی و مقابله با آثار سوء آن اقداماتی انجام دهند.»
وی افزود: در قالب توافقنامه پاریس ساز و کارهایی برای کمک منابع مالی نه بلاعوض پیشبینی شده است، وجود منابع مالی که بتواند جذب بخشهای مختلف برای سرمایهگذاری شود، بنابراین ظرفیتسازی و انتقال و توسعه تکنولوژی جزو تعهدات کشورهای صنعتی است که بتوانند کشورهای در حال توسعه را در کاهش گازهای گلخانهیی همراه کنند.
برای ظرفیتسازی و انتقال تکنولوژی نیز ساز و کاری پیشبینی شده است که کشورهای توسعه یافته و داوطلب در حال توسعه به صندوق اقلیم محیط زیست تزریق منابع کنند و در نظر گرفته شده که حداقل تا سال 2025 (در بازه زمانی 10ساله توافق پاریس) سالانه معادل 100میلیارد دلار در قالب بلاعوض، چند جانبه و دوجانبه تامین منابع مالی با نرخهای تشویقی صورت گیرد تا 50 درصد آن صرف کاهش انتشار گازهای گلخانهیی در کشورهای در حال توسعه و 50 درصد آن صرف اقدامات سازگاری شود.
بنابراین از ابتدای 2016 میلادی تا پایان 2020 میلادی اقدامات شتاب یافته بیشتری در قالب تعهدات برای 40 کشور توسعه یافته وجود دارد ولی از ابتدای 2021، 195 عضو کنوانسیون در قالب برنامه اقدام عمل مشترک باید برای کاهش انتشار گازهای گلخانهیی و سازگار کردن خود با آثار سوء گرمایش کره زمین اقدام کنند.»