محمدرضا نجفی منش از چهره‌های قدیمی تشکلی در مباحث خودروسازی و قطعه‌سازی است. وی سابقه حضور در هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران و ایران را داشته است و در این دوره با وجود رای نیاوردن به عنوان نماینده وزیر صنعت، معدن و تجارت در هر دو اتاق حضور دارد. وی در عین حال عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت تهران است ولی با این وجود این جسارت را دارد که از انحلال خانه‌های صنعت با توجه به نداشتن توجیه در شرایط وجود اتاق بازرگانی سخن بگوید. به مناسبت انتخابات 26 اردیبهشت خانه تهران پای صحبت‌های وی نشستیم که کاملا متفاوت از سایر اعضای خانه محسوب می‌شد.
شما در این دوره عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت استان تهران بودید. از نظر شما عملکرد خانه در مقایسه با دوره‌های قبل چگونه است و کارنامه خانه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
برای بررسی عملکرد خانه باید به فلسفه وجود آن رجوع کرد. خانه‌های صنعت، معدن و تجارت در زمانی پایه‌ریزی شدند که در ایران وزارت صنایع و وزارت بازرگانی از یکدیگر جدا بود. از نظر فنی و در عمل اتاق‌های بازرگانی زیرنظر وزارت بازرگانی وقت فعالیت می‌کرد. در آن زمان وزارت صنایع تصمیم به ایجاد تشکلی موازی با اتاق به نام خانه صنعت، معدن و تجارت را گرفت، اما امروز شرایط تفاوت‌های اساسی کرده است. مهم‌ترین تفاوت این است که اکنون وزارتخانه‌ها یکی شده است. در شرایطی که ما یک وزارتخانه به نام وزارت صنعت، معدن و تجارت داریم احتیاجی نیست که تشکل‌های بخش خصوصی چند پاره شوند. ما نیاز به یکپارچگی تشکل‌ها داریم. بر همین اساس امروز شاهد آن هستیم که خانه‌ها بسیار کمرنگ شده‌اند و نقش آنها به اتاق‌های بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی سپرده شده است.
یعنی شما موافق ادغام خانه‌های صنعت در اتاق‌های بازرگانی هستید؟
بله، ولی این بحث تنها برای خانه‌های صنعت نیست. اصولا بر اساس قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار قرار است که اتاق مسوول ساماندهی تشکل‌ها و یکپارچه کردن آنها باشد. در حال حاضر پراکندگی زیادی در بین تشکل‌ها وجود دارد که این موضوع به نفع هیچ تشکلی نیست. کسانی که در صنعتی بوده‌اند و مسوولیت تشکل را داشته‌اند امروز رای نمی‌آورند و فردا اقدام به ایجاد یک تشکل موازی با نامی مشابه می‌کنند. تشکل‌های هم نام باعث آسیب به قدرت تشکلی می‌شود و قدرت تشکل‌های فراگیر را کمتر می‌کند. اکنون وقت آن رسیده است که یک بازنگری کلی در کارهای تشکلی صورت پذیرد و تشکل‌ها زیر یک نام جمع شوند. بهتر است هر تشکلی این کار را از خود آغاز کند. بر همین اساس من پیشنهاد انحلال یا ادغام خانه صنعت را می‌دهم. رسیدن به هدف دستیابی به تشکل‌های سراسری نیاز به ازخودگذشتگی افراد دارد. افراد باید از عنوان و شهرت بگذرند و از سمت‌های خود دست بکشند تا بتوانیم به سوی یک تشکل سراسری حرکت کنیم. این تشکل‌های سراسری طبیعتا زیرمجموعه‌هایی دارد که همین تشکل‌های موجود همان زیر مجموعه‌ها هستند. در حقیقت هدف باید این باشد که تعداد محدودی تشکل ولی تاثیرگذار داشته باشیم
که این تشکل‌ها بتوانند صدایی واحد را از سوی بخش خصوصی به دولتی‌ها برسانند.
شما به عنوان عضو هیات‌مدیره خانه صنعت، معدن و تجارت تهران این پیشنهاد را در جلسات هیات‌مدیره مطرح کرده‌اید؟ واکنش سایر اعضا چگونه است؟
نیازی به پیشنهاد من نیست. این قانون است و اگر قانون به درستی اجرا شود این تشکل باید ادغام شود. قانون بهبود مستمر فضای کسب و کار گفته است که تشکل‌ها باید ساماندهی شود و نمی‌توان یک تشکل هم نام اتاق بازرگانی داشت. قرار است این ساماندهی تشکلی رخ دهد و تشکل‌های سراسری شکل گیرد. بر همین اساس برنامه‌ریزی‌هایی در معاونت تشکل‌های اتاق بازرگانی ایران برای ساماندهی تشکلی در جریان است. بحث فقط خانه‌های صنعت نیست. برای مثال در خودرو ما تشکل‌هایی مانند واردکنندگان خودرو، چند تشکل قطعه ساز و تشکل خودروساز داریم. این پراکندگی بیش از آنکه باعث تقویت خودروسازی شود به این صنعت آسیب می‌زند. اگر یک تشکل خودروسازی قوی وجود داشت طبیعتا وضعیت صنعت خودرو بهتر از این بود.
این پروژه چقدر امکان پذیر است؟
مشکل اساسی در مراجع دادن مجوز است. در حال حاضر 3 مرجع وزارت کار، اتاق بازرگانی و وزارت صنایع اقدام به دادن مجوز تاسیس تشکل می‌کنند. این کار باعث پخش شدن نیروها می‌شود در حالی که اصولا چهره تشکلی قوی در ایران بسیار کم است و نیاز است این چهره‌ها با یکدیگر همکاری کنند. اکنون وقت آن رسیده است که از طریق گفت‌وگو بین بزرگان انجمن‌ها برای ایجاد تشکل‌های قوی و سراسری برنامه‌ریزی شود. در این بین ممکن است تشکل‌های زیادی حذف یا ادغام شوند ولی در عمل تشکل‌های باقی مانده بسیار قوی‌تر از تشکل‌های فعلی خواهند بود و مطمئنا خروجی بهتری برای بخش خصوصی می‌توان در نظر گرفت.
